Kultura

ČUVAR ŽITIJA I STARIH AKATA: Arhiv Akademije nauka punih 180 godina sakuplja građu dragocenu za srpsku istoriju

V. N.

19. 11. 2021. u 14:30

BRIGA o pamćenju našeg naroda i njegove najviše naučne i umetničke kuće jedan je od najvažnijih zadataka Srpske akademije nauka i umetnosti.

ЧУВАР ЖИТИЈА И СТАРИХ АКАТА: Архив Академије наука пуних 180 година сакупља грађу драгоцену за српску историју

Foto B. Subašić

Ovaj značajan posao poveren je Arhivu SANU, koji decenijama brine o nacionalnoj zaostavštini i brine da ona bude dostupna istraživačima i korisnicima.

Osnovni zadatak Arhiva, na čijem je čelu akademik Vasilije Krestić je sistematsko prikupljanje građe o srpskom narodu u svim oblastima i područjima gde Srbi žive, kao i preuzimanje, smeštaj, čuvanje, sređivanje i obrada ovog dragocenog materijala.

Ova po mnogo čemu jedinstvena ustanova SANU osnovana je 1841. godine, praktično istovremeno sa rađanjem Društva srpske slovesnosti. Očevi-osnivači Akademije pred sebe su stavili cilj - prikupljanje izvora i građe za srpsku istoriju. Ovu praksu nastavilo je Srpsko učeno društvo, koje je sakupljeni materijal nasledilo i nastavilo rad na prikupljanju dokumenata.

Arhiv raspolaže fondovima Društva srpske slovesnosti, Srpskog učenog društva, Srpske kraljevske akademije, ali i dva ugašena instituta Akademije - Instituta za izučavanje književnosti i Instituta za izučavanje sela.

Akademik Vasilije Krestić u depou Arhiva, Foto Tanjug

 

U okviru Arhiva je i Kabinet za dubrovačke studije koji čini građa - pisma, dokumenti, novinski isečci, fotografije, mikrofilmovi i literatura o dubrovačkim studijama srednjeg veka do današnjih dana nastalih radom akademika Miroslava Pantića.

Posebnu vrednost poseduju zbirke dokumenata, kao posebne celine, svaka sa svojim signaturama. To su, obično nazvane, Stara zbirka, Istorijska zbirka, Etnografska zbirka i Orijentalna zbirka.

Arhiv Akademije mesto je gde se čuva čuvena Dečanska hrisovulja iz 14. veka, rukopisi Ive Andrića, Jovana Cvijića, Milutina Milankovića, prepiska Vuka Karadžića, kao i veći broj orijentalnih knjiga i medalja akademika.

Sudbina će učiniti da posle bombardovanja Narodne biblioteke u aprilu 1941. Arhiv SANU postane ustanova sa najdragocenijom zbirkom starih rukopisa iz perioda od 13. do 19. veka, među kojima je i Zakon o rudnicima despota Stefana Lazarevića, Danilov zbornik sa žitijima kraljeva i arheipiskopa koji je manastir Hilandar darovao kralju Aleksandru. Tu je i Karađorđev protokol iz Prvog srpskog ustanka sa kratkom sadržinom pisama koje je Karađorđe slao knezovima, ali i čuveno pismo Tome Vučića Perišića kojim odbija predlog da postane član Srpskog učenog društva.

Arhiv čuva i rukopise porodice Obrenović, zaostavštinu Vuka Karadžića, Nikole Pašića, Branka Ćopića, Milutina Milankovića, Ive Andrića, Viktora Novaka, Aleksandra Belića...

Neprocenjivi dokumenti

U SASTAV Arhiva 2002. godine prešla je građa Istorijskog instituta koji čine ispisi arhivske građe iz domaćih i stranih arhiva i zaostavštine Jovana Ristića, Matije Bana, Vladimira Ljotića, Konstantina Nikolajevića, Paje Mihajlovića, Janka Šafarika, Svetozara Popadića, prepiske Milana Đ. Milićevića, Čedomilja Mijatovića, kao i celina "Prvi svetski rat" gde su u najvećem delu novinski isečci o Srbiji u stranoj štampi.

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

Politika
Tenis
Fudbal
NIKOLA DRINČIĆ, TVORAC ČUDA U NIŠU, ZA NOVOSTI OTKRIVA: Kako je Radnički opet Real sa Nišave, šta je tajni recept i koliko to košta

NIKOLA DRINČIĆ, TVORAC ČUDA U NIŠU, ZA "NOVOSTI" OTKRIVA: Kako je Radnički opet "Real sa Nišave", šta je tajni recept i koliko to "košta"