Pelagić i Kvaka na istoj adresi

TURISTI koji obilaze svetske prestonice često posete i tamošnja groblja, jer su i ona pravi odraz kulture i tradicije jednog naroda. Iako nije u metropoli i turisti ga ne posećuju, mnogo je razloga zbog kojih Staro groblje u Požarevcu zaslužuje da se nađe na turističkoj mapi. Jedan od njih su i mnogobrojne poznate ličnosti iz javnog života ne samo Požarevca, već i Srbije, koje počivaju u njegovim alejama.

Pročitajte još: Srpsko groblje iz 13. veka tresu kamioni s Ibarske

Staro groblje poslednja je adresa narodnog učitelja Vase Pelagića (1838-1899), preminulog u zatvoru "Zabela", u sobi 11, u kojoj su robijali i pisci Branislav Nušić i Đura Jakšić. Sahranjen je u delu u kojem je pisalo "Groblje za nevernike, Cigane i robijaše". Tu je posle Drugog svetskog rata postavljen spomenik od belog mermera u obliku otvorene knjige, sa uklesanim rečima iz Pelagićevog dela "Umovanja zdravog razuma". Ovaj spomenik je od 1970. godine pod zaštitom države.

Pročitajte još: Beogradske priče: Tašmajdan - zaboravljeno groblje

Ovde počivaju ostaci i pesnikinje Milice Stojadinović Srpkinje (1828-1878), poznate kao "vrdnička vila", koja je sahranjena u Požarevcu jer je u njemu boravila kod svog brata. Na njenom grobu, pod krošnjom drveta i pored bele spomen-ploče, postavljena je kamena klupa, na koju se polaže cveće na dan godišnjice njenog rođenja i smrti.

Grob pevača Bore Spužića Kvake

U blizini počiva i trgovac Milutin Obradović, koji je gradu poklonio zgradu u kojoj se danas nalazi dečji vrtić "Bambi", a koja je bila deo njegovog Fonda "Sirotan". On počiva zajedno sa svojim suprugom Milunkom, preminulom u 36. godini, a o njegovoj ljubavi prema njoj svedoče reči koje je dao da se uklešu na spomenik - "mojoj miloj uzorsupruzi".

Na Starom groblju sahranjen je i narodni heroj Božidar Dimitrijević Kozica (1914-1944), koji se razneo bombom kako ne bi, u opkoljenoj kući, dopao u ruke Nemaca. Tu je i spomen-ploča narodnom heroju Davorjanki Paunović Zdenki (1921-1946), studentkinje filozofije iz Kučeva, koja je bila nevenčana supruga Josipa Broza Tita. Spomen-ploču sa njenim i imenima njenog oca i brata, postavila je majka Bisenija.

Davorjankina sestra od ujaka Vera Miletić 1942. godine rodila je ćerku Miru, kasnije suprugu Slobodana Miloševića, predsednika SR Jugoslavije i Srbije. Na Starom groblju je i spomenik njegovoj majci, učiteljiciStanislavi, na kojem stoje samo njeno ime i prezime, bez navođenja imena članova porodice.

Spomen-ploča na grobu Davorjanke Paunović Zdenke

Na Starom groblju počiva i poznati narodni pevač i boem Bora Spužić Kvaka (1934-2002), koji se proslavio kultnim kafanskim hitovima "Na rastanku", "Ako, draga, sretneš majku moju" i "Zašto, majko, nisi večna". U blizini je i grob glumice Živke Matić (1923-1998), poznate iz TV serija "Ljubav na seoski način" i "Građani sela Luga", koja je umrla u Požarevcu kao beskućnica i u krajnjoj bedi.

Slobodan Mišić

IZ 19. VEKA

STARO groblje u Požarevcu datira od sredine 19. veka, jer najstariji pronađeni nadgrobni spomenik potiče iz 1853. godine. Ono se prostire na 12,7 hektara i na njemu ima 9.000 grobova - kaže Slobodan Mišić, šef službe "Groblja" u JKP "Komunalne službe".

Spomen-ploča na grobu glumice Živke Matić

DUŠMANIĆI

NA Starom groblju počiva i čuvena požarevačka porodica Dušmanić, koja u blizini glavne kapije ima svoju kapelu. U centru grada i danas postoji zgrada "Dušmanića apoteka" iz 1895, koju je Grad obnovio 2010. godine. Tu zgradu je podigao jedan od potomaka ove porodice, apotekar Marko Dušmanić, koji je sa suprugom Marijom, iz čuvene porodice Bajloni, izrodio šestoro dece.