Kultura

POGLED ISKOSA: Snažan grafički znak

Пише Дејан Ђорић

15. 06. 2021. u 15:32

GRAFIČAR i slikar Velimir Matejić (Berane, Crna Gora, 1934), ušao je pre 70 godina u umetnički život kao učenik slikarke Lize Križanić.

ПОГЛЕД ИСКОСА: Снажан графички знак

Foto: Privatna arhiva

Formirao je tokom mnogih decenija stvaranja snažan grafički znak, očuvan i prepoznatljiv na svim radovima, od samostalnih crteža, do pripremnih studija za grafiku i samih grafika. Taj "znak" pulsira, šalje jaku energiju pravo u utrobu posmatrača. Reč je o grafikama koje direktno diraju gledaoca, izrazitim u prevladanju aktuelne poplave slika, inflaciji i piktureji vizuelnog. Matejić je kao neki hrast, imun na promene u vremenu, ali uvek savremen, upravo zbog svoje harizme. Na grafikama u tehnikama drvoreza i linoreza dolazi do izraza crno-belo kao vid likovnih krajnosti, umetnik učitava sa minimalnim sredstvima maksimalni utisak. Njegove kompozicije su polifone, složene od biomorfnih i fantastičnih stvorenja sa arhitektonskim elementima i fragmentima. Krećući se u rasponu od organskog do neorganskog, zadirući i u mikrosvet kao diplomirani biolog sa Biološkog fakulteta u Beogradu, on je unapredio kod nas inače bogatu estetiku čudovišnog. Ovaj umetnik stvara na ničijoj zemlji između nemačkog ekspresionizma, francuskog nadrealizma i srpske škole fantastike, pre svega iracionalnog crteža, koji se kod nas dugo neguje. Bavi se estetikom u koju niko kod nas pre njega nije ušao u grafičkom svetu, a i u svetu je ređa. Njegova surovost, ali ne i sirovost izraza, podrazumeva snagu i originalnost. Matejić nije samo jedan od najstarijih naših živih umetnika i najstariji grafičar, već i među najboljima. Te vibrantne grafike, složenih formi i kompozicija, u vidu simbioza, nastale su i kao rezultat čestih studijskih boravaka u čuvenim svetskim muzejima, ali i na osnovu istočnjačkih ornamenata, kako kaže sam umetnik. Premda izgrađeni na preciznim matematičkim, geometrijskim odnosima, njihov utisak je halucinantan i psihodeličan. Upravo taj momenat ovaj grafičar razvija na mnogim svojim radovima. Arabeska kao polazište vodi ga dalje u svetove imaginacije, nimalo pitome i ćilimarske, ali potpuno samosvojne. Promiču tim njegovim univerzumom brodovi, avioni, tenkovi, samohodna vozila pretvorena u tvrđave, gradovi i arhitektura, ali i monstrumi i bića koja se mogu videti jedino pomoću mikroskopa. Matejićeva fortuna je nazubljena, često se pojavljuje šiljak kao snažan realni i vizuelni element, avioni lete naoružani spreda džinovskom iglom.

Ovaj umetnik, veliki i neponovljivi majstor svoga posla, formirao se izvan akademskih normi, što može da bude i prednost. Kao član ULUS-a i ULUV-a, učestvovao je na oko 100 samostalnih i više od 400 grupnih izložbi. Dobitnik je mnogih nagrada iz oblasti grafike i jedan od 49 srpskih umetnika nagrađivanih na međunarodnim izložbama u periodu između 1950. i 1990. godine. Njegovo vreme tek dolazi, jer on nije otkriven od stručnjaka.

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

Politika
Tenis
Fudbal
OVO SE DESILO PRVI PUT U ISTORIJI: Srpski košarkaši u Partizanu bez poena u večitom derbiju

OVO SE DESILO PRVI PUT U ISTORIJI: Srpski košarkaši u Partizanu bez poena u "večitom derbiju"