Društvo

U BEOGRAD STIGLA EKSKLUZIVNA GRAĐA: Kraljevska Vlada u Londonu 1942. održala pomen streljanim đacima

В.Ц.С.

21. 10. 2022. u 13:29

SRPSKIM istoričarima uskoro će biti dostupna izuzetno vredna, do sada nepoznata istorijska građa, koja pokazuje da je krajem novembra 1942, u Londonu, jugoslovenska kraljevska Vlada u egzilu održala prvu državnu komemoraciju u spomen na žrtve kragujevačkog pokolja, posebno decu, 21. oktobra 1941.

У БЕОГРАД СТИГЛА ЕКСКЛУЗИВНА ГРАЂА: Краљевска Влада у Лондону 1942. одржала помен стрељаним ђацима

Foto: Muzej žrtava genocida

Muzej žrtava genocida je do ovih dokumenata došao preko najnovije akvizicije i javnost obavestio simbolično, na dan kada se obeležava spomen na pokolj u kragujevačkim Šumaricama, kada su pripadnici Vermahta u sadejstvu sa ljotićevcima izvršili masovna streljanja civila, među kojima i više stotina srednjoškolaca.

Ovaj korpus građe sadrži informaciju o održavanju pomena i komemoracije, njen program i govore jugoslovenskih i inostranih zvaničnika. Iz sadržaja građe saznaje se da je pomen održan 22. oktobra 1942. u grčkom pravoslavnom hramu u Londonu. Crkveni obred služio je prota Živojin Ristanović, uz sasluženje grčkog arhimandrita Virvasa. Pomenu su prisustvovali jugoslovenski kralj Petar Drugi, predsednik kraljevske Vlade Slobodan Jovanović sa svim članovima Vlade, kao i mnogobrojne zvanice. U propovedi prota Ristanović je dirljivim i biranim rečima ukazao na svu tragediju kragujevačke "krvave žetve".

Prva zvanična državna komemoracija "đacima viših razreda kragujevačke gimnazije i mučenicima svesavezničke omladine", kako je navedeno, održana je 25. novembra 1942. godine, u londonskom hotelu "Hajd Park".

Komemoraciji su prisustvovali jugoslovenski kralj Petar, ministar dvora, predsednik kraljevske Vlade Slobodan Jovanović sa članovima Vlade, brojni članovi Gornjeg i Donjeg doma britanskog parlamenta, istaknuti pojedinci, javni delatnici i druge značajne ličnosti.

Programom je bilo predviđeno da govore jugoslovenski ministri inostranih poslova i prosvete Momčilo Ninčić i Miloš Trifunović, zamenik belgijskog ministra prosvete J. Hoste, čehoslovački ministar unutrašnjih poslova i prosvete dr Juraj Slavik, državni komesar za pravdu i prosvetu Boračke Francuske Rene Kasin, britanski ministar prosvete R. A. Batler, grčki ministar pravde S. Dimitrakakis, nizozemski ministar prosvete G. Bolkštajn, poljski ministar propagande Stanislav Stronski i sovjetski otpravnik poslova u Ujedinjenom Kraljevstvu A. Bogomolov.

Jugoslovenski ministar prosvete, pored ostalog, govorio je o hrabrom držanju kragujevačkih srednjoškolaca i njihovih profesora neposredno uoči pogubljenja, kada su odbili da okrenu leđa svojim dželatima, već su dostojanstveno u smrt otišli sa uzvicima "Srbin smrti gleda u oči! Živela Srbija!" i "Živeo Kralj".

Iz Muzeja žrtava genocida napominju da samo oni pojedinci i društva koji su utemeljeni u znanju mogu uspešno da se odupru sve učestalijim i agresivnijim pojavama potpune ili delimične distorzije, odnosno krivotvorenja prošlosti. Ove godine, kažu, Muzej kao nikada do sada vrši ekspertizu i prijem brojnih arhivskih dokumenata, fotografija, predmeta i drugih svedočanstava o stradanju naroda, posebno tokom Drugog svetskog rata, a to će nastaviti da čini i ubuduće.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

Politika
Tenis
Fudbal
LEKCIJA SVIM MUŠKARCIMA! Janis Tima se ubio, a njegova prva žena otkrila šokantne detalje

"LEKCIJA SVIM MUŠKARCIMA!" Janis Tima se ubio, a njegova prva žena otkrila šokantne detalje