FELJTON - GENOCID UZROK NARODNOG USTANKA: Slomom države 1941. srpski narod je izgubio svoju istoriju

PORED nedostatka dokumenata za objašnjenje nekih ključnih događaja u ovoj istoriji srpskog naroda u doba Drugog svetskog rata, štetu nanosi i višak ideologije u istraživačkim ostvarenjima do sada.

Zarobljeni vojnici predaju Nemcima oružje, Foto Vikipedija

Marksističku do 1990., smenila je jedna gora posle toga. Prva je potiskivala srpsko nacionalno pitanje i religiozni tip građanskog rata iz te istorije, druga ga preterano naglašavala, da bi u najnovije vreme počela da dovodi u pitanje naciju kao okvir i cilj događanja, u ime nejasne potrebe kritike modernog nacionalizma.

Jedno od osnovnih pitanja u ovom istraživanju je sumnja da bi bilo opravdano ovaj događaj nazivati revolucijom. Marksistička ideologija, sa sklonošću podržavanja legende da se radilo o željama da se stvori društvo osnovano na kritici starog vlasništva, potiskivala je u stranu činjenicu da je oružani otpor stranoj okupaciji bio glavni unutrašnji sadržaj te istorije. Upravo je to razlog da bi neka novija ostvarenja u pisanju ove povesti, najradije taj izraz zaobišla u celini.

Ova nauka je do vulgarizovanja opterećena dilemom ko je prvi upalio iskru pobune 1941, komunisti ili srpski nacionalisti. Istina je u činjenici da nisu ni jedni ni drugi digli taj oružani otpor, nego je on digao njih. Komunisti su bili odveć malobrojni, pa ne izgleda uputno ni objašnjavati kako bi samo jedan član te partije u Nevesinjskom srezu mogao da digne na oružje tako silan narod. Za četnike je osnovno pitanje: da li se uopšte smeju nazivati pokretom u trenutku pred izbijanje pobune i za vreme nje. To su bile dobrovoljačke družine, bez književnosti, publikacija i inteligencije, pokret bez pokreta.

Uzrok pobune je, na površini, spontani i masovni revolt protiv pokušaja da se srpski narod na području novouspostavljene hrvatske države biološki iskoreni. Dubinski uzrok je činjenica da je slomom države 1941. srpski narod izgubio svoju istoriju. Religija kao vododelnica nacije je progutala ne samo svaki srpski pomen izvan okvira Pravoslavne crkve, nego se i ta istorija tumači tako kao da je sama ta crkva prevaspitala neko drugo stanovništvo u srpskom duhu. Opravdano je nazivati pokret otpora 1941-1945. revolucijom. Osnovna boračka masa kod komunista i nacionalista podjednako su bili seljaci. Pobuna 1941. je otvorila istorijske kapije njihovog pohoda u gradove. Društvo maloparcelnih seljaka nije više moglo biti srpska budućnost. To je, u dubini, osnova revolucije 1941. Kao i svaki drugi rat, kako veli Slobodan Jovanović, Drugi svetski rat je ojačao državu, na račun slobodnog pojedinca i društva. Bez obzira na to ko je u revoluciji pobedio, osnovni zadatak u istoriji je bio da pobednik iskoristi državu kao instrumenat i autoritet stvaranja nove urbane i industrijske zajednice. U tome je komunizam imao neku prednost, jer je iz ruske novije istorije imao model ubrzane industrijalizacije na osnovama temeljitog pljačkanja sela i agrarne osnove. Taj zadatak je u grčkom i turskom slučaju, nešto sporije ostvarivan posle 1945, ali je izbegnuto uništavanje agrarne osnove, pa su i ostvarenja ostala harmoničnija. Genocidni pokušaji da se tragovi srpskog naroda zapadno od reke Drine izbrišu bio je osnovni podsticaj odnosno uzrok pobune.

Prilikom potpisivanja kapitulacije Jugoslavije, srpska strana je predlagala da se u državi prizna namesništvo. Taj pokušaj, da se država i posle vojnog poraza očuva, Nemci su odbili i držali se pravne osnove debelacije (debellatio), načela da je protivnik u ratu pokoren. Odatle su i sva rešenja donošena prema volji pobednika, iza kojih stoje potreba realnog stanja stvari i, iza toga, dugoročni projekti koji se imaju u vidu za konačnu pobedu u svetskom ratu, koja je očekivana slomom Sovjetskog Saveza. Ti konačni ciljevi su u trenutku kapitulacije bili formulisani, ali nisu predstavljali i polazište za novo uređenje novih država na ruševinama Jugoslavije. Realna situacija je zahtevala da se poštuje sporazum kojim je predviđeno da je uređenje granica hrvatske države ostavljeno savezničkoj Italiji i da će se poštovati svako rešenje koje ona postigne. U osnovi, to je značilo da će se poštovati volja Vatikana, koja je stajala iza paravana i bila nevidljiva, ali ipak odlučujuća.

