Loša razvijenost crnogorskih opština: Jug za život, a sever za brigu

CRNOGORSKI turistički centar Budva najrazvijenija je opština. To pokazuje nova lista stepena razvijenosti crnogorskih opština prema kojoj se deli novac iz Egalizacionog fonda, a koju je uradilo Ministarstvo ekonomije. Posle Budve slede Tivat i Podgorica.

Na osnovu indeksa razvijenosti, koji se računa za svaku opštinu na osnovu više statističkih podataka, određuje se koliko ta opština može da dobije novca iz Egalizacionog fonda i od preusmeravanja prihoda od naplate poreza na dohodak. Ovi prihodi posebno nerazvijenim opštinama poboljšavaju ionako tanak budžet. Samo šest opština ima indeks iznad 100 i one nemaju pravo na raspodelu sredstava iz Egalizacionog fonda, dok ostale imaju, a visina zavisi od broja stanovnika i prihoda od poreza na dohodak građana po stanovniku.

Tako je 2018. godine podeljeno 35 miliona evra, od čega 26 miliona opštinama na severu. Danilovgrad, Nikšić i Cetinje dobile su 8,7 miliona, dok je sa primorja novac dobio jedino Ulcinj - 700.000. Zanimljivo je da Cetinje više nema pravo na ovu vrstu prihoda. Najmanje razvijena opština je Petnjica, koja je iz Egalizacionog fonda dobila milion evra, dok je svojih prihoda imala oko 650.000. Na listi se nije našla najmlađa crnogorska opština Tuzi, koja je do 2018. godine bila u sastavu Podgorice. Međutim, Tuzi će iz državne kase dobiti 1,5 miliona evra na osnovu preusmeravanja prihoda.

Pročitajte i:Vređali Miraševog "đakona": Prekršajna prijava protiv tri osobe

Ovi podaci treba da zabrinu nadležne u državi, posebno kada je sever u pitanju. Na to upozorava i sociolog prof. dr Srđa Vukadinović, koji kaže za "Novosti" da je taj deo Crne Gore privredno uništen što još više podstiče iseljavanje stanovništva.

- Imamo dosta praznih kuća, nema poljoprivrede koja bi bila nukleus razvoja i zadržala ljude na selu i u gradovima. Vlast kroz neke sporadične projekte pokušava da brine o severu, ali nema strateških projekata koji bi vezali ljude za taj deo države - kaže Vukadinović. - Nekada su na tom prostoru pojedini fakulteti otvarani kako bi se mladi ljudi vezali za to područje, jer ako odu negde drugde da studiraju više se neće vratiti. U međuvremenu oni su ukinuti, što je bilo osnovno da se zadrže mladi ljudi i demografija popravi. Ako se uništava obrazovni sistem, ne otvaramo nikakve pogone, onda ljudi moraju da negde odlaze kako bi preživeli. Putevi najčešće vode ka Podgorici i jugu, dok iz Plava i Gusinja ima onih koji odlaze u inostranstvo.

Profesor podseća da jedan veliki broj ljudi sa severa leti radi sezonski na primorju i na taj način obezbeđuje egzistenciju, a dobar deo njih ostaje u novim sredinama.

- Zbog razvojnih nejednakosti sever je uništen i tamo nemamo gotovo nijednu privrednu instituciju koja radi i koja bi mogla da bude perspektiva mladim ljudima. Nažalost, Vlada zatvara i ono što je bila nekakva nada da bi mladi mogli da ostanu - upozorava Vukadinović.

GRADOVI "NA TOČKOVIMA"

CETINjE i Nikšić su gradovi "na točkovima", jer hiljade ljudi svakodnevno svoju egzistenciju traže u Podgorici. Sa uništenjem "Oboda" i "Bojane", Cetinje figurira kao "fikus grad". U njemu danas imamo samo institucije koje su više paradne, poput rezidencije šefa države ili fakulteta umetnosti. Međutim, te institucije nisu uspele da udahnu život prestonici koja jedva preživljava kroz razvojne fondove - kaže Srđa Vukadinović. - Kada je reč o Nikšiću, nekada moćnom i velikom industrijskom centru Crne Gore, taj grad je sa uništenjem "Železare" počeo da propada.