GNEZDO VERE NA BISTRICI: Navršava se 150 godina od osnivanja Bogoslovije u Prizrenu, koja od 1. oktobra 1871. godine nije prestajala da radi
RAVNO je 150 godina od dana kada je Bogoslovija u Prizrenu otvorila svoja vrata za prvu generaciju, za svojih prvih 15 đaka. Bila je to tada Bogoslovsko-učiteljska škola za srpske učitelje i sveštenike iz Stare Srbije, prva na tlu tadašnjeg Otomanskog carstva, za čije su obrazovanje nastavni plan i program bili sastavljeni u Beogradu.
Od tog 1. oktobra 1871, punih vek i po, Prizrenska bogoslovija nikada nije prekidala rad, gnezdo je vere na Bistrici, mesto natopljeno snagom molitve sa kojeg se duhom vere napajaju i njeni učenici, i, nesporno, ceo srpski rod.
Istorija Prizrenske bogoslovije je istorija vrhunskog obrazovanja, bistri izvor sa kojeg su se znanjem, duhom i verom napojili i nesebično ih širili mnogobrojni potonji znameniti srpski patrijarsi, episkopi, sveštenici... Istorija Bogoslovije je i istorija stradanja, žrtvovanja i vaskrsenja i Crkve i Srba. Preživela je Osmanlije, bugarsku okupaciju, austrougarske i nemačke osvajače, opstajala je kroz osam država. I posle izmeštanja u Niš od 1999. do 2011. vratila se u svoju postojbinu. Kao da su je i u najsvetlijim i u najtežim trenucima čuvali činodejstva mitropolita Leketija i ktitorski duh velikog srpskog zadužbinara Sime Andrejevića Igumanova, kojem pripadaju najveće zasluge za otvaranje ove škole u gradu na Bistrici. Prizrenca koji je, u tuzi za izgubljenim sinom Manojlom i ćerkom Magom, "usnio svu omladinu svog kraja" i osnovao zadužbinu kojoj je zaveštao sav svoj imetak. Danas, osim što je stožer prosvete i kulture našeg naroda južno od Ibra, Bogoslovija je jedna od najvažnijih tačaka u koju pogled upiru Srbi na Kosmetu.
- Prizrenska bogoslovija je znak i simvol našeg trajanja i opstanka na našoj zavetnoj zemlji. Ona predstavlja veliko ohrabrenje za Srbe koji žive u osveštanoj Metohiji, Velikoj Hoči, Orahovcu, Štrpcu, selima oko Prizrena i u samom Prizrenu, kao i za one koji žele da se vrate na svoju očevinu i dedovinu. Prizrenska bogoslovija ima uzvišenu misiju širenja jevanđelske reči i mira među ljudima na spasenje svih, kako našeg naroda, tako i naših komšija, sa kojima je harmoničan suživot moguć i neophodan - kaže za "Novosti" rektor Bogoslovije, vladika raško-prizrenski Teodosije.
U godini kada se obeležava vek i po od osnivanja maturski ispit položila je 61. generacija bogoslova, šesta od povratka Bogoslovije iz Niša, pre ravno deceniju. Uspešno su položili ispit zrelosti i poleteli iz "bogoslovskog gnezda na Bistrici" na dalje usavršavanje.
- Naša bogoslovija prepoznatljiva je i po tome što je srpskom rodu podarila patrijarhe Gavrila, Varnavu i Irineja, dok je patrijarh Pavle kao episkop raško-prizrenski pokazivao veliku brigu o ovoj značajnoj prosvetnoj instituciji. Njegovo staranje nije prestalo ni kada je prešao iz Prizrena u Beograd, na svetosavski patrijaraški tron naše Crkve - priča vladika Teodosije i dodaje da se među znamenitim ličnostima vezanim za osnivanje i rad Prizrenske bogoslovije, osim njenog osnivača Sime Andrejevića i ruskog konzula Jastrebova, ističu prvi rektor arhimandrit Sava Dečanac, profesor, rektor i književnik Petar Kostić, rektor i potonji episkop timočki Meletije Vujić Hilandarac, Sveti Justin Ćelijski, književnik Grigorije Božović, prota Steva Dimitrijević, arhimandrit Jovan Radosavljević, episkopi bački Irinej, mileševski Atanasije i austrijsko-švajcarski Andrej, prota Milutin Timotijević, kao i mnogi drugi klirici i laici, koji su svoje temelje postavili u Prizrenu, a služili su i služe našoj Crkvi i narodu širom vaseljene.
Vladika naglašava i da je Bogoslovija u Prizrenu uvek delila sudbinu svog naroda, ali kaže da je najteže bilo u vreme rata, kada je nastava prinudno bila prekidana na određeno vreme, kao i period posle NATO agresije kada su profesori i đaci izmešteni u Niš i tamo nastavili sa radom, do obnove 2011.
- Vrhunac golgote desio se u zloglasnom martovskom pogromu 2004, kada su albanski ekstremisti zapalili sve srpske svetinje u carskom Prizrenu: Saborni hram, Crkvu Bogorodice Ljeviške, Crkvu Svetog Spasa u Potkaljaji, Manastir Svetih arhanđela. Tada je stradala i Bogoslovija, ali uz pomoć Božju svedoci smo i njenog vaskrsenja iz pepela, na radost srpskog naroda, crkve i vaseljenskog pravoslavlja - kaže episkop Teodosije.
On kaže da je obnova bila podvig koji je zahtevao odvažnost, istrajnost i postojan složeni timski rad.
- Sa jedne strane, trebalo je stvoriti elementarne uslove za život profesora i đaka, što je pretpostavljalo obnovu neophodnih zgrada, školskih učionica, paraklisa, đačkog internata, trpezarije i kuhinje, zbornice, profesorskih stanova, u čemu su nam pomogli prijatelji iz zemlje i celog sveta: Vlada Srbije, Ruska pravoslavna crkva, Sretenjski manastir po blagoslovu patrijarha ruskog Kirila, Evropska komisija, Kraljevina Norveška i mnogi znani i neznani priložnici. Sa druge strane, trebalo je uspostaviti život, nastavu i bogosluženje, što je palo u udeo prvim profesorima i đacima, uz pomoć i neprestanu podršku blaženopočivših mitropolita Amfilohija i episkopa Atanasija Jevtića, i ostalih arhijereja, bratstva Hilandara na čelu sa igumanom Metodijem, svetogorskih manastira Vatopeda, Simonopetre, Grigorijata, Ormilije na Halkidikiju i drugih - kaže vladika Teodosije.
KRUNA
KRUNA kralja Petra Prvog Karađorđevića, koji je 22. novembra 1915. stigao u Prizren, zakopana je ispod katedre u učionici Bogoslovije, tada Bogoslovsko-učiteljske škole, a kralj je sa vojskom i narodom krenuo u povlačenje preko Albanije. U potrazi za srpskom krunom Bugari su prekopali celu Bogosloviju. Dragocene knjige tada su trajno izgubljene. "Preživela" su samo 1.333 naslova, skrivena u duplom zidu u podrumu. A kruna je tri godine čekala na povratak kralja, vojske i naroda. Čekala je slobodu.
"U IME RUSKOG CARA..."
TURSKE vlasti su, već u drugoj deceniji rada Bogoslovije, želele da je zatvore. To su planirali da pravdaju spornim knjigama u knjižnici Bogoslovije, koje su iz Srbije dolazile preko ruskog konzulata. Konzul Ivan Jastrebov je to sprečio jer je na listu hartije na turskom napisao: "U ime ruskog cara zabranjujem ulazak", i to postavio na ulaz knjižnice. Tako je Bogoslovija sačuvana od zatvaranja, autoritetom ruskog cara i dovitljivošću Jastrebova. Naziv Bogoslovsko-učiteljska škola se zadržao sve do proslave pola veka njenog rada.
Zapratite Nportal na Fejsbuk stranici
Preporučujemo
TURSKA DRHTI PRED PRETNjOM IZRAELA: Izbija treći svetski rat? (VIDEO)
MINISTAR odbrane Turske, Jašar Guler, izjavio je da Izrael može da napadne Tursku, čime je podržao ranije izjave predsednika Erdogana, koji je Izrael opisao kao direktnu pretnju za zemlju.
14. 11. 2024. u 17:17
"GLAVNA TEMA JE DA LI ĆE MOSKVA BITI GAĐANA" Veliko upozorenje Vučića: Svet se kreće po ivici ambisa!
PREDSEDNIK Srbije Aleksandar Vučić obratio se javnosti posle govora na Samitu KOP29 u Azerbejdžanu.
12. 11. 2024. u 12:33
ČITULjA KOSTIĆU OD DECE: "Živiš kroz nas - nastavljamo s ponosom"
MIODRAG Kostić, osnivač i predsednik MK Grupe, preminuo je u sredu ujutru.
14. 11. 2024. u 12:46
Komentari (0)