I "PLAVA KARTA" MIRIŠE NA SRBE: Imali bi sva prava kao državljani, osim biračkog - bura u Crnoj Gori zbog predloga statusa iseljenika

POMODRELI su sledbenici Mila Đukanovića od najave lidera Demokratske narodne partije Milana Kneževića da bi Crna Gora poput Turske preko "plave karte" rešila status iseljenika koji nemaju crnogorski pasoš. U slučaju da se to ostvari onda bi oni mogli da dobiju sva prava koja uživaju crnogorski državljani osim - biračkog. Međutim, opozicija (DPS i privesci) strahuje da bi se iseljenicima posle nekoliko godina preko "karte" krišom otvorila vrata da apliciraju za državljanstvo Montenegra i uvrste u biračke spiskove.

Foto: V. K.

Iako se ideja Kneževića ne odnosi samo na Srbe iz Crne Gore koji žive u Srbiji, regionu i svetu, nego i za druge narode čija su vekovna ognjišta podno Lovćena, to nije umanjilo kampanju protiv ovakve zamisli u kojoj prednjače podgoričke "Vijesti". Inače, "plava karta" je rešenje koje je, kroz izmene zakona o državljanstvu, Turska uvela 1995. godine. Ona omogućava bivšim turskim državljanima po rođenju, koji su se odrekli svog državljanstva, da zadrže veze s Turskom i uživaju mnoga prava slična onima koje imaju turski državljani, poput prava na boravak, rad, ulaganja i vlasništvo nad imovinom. Međutim, isključeni su iz drugih prava poput prava glasa, obavljanja javnih funkcija i služenja vojnog roka.

- Van granica Turske u Evropi živi oko osam miliona Turaka i svi imaju tzv. plavu kartu. Ona im omogućava da imaju sva prava kao svi građani ili državljani Turske koji žive u Turskoj, izuzev prava glasa - podsetio je Knežević.

Prema Zakonu o crnogorskom državljanstvu iz epohe DPS, osoba, uz crnogorsko, može imati i državljanstvo druge države ako ga je stekla pre proglašenja nezavisnosti na majskom referendumu 2006. godine, ili ako s drugom zemljom postoji bilateralni sporazum.

Lider Slobodne Crne Gore Vladislav Dajković podržava predlog Kneževića. On za "Novosti" kaže da Crna Gora ne sme ostati jedina zemlja u regionu koja svojim građanima uskraćuje pravo na dvojno državljanstvo, posebno imajući u vidu istorijske, kulturne i porodične veze sa Srbijom i srpskim narodom uopšte.

- Model "plave karte" omogućio bi da se ovo pitanje reši na način koji ne ugrožava državne interese, naprotiv - jača veze sa dijasporom, podstiče ekonomski razvoj i afirmiše Crnu Goru kao demokratsku i inkluzivnu državu. Ovo je pravedan i održiv način da se ispravi višedecenijska nepravda.

I predsednik Skupštine Andrija Mandić zalaže se za dijalog o dvojnom državljanstvu. To su crnogorski ekstremisti dočekali na nož, smatrajući da "prosrpska vlast" i njen lider Mandić žele dominaciju svojih snaga u Crnoj Gori u kojoj će nestati "crnogorski identitet". Iz Digitalnog forenzičkog centra upozorili su da bi usvajanjem zakona o dvojnom državljanstvu Crna Gora u potpunosti postala deo "srpskog sveta".

U decembru 2023. Mandić je najavio korake ka izmenama zakona o državljanstvu i Ustavu u delu koji se tiče službenog jezika. Vlada Zdravka Krivokapića je dve godine ranije inicirala izmene tog akta, što je izazvalo proteste nacionalnih Crnogoraca "zbog pokušaja demografskog inženjeringa". Dan uoči glasanja o nepoverenju 4. februara 2022, Krivokapićev kabinet je doneo odluku u kojoj se u 10 godina boravka u Crnoj Gori uračunava pet godina privremenog i pet godina stalnog boravka. Raniji zakonski uslov za prijem u crnogorsko državljanstvo podrazumevao je 10 godina stalnog boravka u Crnoj Gori. Ta uredba se primenjuje, dok Ustavni sud još nije odlučio o ustavnosti takvog rešenja.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije