KURTIJEVA OPASNA POREĐENJA: Šta se krije iza namere prištinskog premijera da u pregovore sa Beogradom ubaci i pitanje 11 opština van KiM
U ZAHTEVIMA da se između tzv. Kosova i Srbije uspostavi reciprocitet u pravima manjina, premijer tzv. Kosova Aljbin Kurti koji već duže vreme pokušava da na briselski pregovarački sto - isti onaj za kojim je dogovorena Zajednica srpskih opština - umetne i pitanje položaja Albanaca u tri opštine na jugu centralne Srbije, sada je otišao korak dalje.
Foto kosovo-online
Potegnuo je pitanje zašto Srbija ne omogući i Mađarima, Bošnjacima, Bugarima.., da formiraju jednonacionalna udruženja opština. Takvo poređenje, prema oceni sagovornika Kosovo onlajna neprimereno je po više osnova.
Kurti je napravio i tabelu u kojoj se vidi koliko opština u Srbiji predvode gradonačelnici nesrpske nacionalnosti. Kaže u 11.
- Zašto im Srbija ne omogući da formiraju jednonacionalna udruženja opština, a na tzv. Kosovu tako nešto traži? - upitao je Kurti.
Direktor Centra za regionalizam Aleksandar Popov kaže za Kosovo onlajn da je poređenje koje je napravio Aljbin Kurti neprimereno.
- Po istom sistemu Kurti bi mogao da kaže zašto Francuska ne napravi zajednicu muslimanskih opština u kojima muslimani žive kao većina ili da to pitanje uputi Nemačkoj. Ovde je reč o tzv. Kosovu a ne o Srbiji. Tzv. Kosovo tek treba da se ustanovi kao država jer nije međunarodno priznato, a ima obaveze koje je preuzelo u skladu sa tim i koje im je međunarodna zajednica nametnula. ZSO je obaveza koja je preuzeta Briselskim sporazumom i to u dva navrata 2013. i 2015. godine - kaže Popov. D. Zečević
On dodaje da nije tema preuređenje Srbije kao zemlje.
- Srbija ima svoj Ustav i svoj sistem, a tzv. Kosovo je po Ahtisarijevom planu pravilo Ustav i tu su napavljene opštine sa srpskom većinom. Pri čemu, Ahtisarijev plan se nije odnosio na Srbiju nego na tzv. Kosovo. Po tom osnovu su napravljene opštine sa srpskom većinom i napravljen je izuzetak - objašnjava naš sagovornik.
Što se tiče Srbije, Popov kaže da po prirodi stvari postoje dve opštine u kojima su Albanci većina – Bujanovac i Preševo, dok su u Medveđi u većini samo na papiru jer su mnogi odatle otišli i dolaze samo na glasanje.
- Te opštine deluju po sistemu kao i na severu gde su Mađari u većini u Senti ili Kanjiži, a Bošnjaci u Sandžaku, funkcionišu u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi i drugim zakonima. Tako da se na njih jednako odnose zakoni koji važe. Tu je nemoguće praviti poređenja između Kosova i Srbije - zaključuje Popov.
Da položaj Srba na KiM nikako ne može da se dovodi u bilo kakav odnos sa pripadnicima nacionalnih manjina na drugim područjima Republike Srbije, smatra Balint Pastor, šef poslaničke grupe Saveza vojvođanskih Mađara u Skupštini Srbije. Napominje da kada kaže da ovde nema mesta poređenju, ne misli samo na Mađare već generalno na sve nacionalne manjine u Srbiji.
- Mi kao SVM imamo legitimne političke predstavnike u Srbiji, u parlamentu smo od 1990. godine i ne treba nam Kurti ili bilo ko drugi da nam objašnjava šta mi treba da tražimo. Imali smo zahteve, puno toga je urađeno, i mi na taj način, unutar institucija pokušavamo da se borimo za položaj nacionalnih manjina pa i mađarske. Mislim da je dosta toga urađeno u prethodnim godinama - kaže Pastor za Kosovo onlajn.
I on podseća da je Zajednica srpskih opština na tzv. Kosovu obaveza koja je predviđena Briselskim sporazumom i da postoji deset godina. Foto: Profimedia
- Apsolutno nije utemeljeno da se pravi bilo kakva komparacija, već jednostavno treba primeniti ono što je potpisano i prihvaćeno pre deset godina. To je svakako prvi korak da bi razgovori između Beograda i Prištine mogli da dovedu do nekog rezultata i da dođe do pomaka. To je obaveza Aljbina Kurtija koju on mora da ispuni - kaže Pastor.
Na možda i ključan razlog zbog čega ZSO nije uporediva sa načinom na koje su organizovane manjine u Srbiji ukazao je pomoćnik ministra za evropske integracije u Vladi Srbije Miroslav Gačević. On je istakao da je ideja o stvaranju Zajednice srpskih opština bila rezultat kontinuiranih zastrašivanja i napada na Srbe i njihovu imovinu.
- Naravno da takvih udruženja nema, jednostavno, jer sve naše manjine nisu stvarno ugrožene, a njihova prava su u potpunosti zaštićena u postojećem zakonskom okviru - naveo je Gačević.
Upitan da prokomentariše Kurtijevu izjavu da u Srbiji postoji 11 predsednika opština koji nisu srpske nacionalnosti a nemaju posebne zajednice, predsednik Srbije Aleksandar Vučić je to nazvao budalaštinom i bezobrazlukom.
- On bi hteo da poistoveti pravno politički državno-pravni status Srbije i onoga što on naziva tzv. "Republika Kosovo". Ali, mi upravo imamo razgovore zato što nije isto. Nemaš ti šta da razgovaraš o centralnoj Srbiji. Imamo jednu temu i ona je jedina na stolu. Šta da radite kada neko misli da ima pravo da bude bahat, jer misli da ima velike zaštitnike - naglasio je Vučić.