Konačni nemački ciljevi na Balkanu su izvirali iz planova koji se ostvaraju od 1937. Prema istraživanju nemačkog istoričara Inga Hara (Naar 2000), Nemačka akademija je 1937. dobila zadatak da ispituje "narodnosne grupe" (Volksgruppe) u Srednjoj Evropi. One se klasifikuju prema odnosu i priznatom položaju u zapadnoj civilizaciji i držanju prema "nordijskoj velikoj rasi". Narodi su podeljeni na one koji imaju pravo na svoju teritoriju i državu, ili jedno od tog dvoga. Slovenski narodi su bili Vosenstading, Jevreji i Romi su se morali iseliti. Katolici su imali prednost radi mentaliteta antisemitizma i antikomunizma u tradiciji. Srbi su u kategoriji Staatenlos, naroda koji nema pravo na svoju državu.

U "razgovorima za stolom" stenografskim beleškama posle večere iz vremena rata, koja je izdata kao posebna knjiga, Hitler je Hrvate smatrao nemačkim istorijskim saveznikom i predviđao da će u budućnosti davati gardu nemačkog firera. Za Dalmaciju veli da će biti nemački turistički raj. Nije trebao svetski rat da su postigli i jedno i drugo. U tim naučnim istraživanjima predviđala se i potreba "čišćenja zemljišta" (Die Flurreinigung), za nemačku kolonizaciju obradivih površina. Na Krimu i Ukrajini je bila predviđena obnova srednjovekovne gotske države na tom prostoru, sa četiri miliona doseljenika, odmah posle pobede, i osam kasnije.

Nejasan je stav prema nemačkim nacionalnim manjinama koje su živele u Jugoslaviji.

Postojale su ideje o stvaranju jedne dunavske zemlje (Donauland!) sa Beogradom kao "kapijom i tvrđavom Evrope", za koju bi ova manjina bila vezana. Iz Rumunije su do 1940. povukli 200.000 Nemaca, pa postoji verovatnoća da se računalo na isti način i sa sudbinom vojvođanskih Nemaca. Od 1943. povlače se Nemci kolonizovani u vreme Austrougarske u Bosni, a 1944. oko 90.000 Nemaca iseljeno je iz Srema i Banata pre dolaska sovjetske armije.

Prema ovom bi trebalo zaključiti da su rešenja o rasparčavanju Jugoslavije, kako su izvršena po "Generalnom planu" od 6. aprila, a zatim "Privremenim smernicama za podelu Jugoslavije" 12. aprila, bila motivisana potrebom održavanja saveza sa Italijom i nisu smatrana konačnim. Ostavljeno je Italiji da se sporazume sa Hrvatima o granicama njihove države.

BOSANSKI BEGOVI POSTAJU NORDIJCI

U BERLINU je planirano da uz nemački Rajh budu povezane Slovačka, Češka, Moravska, Hrvatska i Mađarska. Bila je visoko na ceni teorija hrvatskih naučnika o gotskom poreklu Hrvata, iako je Hitler pitao svog izaslanika za Balkan da li su Hrvati Balkanci. Ta teorija je postojala od XVI veka i odnosila se na plemstvo, a ne na naciju. Tek je Ante Starčević 1868. izradio celu nauku o tome da su Hrvati poreklom jedna superiorna nordijska rasa, a bosanski muslimani njen najčistiji deo. Starčević se varao da su bosanski begovi datirali iz ranog srednjeg veka, a ne novajlije od osmanlijskog Zemljišnog zakona 1858.

SUTRA: NEMCI I ITALIJANI DELE JUGOSLAVIJU

Preporučujemo

Feljton

0 1

FELjTON - SLOGA JE IZNEDRILA SRPSKU: U jezgru Republike Srpske sloga je vladala do "Dejtona"

01. 07. 2022. u 18:00

Feljton

7 2

FELjTON - SRBI IZ KRAJINE SU DAR BOŽJI: Veliku seobu Srba je predvodio patrijarh, a krajinsku - niko

30. 06. 2022. u 18:00

Feljton

0 6

FELjTON - ČETNIČKA ŽUDNjA ZA OSVETOM: Savetnik predsednicima Argentine bio je Milan Stojadinović

26. 06. 2022. u 18:00

Feljton

14 17

FELjTON - HRVATI NA SILU OTELI VUKOVAR: Hrvati su tražila Baranju, sever Bačke i Srem, do ušća Save

20. 06. 2022. u 18:00

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije