Kultura

KNJIŽEVNA KRITIKA: Blagost sećanja

Слађана Илић

22. 02. 2022. u 13:44

NOVU zbirku pesama Bojane Stojanović Pantović "Povreda beline", koja je objavljena u Kulturnom centru Novog Sada 2021. godine, mogla bi nositi i naslov "Albumi kristala i drveća".

КЊИЖЕВНА КРИТИКА: Благост сећања

Foto: Privatna arhiva

Kroz cikluse "Mali gradski komadi", "Čaure stiha", "U godini koja ističe" i "Zlato osvetljeno iznutra" ti, specifični kristali i drveće su sveprisutni polisemični motivi.

Ipak, iz osnovnih značenja beline zrači potreba lirskog subjekta da kristalizuje najznačajnije trenutke svog intimnog sveta koji istovremeno podrazumevaju blagost sećanja, ali i duhovne povrede koje su od njih neodvojive. Sinteza, i sinestezija, blagosti i bola je konstanta u bilo kom vidu pojavnosti - u atmosferi mnogih gradova koji na različite načine i pripadaju i ne pripadaju lirskom subjektu, u megalopolisima u kojima vreva i gužva, u stvari, uslovljavaju utisak lirskog subjekta o sopstvenom nekretanju i potpunoj otuđenosti - i od suštine i od ljudi, od osećanja empatije, pojačavajući anksioznost; u malim stranim gradovima, sazdanim od lepote i kulture u kojima se, ipak, oseća specifična nelagoda, uslovljena unutrašnjim, pa spoljašnjim svetom, ponekad i istorijom, kao što je to baš i u opasnim, opasanim, a nesigurnim gradovima kao što je Gračanica, a koja, neminovno, otvara veliko polje asocijacija i u njima još jedan kristalni trenutak - dosluh lirskog subjekta i freske na kojoj je Simonida - lepa i nesrećna kraljica. Ovekovečeni trenutak zapravo nemog, a mnogoznačnog razgovora lirskog subjekta i lica s freske kazuje o simboličnoj istosti njihovih sudbina, pa opet, njihovih sudbina sa sudbinama svih žena - obećanih i neobećanih - supružnicima, moćnicima, istoriji i istoriji zla i beskrajne žrtve u bilo koju svrhu.

No, nasuprot takvom kristalu, ova zbirka sadrži i jedan drugačiji - od zlata osvetljenog iznutra, koji zatvara zbirku, a iz kog zapravo samo pretpostavljamo kakav je svet nekada bio, kad su vladale žene, majke i ćerke bez oružja.

Foto Promo

I čaure stiha u ovoj knjizi svojevrsni su kristali koji sadrže pamćenje na omiljene pesnike, na primer na Disa i Popu, ali i na jedinstvenost procesa nastanka pesme i na sve njegove sastojke - anksioznost, teskobu, uvijanje srca, brigu za reči, susret sa nepoznatim ja koje se rasprostire u svim pravcima.

Kristalizacija, kao što zaključujemo, može biti proces koji traje i rezultat koji se naslanja na prethodna iskustva - kroz poeziju drugih pesnika, kroz ličnu i tuđe istorije, kroz istorije gradova i istorije usamljenosti čoveka, drveća i bilja. No, ta kristalizacija može biti i trenutna. Oličena je u pesmi "Vrhovi prstiju" u kojoj lirski subjekt, istovremeno i stvaralac, teži esenciji lišenoj bilo kakvih dodatnih sadržaja, a koji se suočava s nemogućnošću da nazre konačni rezultat svojih htenja i mogućnosti.

Nad sve to, kao utehu, on nadvija drvo koje miluje ruku malog stvoritelja.

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

Politika
Tenis
Fudbal
DEFINITIVNO ODLUČENO: Evo da li će biti gostujućih navijača na meču Crvena zvezda - Partizan u ABA ligi

DEFINITIVNO ODLUČENO: Evo da li će biti gostujućih navijača na meču Crvena zvezda - Partizan u ABA ligi