Kultura

DNEVNIK ZABLUDA: Gorostas sa reke

Slobodan Maldini

11. 08. 2020. u 11:44

I godinu dana od upokojenja arhitekte, umetnika, mislioca, crtača, nadasve vernika srpskog pravoslavlja Peđe Ristića Isusa, još je snažno sećanje na njegovo izvanredno stvaralaštvo.

Posvećen arhitekturi, kojoj se celim bićem prepustio u veri i ljubavi, Peđa je sebe davao neštedimice, u tom predavanju izgarajući do poslednjeg daha. Međutim, postoji jedna središnja nit koja ga je pratila celog života, odredivši karakter njegovog jedinstvenog stvaralaštva. Bila je to reka.

Još kao mladić, bez prethodne pripreme prijavio se za nacionalno takmičenje u plivanju prsnim stilom 200 metara, na kojem je pobedio favorita, poznatog plivača, skijaša i sportistu Severina Bijelića. Videvši ga mršavog, usukanog, žilavog, kako se mota po plivačkom klubu, Bijelić mu je dao nadimak Isus, koji će ga pratiti celog života, pogotovo u poznijim godinama, kada je svoje životno opredeljenje usmerio prema gradnji hramova Srpske pravoslavne crkve. Dobar plivač, mladi Peđa je davne oktobarske noći, sa "neprilagođenim" slikarem Igorom Vasiljevim, preplivao Savu da bi sa ukotvljene barže odneli debla za gradnju barake-ateljea, a na Adi Međici sagradio je svojeručno čuvenu sojenicu.

Peđino životno delo je dešifrovanje Lepenskog vira, jedinstvene kulture na obali najveće evropske reke, koju je proučavao plivajući najčuvenijim dunavskim virom. Iako je na ovoj temi doktorirao u Gracu, projekat mu je preoteo vršnjak Dragoslav Srejović, izgradivši na njemu svetski čuvenu karijeru, zbog čega ulice čak tri grada u Srbiji nose njegovo ime. Izgubivši bitku sa Srejovićem, protežiranim od države, Ristić se okrenuo onome najvrednijem - veri u Boga. Kao protomajstor Srpske pravoslavne crkve, podigao je remek-delo nad kraterom miniranog srpskog hrama u Prebilovcima, mestu kod Čapljine gde su ustaše načinile nezamislivi, najgori masakr nad decom u ljudskoj istoriji. U okolini Peđinog hrama izgrađenog kao reminiscencija na Crkvu Hristovog groba u Jerusalimu, iznad desetina jama u kojima se i danas nalaze zabetonirane kosti hiljada srpskih mučenika, na Međugorju se ukazala Gospa, što je ove prostore pretvorilo u meku nebrojenih, ali neupućenih u istinu, katoličkih hodočasnika iz celoga sveta.

Ni u poznim godinama Peđa nije mogao bez reke. Kada smo pre nekoliko godina zajedno radili idejna rešenja Memorijalnog kompleksa žrtava ustaškog logora Jasenovac u Donjoj Gradini, načinio je jedinstveni projekat korablje, crkve - broda. Radi se o drvenom hramu na barži koji neprekidno plovi Savom od Beograda do Jasenovca i natrag, zvoneći u pomen 700.000 Srba stradalih od ustaških kama i maljeva. Na stotine raspadajućih tela koja je Sava iz Jasenovca donela u Beograd, zakačena za srušeni most, trinaestogodišnji Peđa je 1944. posmatrao privučen "kosmičkim mirisom preminulih žrtava". Ovaj miris pratio ga je celog života. Danas prati njegove hramove.

14. 07. 2020. u 05:00

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Pročitajte više

RONALDO NA RASKRSNICI: Smeši li nam se pobednički tandem? (FOTO)

Fudbal

0 0

RONALDO NA RASKRSNICI: Smeši li nam se pobednički tandem? (FOTO)

Jedan od najboljih fudbalera današnjice Kristijano Ronaldo nalazi se na novoj fudbalskoj raskrsnici.

