Veselin Đuretić (87) se pridužio Besmrtnom puku

ISTORIČAR, član Senata Republike Srpske, Veselin Đuretić (87) pridružio se minule sedmice srpskom "Besmrtnom puku". Onom nebeskom, za koji se ceo život zalagao da bude ovozemaljski, onaj u kom bi "svi Srbi bili ujedinjeni, i četnici i partizani, u kom bi nestale sve nesloge podmetnute sa strane".

Razaranje srpstva u 20. veku, kako je i naslov jednog njegovog dela ovenčanog nagradom Srpske književne zadruge, bilo je po svemu okosnica njegovog naučnog rada. I više od toga - razaralo je, čini se, i njegovu dušu, koja, kako je govorio, nije živela od srpstva, već za srpstvo. Zato i nije štedeo sebe da u svom bogatom istraživačkom radu dokaže da su Srbi tokom prošlog veka, a naročito u Drugom svetskom ratu, "bili rastrgnuti na deset strana", ali i tako ideološki razjedinjeni, svi uvek na strani pravde i borbe za slobodu.

Baš zbog takvog svog stava ima onih koji ga smatraju začetnikom "akademskog istorijskog revizionizma" u vezi sa događajima iz Drugog svetskog rata. Iz njegovog pera izašlo je, 1985. godine, dvotomno delo "Saveznici i jugoslovenska ratna drama", u kojem je, među prvima, javno četnike nazvao drugim antifašističkim pokretom. Zalagao se za rehabilitaciju generala Draže Mihailovića, komandanta Jugoslovenske vojske u otadžbini, isticao da su sve srpske ratne pozicije bile objektivno antifašističke, kao i da svi predvodnici srpskog otpora zaslužuju spomenike zahvalnosti. Delo nije dobro primljeno među tadašnjim istoričarima, kako je navedeno, zbog nacionalne netrpeljivosti i šovinizma. Zbog te knjige je isključen i iz Saveza komunista Jugoslavije, ali je ona ovekovečena nagradom "Slobodan Jovanović".

Veselin Đuretić je rođen 17. maja 1933. godine u Mojanovićima u Zeti, kod Podgorice. Đuretić je bio saradnik Balkanološkog instituta SANU, jedan od osnivača Akademije nauka i umetnosti Republike Srpske (ANURS), a Upravni odbor Udruženja književnika Srbije ga je 30. marta 2012. predložio za dopisnog člana SANU. Tokom devedesetih godina prošlog veka bio je blizak Srpskoj radikalnoj stranci, a potkraj poslednje decenije minulog veka angažovao se u radu Odbora za istinu o Radovanu Karadžiću.

Iskreno se zalagao za očuvanje državnog zajedništva Srbije i Crne Gore. Početkom 2001. radio je u Odboru za odbranu jednakih prava državljana Crne Gore, a 2005. godine postao je jedan od čelnih ljudi Pokreta za evropsku državnu zajednicu Srbije i Crne Gore. Nosilac je mnogobrojnih odlikovanja, među njima i Ordena Nemanjića prvog reda, Ordena Svetog Save prvog reda, Sretenjskog ordena trećeg stepena...

SAHRANA U UTORAK

VESELIN Đuretić je preminuo 18. februara u Kliničko-bolničkom centru Bežanijska kosa u Beogradu. Sahrana je u utorak, 25. februara, na Novom bežanijskom groblju u 12.45. Opelo počinje u 11.45.