Dodatak Kultura

POGLED ISKOSA - Mićin vek

Дејан Ђорић

12. 10. 2023. u 12:48

OVE godine je jubilej sto godina od rođenja slikara, pisca, filmskog i pozorišnog režisera, scenografa, kostimografa, teoretičara, likovnog kritičara i akademika Miće Popovića (Loznica 1923 - Beograd 1996). Obeležen je retrospektivom slika u Galeriji SANU do 5. novembra.

ПОГЛЕД ИСКОСА - Мићин век

Mića Popović " Autoportret sa maskom" Foto Muzej savremene umetnosti

Mića Popović bio je najproganjaniji umetnik u Titovo vreme, veliki opozicionar. On je prvi srpski slikar sa kojim je neka pariska galerija sklopila ugovor, imao je samostalne izložbe u Parizu 1952, 1953. i 1958, u Londonu 1954. i u Hagu 1956, bio je 1982. gostujući profesor na Njujorškom državnom univerzitetu, o njemu se kao disidentu znalo na Zapadu, a 1989. nemački istoričar umetnosti Hajnc Klunker u Londonu objavio je jednu od nekoliko njemu posvećenih monografija.

Retrospektivnu izložbu ovog slikara u Galeriji SANU 1983. godine videlo je pola miliona posetilaca, najviše zbog slave zabranjivanog umetnika koja ga je celog života pratila. On se već na Likovnoj akademiji suprotstavio diktatu socijalističkog realizma, napustio predavanja i otišao u Zadar sa grupom umetnika da slika slobodno i "po prirodi". Svi članovi Zadarske grupe bili su izbačeni sa Likovne akademije pa vraćeni, osim Miće Popovića. Podržao ga je jedino Ivan Tabaković, dajući mu privatno časove. Krajem četrdesetih i početkom pedesetih godina ušao je u najuži krug disidenata koji su se okupljali u ulici Simina 9a. Nadzirani od policije Mića Popović, Živorad Stojković, Borislav Mihajlović Mihiz, Dobrica Ćosić, Lazar Trifunović i Antonije Isaković postali su kasnije najuticajniji intelektualci i umetnici u našoj sredini i članovi SANU. Popović ih je naslikao na slici "Heksagonalni prostor" iz 1970.

Postavljena u Nacionalnoj galeriji u vidu šestougaonika, slika je bila zvučno nadgrađena nasnimljenim glasovima predstavljenih ličnosti pa je reč i o jednom od naših prvih multimedijalnih dela. U njegovom ateljeu na Starom sajmištu 1954. prvi put je izvedena Beketova drama "Čekajući Godoa", koja tada nije mogla da se prikaže ni u jednom beogradskom pozorištu. Prošavši faze apstraktnog slikarstva i enformela koje je kao većina naših poratnih modernista preuzeo iz Pariza, 1971. iznenadio je javnost potpunim zaokretom ka figuraciji kojoj će ostati veran do kraja života.

Često je na platnima aplicirao objekte, nastojeći da sliku proširi ka trećoj dimenziji a pored aktova, mrtvih priroda i portreta bavio se i provokativnim kritičkim realizmom. Svoju estetiku definisao je kao "slikarstvo prizora" a iz te serije najpoznatija su dela sa motivom majmuna i gastarbajtera, mada je u to vreme sumnjivo bilo i monumentalno predstaviti Vuka Karadžića. Ovoj majstor je svoju poetiku osvojio odličnim teorijskim znanjem, objavio je sedam knjiga, od kojih je u likovnom smislu najvažnija Ishodište slike. Njegova pristupna beseda u SANU iz 1980. godine ima programski sjajan naslov "Slikarstvo kao poslednja odbrana jednog naroda".

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

NADAHNUĆE VODI UMETNIKA: U Čikagu nagrađen film o vajaru iz Srbije koji je ukrasio hram na Floridi
Kultura

0 0

NADAHNUĆE VODI UMETNIKA: U Čikagu nagrađen film o vajaru iz Srbije koji je ukrasio hram na Floridi

VALjEVAC Saša Đurđević, sveštenik u Hramu Svetog Save u Nort Portu na Floridi u SAD, ima razloga da bude neizmerno radostan, jer je kratki dokumentarni film "Hrišćanstvo i umetnost", reditelja Nikole Mladenovića iz Niša, o akademskom vajaru Zoranu Vasiljkoviću, koji je uradio ikonu osnivača srpske crkve, prvog arhiepiskopa, prosvetitelja, diplomate i zakonodavca za ovu bogomolju, ovenčan vrednom nagradom na 11. Srpskom festivalu filma u Čikagu. Delo, kako je rečeno, upečatljivo prikazuje kako vera može da umetnički izraz transformiše u sveto iskustvo.

22. 12. 2024. u 22:35

UMETNOST KOJA PREMAŠUJE GRANICE I VREME: Svečano otvorena prva retrospektivna izložba Dada Đurića u Beogradu
Kultura

0 1

UMETNOST KOJA PREMAŠUJE GRANICE I VREME: Svečano otvorena prva retrospektivna izložba Dada Đurića u Beogradu

PRVA retrospektivna izložba velikog slikara Dada Đurića u Beogradu koju priređuje Galerija SANU u saradnji sa Fondacijom „Za srpski narod i državu” i Fondacijom „Plavo” svečano je otvorena sinoć pred velikim brojem ljubitelja slikarstva i umetnosti. Događaj predstavlja poseban trenutak u istoriji beogradske umetničke scene, jer po prvi put pruža sveobuhvatan uvid u život i rad jednog od najznačajnijih slikara sa ovih prostora, čiji je umetnički izraz obeležio drugu polovinu 20. veka.

22. 12. 2024. u 11:04

ZAGLEDAN U ZVEZDANO NEBO NAŠE KNJIŽEBNOSTI: Budimiru Dubaku uručena nagrada Matice srpske, ustanovljena u čast Crnjanskog
Kultura

0 1

ZAGLEDAN U ZVEZDANO NEBO NAŠE KNJIŽEBNOSTI: Budimiru Dubaku uručena nagrada Matice srpske, ustanovljena u čast Crnjanskog

NEPOSREDAN kakva je i njegova književnost, Budimir Dubak pisac iz Crne Gore i laureat književne nagrade „Beskrajni plavi krug“ koja mu je juče uručena u Matici srpskoj u Novom Sadu, rekao je da je počašćen priznanjem u znaku Miloša Crnjanskog, uputio je zatim zahvalnost svojim izdavačima,žiriju i najstarijoj kulturnoj instituciji srpskog naroda, „koja nas sabira već dva vijeka.“

21. 12. 2024. u 22:41

Politika
Tenis
Fudbal
EVO KAKO DO KARATA ZA VEČITI DERBI: Crvena zvezda poslala obeveštenje pred meč sa Partizanom

EVO KAKO DO KARATA ZA "VEČITI DERBI": Crvena zvezda poslala obeveštenje pred meč sa Partizanom