22. 11. 2024. u 11:44

TOTALNO NEVEROVATNO: Otkrivena evidencija! Evo kako je Nikola Jokić trenirao kao klinac

Fudbal

0 12

TOTALNO NEVEROVATNO: Otkrivena evidencija! Evo kako je Nikola Jokić trenirao kao klinac

NIKOLA Jokić glavna je tema u NBA lige, a američki novinari utrkuju se u pohvalama na njegov račun. Majk Singer i Brajan Vindhorst govorili su o centru Denver Nagetsa, dotakavši se samih njegovih početaka.

20. 11. 2024. u 20:46 >> 20:46

MVP by Mozzart Sport: Veliki izbor najboljih sportista Srbije!

Ostali sportovi

0 2

MVP by Mozzart Sport: Veliki izbor najboljih sportista Srbije!

Izaberite najbolje u čak 22 kategorije

20. 11. 2024. u 16:00

SRPSKI ARHEOLOZI ODUŠEVLJENI OTKRIĆEM I to tamo gde nisu očekivali: Ovo je najmonumentalnija crkva tog vremena

Društvo

0 0

SRPSKI ARHEOLOZI ODUŠEVLjENI OTKRIĆEM I to tamo gde nisu očekivali: "Ovo je najmonumentalnija crkva tog vremena"

"OVE godine imamo i nove nalaze po prvi put i novac cara Justinijana koji ukazuje i na vreme gradnje i to jeste jedan veliki graditeljski poduhvat iz vremena vladavine cara Justinijana koji je potrajao do kraja šestog, početka sedmog veka."

21. 11. 2024. u 19:28

RUSIJA SLAVI! Počelo ukidanje sankcija, Rusima stigle dozvole za ove timske sportove - neka se svet spremi za rusko čudo!

Ostali sportovi

0 43

RUSIJA SLAVI! Počelo ukidanje sankcija, Rusima stigle dozvole za ove timske sportove - neka se svet spremi za rusko čudo!

RAT u Ukrajini, odnosno "specijalna vojna operacija" kako to Rusija naziva, ponovo je za jednu od "sporednih" stvari iznedrio i sportski potez. Najnovije vesti na temu "sportske sankcije Rusima" stižu iz sveta timskih sportova, za koje je dosad važila apsolutna zabrana za učešće ruskih ekipa.

21. 11. 2024. u 12:58

NE POSEĆUJE RODNI KOSMET: Video sam ono čega sam se bojao

Poznati

0 0

NE POSEĆUJE RODNI KOSMET: "Video sam ono čega sam se bojao"

GLUMAC Miodrag Krivokapić, jedan od najistaknutijih umetnika na našim prostorima, rođen je u Peći, na Kosovu i Metohiji 1949. godine.

22. 11. 2024. u 14:11

Svet

0 24

NOVE SVETSKE SILE UKLjUČILE SE U SUKOB U UKRAJINI: "Dve na strani Putina, dve žestoko protiv Rusa"

SUMNjE u podršku SAD Ukrajini u slučaju pobede Donalda Trampa na predsedničkim izborima mučile su sve one kojima je cilj da se Kijev obrani od ruske agresije. Tramp je pobedio i tek treba videti u kom će smeru krenuti njegova politika, ali sva ta dešavanja zasenila su drugi važan odnos u tom, ionako komplikovanom, odnosu.

22. 11. 2024. u 09:14

RUSIJA POSTALA GLAVNI IGRAČ U EVROPI: Ovo se desilo prvi put od proleća 2022. godine

Ekonomija

0 4

RUSIJA POSTALA GLAVNI "IGRAČ" U EVROPI: Ovo se desilo prvi put od proleća 2022. godine

RUSIJA je u septembru prvi put od proleća 2022. postala glavni snabdevač gasom Evropske unije, prenosi RIA Novosti, pozivajući se na podatke Evrostata.

21. 11. 2024. u 11:32