Crna Gora

SPOMENIK (NE)ZNANOM JUNAKU: Crnogorci u dilemi da li je nacionalni heroj Grčke - Vaso Brajović, ili možda Brajević

Велиша Кадић

28. 03. 2021. u 08:12

KO je junak i vojskovođa grčkog oslobodilačkog rata protiv Turske (1821-1829) čiji spomenik mu je bivši režim Mila Đukanovića podigao u Podgorici 2003. godine, a od tada zvaničnici Crne Gore i Grčke odaju počast? Zove li se on Vaso Brajović, iz Bjelopavlića, ili Vaso Brajević?

СПОМЕНИК (НЕ)ЗНАНОМ ЈУНАКУ: Црногорци у дилеми да ли је национални херој Грчке - Васо Брајовић, или можда Брајевић

Straža kod spomenika Vasu Brajeviću, povodom Dana nezavisnosti Grčke / Foto V. Kadić

- Fakat je da nijedan Brajović niti Bjelopavlić nije bio učesnik tog rata, već je reč o Vasu Brajeviću, Srbinu iz Boke, starosedeocu Mojdeža!

OVO tvrdi poznati novinar Donko Rakočević koji se bavi istraživanjem crnogorske istorije.

- Brojni su istorijski izvori koji ubedljivo govore da je reč o Vasu Brajeviću iz Boke, a ovom prilikom ću navesti tri. Učitelj Tomo Krstov Popović, jedan od najvrednijih hercegnovskih istoričara s kraja 19. veka, zapisao je: "S hvalom i blagodarnošću spomenuću ti, Srbine, i Vasa Brajevića, Mojdežanina, koji je u velikom ustanku grčkom, prvom polovicom ovoga vijeka, čudo od junaštva pokazao, te dosta i doprinio da je ondar dijelu onoga naroda svanuo zračak slobode...". Tu je Vaso prezimenom Brajević, a ne Brajović - podseća Rakočević, i nastavlja: - Brajevići su iz Mojdeža, a Brajovići iz Bjelopavlića i međusobno nemaju rodbinske veze. U fusnoti, Popović je zabeležio da je koristio "Srpsko-dalmatinski magazin" iz 1873. godine.

Naš sagovornik navodi da drugi istraživač, najbolji poznavalac hercegnovskog zaleđa odakle i sam potiče, pop Savo Nakićenović, u antropološkoj studiji "Boka", o Brajevićima je zapisao: "Ovo su starosjedioci, od koji se Vuko Brajević još 1726. godine spominje kao dobrostojnik. Slave Petrov-dan. Iz ovog bratstva je bio i Vaso Brajević, koji je u velikom grčkom ustanku, kao ono arhiepiskop German kod Đurđeve crkve, zastavu slobode razvio, čudo od junaštva pokazao..."

Profesor Predrag Kovačević u "Istoriji bokeljskog primorja", pored ostalog je zapisao: "Svakako, najpoznatiji je bio Vaso Brajević iz Mojdeža..."

NIJE BIO JEDINI U GRČKOM USTANKU

PREDSEDNIK Crne Gore Milo Đukanović i ambasador Grčke u Crnoj Gori Panajotis Partos položili su 25. marta (dan nezavisnosti Grčke) venac na spomenik grčkom nacionalnom junaku Vasu, poreklom iz Crne Gore.

- On nije bio jedini Crnogorac koji je učestvovao u grčkom ustanku, bilo ih je veoma puno bezimenih heroja, ali se on najviše istakao i on je ostao zapamćen u istoriji, i on i danas svojim simbolom pregalaštva i borbe pokazuje koliko je jedinstvena i zajednička prošlost naših naroda, i koliko su tesne veze između naša dva naroda - kazao je ambasador Panajotis Partos.

- Kovačević se pozvao na Lazara Tomanovića i na uspomene kapetana Mata Mrše, takođe učesnika u grčkom ratu za oslobođenje. Komandant Vasos, kako su Grci zvali Vasa Brajevića, u toku rata se oženio lepom Peleponežankom i dobio dva sina. On nije želeo da napušta Grčku, tim pre što su njegove zasluge priznate. Prvi grčki guverner, Joanis Kapodistrijas, poreklom iz Istre, diplomata u službi carske Rusije, zadržao je komandata Vasosa i na visokom položaju u vojnoj službi. Nakon guvernerove pogibije u atentatu, kralj Oton je Vasosa postavio za svog ađutanta. Uz to ga je okitio odlikovanjima, za svaki podvig posebno, jer je za te podvige doznao pre nego što je stigao u Grčku - priča Rakočević. - Vasovi sinovi su dobili pravo besplatnog školovanja u najboljim grčkim školama, uz usavršavanje u inostranstvu. Dični i po liku, i po stasu, i po mudrostima, postali su generali grčke vojske. Komandant Vasos je dobio mesto i u istoriografiji Grčke i u priručnicima o gerilskom ratovanju. "Neverne Tome" mogu na internetu pronaći naučni rad prof. dr Dragane Radojičić, iz Etnografskog instituta Srpske akademija nauka i umetnosti, istina na engleskom jeziku.

PRIJATELjSTVO

VASO Brajević, ili kako ga Grci zovu Vasos Mavrovuniotis (Vaso Crnogorac), učestvovao je u svim borbama protiv Turaka, sve do oslobođenja Grčke 1829. godine. Posle godinu dana Grčka postaje kraljevina, a kralj Oton Prvi proglasio je Vasa za narodnog heroja i imenovao ga za ličnog pratioca ordonansa. Ostalo je zapisano da je njihovo prijateljstvo trajalo da kraja Vasovog života.

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (2)

Svi komentari Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

VRANEŠ O HAJCI KOJOJ JE IZLOŽEN: Postavio sam komitsku pesmu iz 1907 godine
Crna Gora

0 0

VRANEŠ O HAJCI KOJOJ JE IZLOŽEN: Postavio sam komitsku pesmu iz 1907 godine

Nakon što je na Instagramu postavio stori u kom se vidi njegova fotografija sa predsednikom Opštine Nikšić Markom Kovačevićm i poslanikom Nove srpske demokratije Jovanom Vučurovićem, uz muzičku podlogu sa pesmom ''Sprem'te se, sprem'te četnici", koju prati komentar: "Četa mala, ali odabrana", predsednik Opštine Pljevlja dr Dario Vraneš našao se danas na meti mnogih, pa je sve poprimilo elemente medijske hajke.

23. 12. 2024. u 21:23

Politika
Tenis
Fudbal
OVO JE SKANDAL! NENORMALNO! Predrag Mijatović otkrio kakva prava ima 25 igrača Partizana: Nikad to nisam video!

"OVO JE SKANDAL! NENORMALNO!" Predrag Mijatović otkrio kakva prava ima 25 igrača Partizana: Nikad to nisam video!