Izvor Praskvica magnet za turiste

DREVNI manastir Praskvica, duhovni i kulturni centar Paštrovića, jedan od najlepših i svakako najstarijih na ovim prostorima, sve više privlači posetioce, turiste iz regiona, ali i sveta koji borave na budvanskoj rivijeri. Tako je bilo i letos, ali i ove jeseni.

Manastirski kompleks se nalazi uz magistralni put, neposredno u zaleđu Miločera i Svetog Stefana. Dobio je ime po izvoru čija je voda imala ukus breskve, odnosno praskve, kako ovu voćku zovu u ovim krajevima.

Mitropolija crnogorsko-primorska i Paštrovići su za prelomnu uzeli 1413. godinu, kada je gospodar Zete Balša Treći sa svojom vlastelom Paštrovićima sagradio Crkvu Svetog Nikole, poklanjajući joj deo svojih poseda. Reč je o reprezentativnoj građevini, dugačkoj 20, a širokoj 11 metara. Ima jednobrodnu osnovu sa polukružnom apsidom i trodelnim zvonikom na pročelju. Ikonostas je radio Nikola Aspioti sa Krfa. Druga crkva je posvećena Svetoj Trojici, ima živopis iz 17. veka, delo poznatog majstora Radula. Tu su stari i novi konak, kao i "kulica", nekadašnja škola u kojoj su se opismenjavali mališani iz Paštrovića.

MANASTIR je bio meta osvajača, a najteži napad na njega izveo je Napoleon Bonaparta 1812. godine. Njegovi vojnici su poharali hram, porušili ga, odnevši iz njega deo izuzetno vredne arhive. Tom prilikom su Francuzi u Budvi streljali kaluđere Dionisija Ljubišu i Petronija Mikovića. Godine 1847. crkvu su obnovili arhimandrit Sinesije Davidović i jeromonah Josif Mitrović.

PROČITAJTE JOŠ - Praskvica - duša Paštrovića

Praskvica, koja je istorijski gledano najistaknutiji deo "paštrovske Svete Gore", koju čini sedam manastira, uglavnom iz nemanjićkog perioda, i šezdesetak seoskih crkava, u svojim riznicama čuva blago neprocenjive vrednosti. Bogata biblioteka sa više od 5.000 knjiga je priča za sebe, u konaku manastira je kameni sto Balše Trećeg, ili "sto od pravde", za kojim je zasedao paštrovski sud Bankada. Tu je jedinstvena ikona Bogorodice Strasne i ikona zografa Radula, putir ruskog cara Pavla Prvog, darovna gramata ruske carice Katarine. Od druge polovine 18. veka, naime, ruska carica je stalno novčano pomagala manastir, takođe i ruski carevi Pavle i Aleksandar Prvi.

POSEBNE relikvije koje se ovde čuvaju su raskošni filigranski krst cara Dušana, koji je u Praskvicu, da bi bio sačuvan, preneo iz Visokih Dečana arhimandrit Danilo Kažanegra, kao i rukopisno jevanđelje Gavrila Cetinjca iz 1600. godine koje je manastiru poklonio vladika Danilo (Petrović). Uz italo-kritske ikone, štampane knjige koje su poklon ruskog dvora, tu su i portreti Visariona Ljubiše, vladike crnogorsko-primorskog, i drugi, rad akademskog slikara Marka K. Gregovića.

JEGOROV PUT

U MANASTIR Praskvica je početkom 19. veka stigao Rus Jegor Stroganov. On je ovde bio kaluđer, a zavetovao se na ćutanje. On je deset godina radio i izgradio put od Praskvice do sela Čelobrdo, visoko nad morem. Tajnu njegovog ćutanja otkrila je njegova kćerka, koja ga je dugo tražila i našla ovde. Vida Ognjenović je napisala dramu "Jegorov put", koja je izvođena na festivalu Grad teatar.

POSETA KRALjA MILUTINA

ISTORIJSKI podaci kažu da je manastir osnovan 1050. godine, dakle četiri godine pre raskola u hrišćanskoj crkvi, a prvi istorijski pomen o njemu datira iz 1307. godine, kada ga je posetio kralj Milutin, prilikom putovanja za Kotor, potvrdivši mu tom prilikom posede, koje mu je već poklonila kraljica Jelena Anžujska.