KNJIGA O TVRĐAVAMA DUNAVA: Svedoci vekova na obali velike reke

ZBOG svojih prirodnih bogatstava, obale Dunava oduvek su bile privlačne za stvaranje stalnih naselja. Ova velika reka je često služila i kao granica - nekada je delila moćna carstva, a nekad ih spajala, a kroz istoriju kontrola plovidbe uvek je bila jedan od najvažnijih strateških ciljeva tadašnjih vojski.

Pročitajte još: NAZIRE SE REŠENjE VEKOVNE MISTERIJE: Smederevska tvrđava krije grob Đurđa Brankovića?

Ovom temom bavili su se mnogi, među njima su i dr Valentina Vuković, Srđan Ercegan, Vladimir Pihler i Miško Lazović. Svoja saznanja ujedinili su u monografskoj knjizi "Tvrđave na Dunavu", koju je uredio Zoran Kolundžija, a objavili novosadski "Prometej" i RTS izdavaštvo. U knjizi je opisano 12 dunavskih tvrđava građenih na teritoriji današnje Srbije, sa detaljima o načinu gradnje, nameni i značaju svakog utvrđenja. Tvrđave svedoče o istoriji ovih prostora, ratnim dejstvima, nekadašnjem životu, načinu gradnje...

Pročitajte još: Petrovaradinska tvrđava: Završetak radova do turističke sezone

- OVE tvrđave su među najvažnijim u Srbiji i govore o istoriji ovih prostora, ratnim dejstvima, nekadašnjem životu, navikama, načinu gradnje, razvoju vojne arhitekture - objasnio je Zoran Kolundžija. - Podaci o njima su često protivrečni, a mnogi delovi tvrđava su i dalje nepoznanica.

Tvrđava u Baču Foto I. Marinković

Većina dunavskih tvrđava potiče iz srednjeg veka, i to su Golubac, Smederevo, Bač, Ram i Fetislam. Petrovaradinska je građena u 17. i 18. veku, dok je Beogradska tvrđava veoma složen spomenički kompleks nastao u razdoblju od 2. do 18. veka. Tvrđava u Baču, kao i Petrovaradinska, dela su ugarske arhitekture, Fetislamska turske, kao delom i Ramska, dok se Golubačka i Smederevska tvrđava smatraju delima srpskog srednjovekovnog vojnog graditeljstva. Beogradska tvrđava je deo srpske, ugarske i turske vojne arhitekture.

IZVORI kažu da su tvrđavu u Baču redovno posećivali ugarski kraljevi, a tokom svojih pohoda na sever u njoj je boravio i vizantijski car Manojlo Komnin, kao i čuveni turski sultan Sulejman Veličanstveni. Predanja kažu da su u njoj boravili i vitezovi iz reda templara. Ova tvrđava se smatra jednom od najstarijih u Srbiji, a u vreme kada je građena u 14. veku bila je najveće utvrđenje u tadašnjoj Panoniji.

Petrovaradinska tvrđava, podignuta je na ostacima srednjovekovnog utvrđenja, a kao tvorac idejnog plana najčešće se spominje čuveni projektant tog vremena Sebastijan Voban. Koliko je bila značajna za Austriju govori, doduše nepotvrđena, priča da su tokom Napoleonovih ratova iz Beča u Petrovaradinsku tvrđavu sklonjene carske insignije: kruna, žezlo, mač, jabuka i plašt. Slankamen je u srednjem veku bio vrlo značajan centar koji je jedno vreme bio i pod upravom srpskog kralja Dragutina Nemanjića.

IZVORI

AUTORI knjige koristili su arheološke, istorijske i druge publikovane izvore, istraživačke radove stručnjaka republičkog, pokrajinskog, beogradskog i regionalnih zavoda za zaštitu spomenika. Takođe, korišćeni su zapisi putopisaca, narodna predanja i legende, novinski članci. Knjiga obiluje fotografijama čudesnih građevina, manje ili više poznatih javnosti.