VEZA STARA 6.000 GODINA: Da li je rešena tajna jednog od najvažnijih otkrića u istoriji (FOTO)

POREKLO pisma u Mesopotamiji leži u slikama otisnutim sa pečatnih cilindara na glinene tablice i druge predmete, otkrila je istraživačka grupa sa Univerziteta u Bolonji.

Foto: Shutterstock

Oni su identifikovali seriju veza između znakova urezanih na tim cilindrima, starim oko 6.000 godina, i nekih znakova proto-klinastog pisma razvijenog u Uruku, gradu na prostorima današnjeg Iraka, oko 3000. godine pre nove ere.

ZAŠTO JE OVO OTKRIĆE ZNAČAJNO ZA ČOVEČANSTVO

Studija objavljena u žurnalu „Antikviteti“ otvara novi put za istraživače nastanka pisma, saopštio je Univerzitet u Bolonji, a mogao bi i da pomogne istraživačima ne samo da shvate značenje znakova na pečatnim cilindrima, već i da dešifruju mnoge nepoznate znake proto-klinastog pisma.

„Konceptualni skok sa simbolizma pre nastanka pisma do samog pisma je značajan razvoj u ljudskoj kognitivnoj tehnologiji. Nastanak pisma predstavlja prelazak iz praistorije u istoriju, a otkrića u ovoj studiji premošćuju taj jaz prikazom kako su neke kasne praistorijske slike inkorporirane u jedan od najranijih sistema pisanja“,objasnila je Silvija Ferara, profesorka Odeljenja za klasičnu filologiju i italijanske studije na Univerzitetu u Bolonji, prenosi „Unibo Magazin“.

Uruk je jedan od prvih gradova koji su nastali u Mesopotamiji i bio je važan centar tokom 4. milenijuma pre nove ere. Imao je uticaj na veliki prostor od današnjeg jugozapadnog Irana do jugoistočne Turske.

U ovom regionu pojavili su se i pečatni cilindri. Obično su bili napravljeni od kamena i na njima su bile ugravirane serije znakova, a kada su se valjali po glinenim pločama ostavljali su otisak. Od sredine 4. milenijuma pre nove ere, pečatni cilindri korišćeni su kao deo sistema računovodstva kojim su praćeni proizvodnja, skladištenje i transport različite robe, posebno poljoprivrednih i tekstilnih proizvoda.

U tom kontekstu pojavilo se proto-klinasto pismo: arhaična forma pisanja u kojoj su korišćene stotine piktografskih znakova, od kojih polovina i danas nije dešifrovana. Kao i pečatni cilindri, proto-klinasto pismo korišćeno je za računovodstvo, mada uglavnom u južnom Iraku.

-Bliska veza pečata i razvoja sistema pisanja u jugozapadnoj Aziji dugo se zna, ali odnos između specijalnih pečatnih cilindara i oblika znakova skoro da nije ispitan. Ovo je bilo naše početno pitanje: da li su znaci na pečatima doprineli značajno razvoju znakova u prvom pismu u regionu, objasnila je Ferara.

KAKO SU NAUČNICI DOŠLI DO ODGOVORA

Da bi dobili odgovor, istraživači su sistematski poredili dizajn na cilindrima sa proto-klinastim znacima, tražeći veze i u grafičkom rešenju i u značenju.

„Fokusirali smo se na pečatne znake koji su nastali pre razvoja pisma, ali su nastavili da se razvijaju u periodu razvoja proto-pisma. Ovaj pristup omogućio nam je da identifikujemo seriju ukrasa povezanih sa transportom tekstila i grnčarije, koja su kasnije razvijena u slične znake proto-klinastog pisma“, izjavili su koautori studije Ketrin Keli i Matija Kartolano, istraživači Univerziteta u Bolonji.

Otkriće do kojeg su došli prvi put je pokazalo direktnu vezu između sistema pečatnih cilindra i razvoja pisma, jednog od najvažnijih izuma u istoriji, pa nudi novu perspektivu u proučavanju evolucije simboličnog i pisanog sistema.

-Naši rezultati pokazuju da su simboli urezani na pečatnim cilindrima direktno povezani sa razvojem proto-klinastog pisma u južnom Iraku. Takođe pokazuju kako je značenje ovih simbola integrisano u pismo, potvrdila je Silvija Ferara.

Uruk je bio jedan od najstarijih gradova u Sumeru, a prema sumerskom spisku kraljeva osnovao ga je kralj Enmerkar. Vladar ovog grada, ako je verovati ne baš verodostojnom spisku kraljeva, bio je i Gilgameš, heroj mesopotamijskog folklora i junak Epa o Gilgamešu. Uruk je bio jedan od prvih gusto naseljenih gradova na svetu, a veruje se da je oko 3000. godine pre nove ere imao 50.000 ili 60.000 stanovnika i bio najveći na planeti.

Kada je reč o pismu, veruje se da je ono nastalo više puta, na više različitih mesta. Najstarije pismo je ono razvijeno u Mesopotamiji u 4. milenijumu pre nove ere, a samo malo mlađi od klinastog pisma su hijeroglifi u Starom Egiptu, za koje se veruje da su nastali oko 3250. pre nove ere. Pismo je nezavisno razvijeno i u Kini oko 1250. pre nove ere i u Severnoj i Južnoj Americi početkom nove ere.

(sputnikportal.rs)

BONUS VIDEO - RUSIJA LANSIRALA RAKETU: Pogledajte trenutak lansiranja

Preporučujemo

Panorama

0 0

NAUČNICI OTKRILI: Kako da se bore protiv bolesti koje prenose komarci

05. 11. 2024. u 23:00

Panorama

0 3

KOJE NAMIRNICE IMAJU NAJVIŠE PROTEINA: Zašto su oni važni

02. 11. 2024. u 00:36

Panorama

0 0

OBORENA TEOREMA BESKONAČNOG MAJMUNA: Nemoguća čak i ako šimpanze budu živele večno

01. 11. 2024. u 23:35

Panorama

0 0

NEKI LjUDI STVARNO VIDE DUHOVE! Naučnici kažu da za to postoji objašnjenje

01. 11. 2024. u 00:00

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije