“Lepi Patrijarh“

 LAZAR Bogdanović je rastao pod toplim okriljem poštovane građanske porodice. U rodnoj Baji završio je osnovnu školu i gimnaziju, da bi se potom upisao u čuvenu karlovačku bogosloviju, gde je maturirao sa vrlo dobrim uspehom, 1889. godine. Školovanje je nastavio studirajući prava na Mitropolitskom liceju u Jegri, gde je oba osnovna ispita položio sa odličnim uspehom.
Po činu male shime, u manastiru Beočinu, 16. jula 1891. godine, zamonašio ga je protosinđel Nikanor Popović, nastojatelj manastira, koji je kasnije postao temišvarski vladika. Pet dana kasnije, monah Lukijan je rukopoložen za jerođakona u manastiru Rakovcu. Od trenutka njegovog monašenja, pa do 1. decembra 1891. godine, Lukijan je služio kao konzistorijalni podbeležnik Eparhije bačke u Novom Sadu. Istovremeno je predavao veronauku u novosadskoj gimnaziji, višoj građanskoj, trgovačkoj i devojačkoj školi.
Početkom decembra 1891. godine, jerođakon Lukijan je postavljen za katihetu u Srpskoj pravoslavnoj velikoj gimnaziji u Sremskim Karlovcima, a neko vreme predavao je i crkveno pojanje i crkveno pravilo u tamošnjoj bogosloviji. Verovatno je u ovom periodu stekao duboku ljubav prema prosveti, koja ga je pratila tokom čitavog života.
Za arhiđakona, Lukijan je proizveden u Dalju, na Cveti 1894. godine. Sledeće godine, 24. juna, u karlovačkoj Sabornoj crkvi rukopoložen je za prezvitera-sinđela, na Svetog Nikolu za protosinđela, da bi 29. decembra iste godine postao arhimandrit manastira Beočin. Duboku blagonaklonost koju je mladi Lukijan Bogdanović uživao kod svog rođaka patrijarha, možda najubedljivije ilustruje podatak da je upravo Georgije Branković izvršio sva nabrojana proizvodstva i rukopoloženja.
Kao arhiđakon, a kasnije i sinđel koji je služio kao konzistorijalni beležnik, Lukijan Bogdanović se upoznao sa bogoslovom Stevanom Čampragom iz Riđice, svojim budućim saradnikom, koji će u svojim uspomenama svedočiti o vremenu „lepog patrijarha“. Naime, kao što je tada bio običaj, bogoslovi sa izuzetno lepim rukopisom mogli su se zaposliti pri Saborskom odboru ili Konzistoriji, gde su bili dužni da rade dnevno po tri časa, između predavanja i bogosluženja. Na taj način, omogućeno im je da zarade honorar od 15 forinti, koji im je bio dovoljan za skromno izdržavanje.
U Beočinu, fruškogorskom manastiru, bogatom dragocenostima kao što su vredne ikone, srebrni kivot iz 1550. godine i pozlaćeni krst od srebra iz 1652. godine, smerno čekajući svoju mitru, služio je arhimandrit Lukijan pred ikonostasom koji su oslikali slavni umetnici Halkozović, Bačević i Kračun.
Pošto se u Sentandreji, 21. novembra 1896. godine, ne sastavivši ni godinu dana svog vladičanstva, upokojio episkop Jeremija Mađarević, Lukijan Bogdanović je imenovan za patrijaršijskog mandatara udove Eparhije budimske, a krajem januara 1897. godine, za administratora. Konačno, 6. decembra 1897. godine, jednoglasno je izabran za episkopa budimskog.
Hirotonisao ga je njegov rođak, patrijarh Georgije Branković, 13. marta 1898. godine, zajedno sa gornjokarlovačkim episkopom Mihailom Grujićem i vršačkim episkopom Gavrilom Zmejanovićem, a u svom novom dostojanstvu je stoličen u Sentandreji, 26. marta 1898. godine. Izbor je pozdravio Steva Popović, književnik i dugogodišnji upravnik Tekelijanuma, između ostalog i ovim rečima:

„On je crkvi pastir dobri,
Jedina nada roda svoga,
Narod čeka zlatno doba,
Od vladike ljubljenoga.

Sentandrejo, Budim-grade,
Spomenici naših dana,
Sa Baranjom srećno prim’te
Episkopa Lukijana“
(Nastaviće se)