OTETI SRBI UBIJANI U BLIZINI ZATVORA
POSTOJANjE nelegalnih zatvora, mučenje i ubijanje pritvorenika u njima i držanje istih u nehumanim uslovima najozbiljnija je optužba sa kojom se suočavaju najviši politički i (para)vojni predstavnici OVK. Pritvorenici nisu podvrgnuti samo surovom postupanju i mučenju u zatvorima OVK, nego su u njima ili njihovoj okolini i ubijani.
Neki pritvorenici preminuli su od posledica zlostavljanja, a drugi su umoreni različitim oružjem. Pritvorenici su lišavani života i prilikom povlačenja OVK sa područja na kojima je izvršen napad pripadnika Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije i Vojske Jugoslavije. Njihove žrtve decenijama čekaju na pravdu.
Teško je razumeti značaj i težinu sudskog procesa koji se vodi pred Specijalizovanim većima u Hagu protiv krnjeg vrha OVK bez poznavanja aktera koji u postupku učestvuju. Iz njihovih biografija evidentno je da u ovom postupku učestvuju trenutno najbolji pravnici iz oblasti međunarodnog humanitarnog prava.
Kada je optužnica podignuta, Specijalizovano tužilaštvo je zastupao Džek Smit. Za glavnog tužioca imenovan je maja 2018. godine, a iste godine je u septembru stupio na dužnost. Njegova profesionalna biografija je impresivna. Amerikanac iz Njujorka završio je Pravni fakultet na Harvardu i na Državnom univerzitetu Njujorka u gradu Oneonti. Posle višegodišnjeg rada na raznim funkcijama od 2015. do 2017. godine bio je prvi asistent Saveznog tužioca SAD i vršilac dužnosti Saveznog tužioca SAD za Srednji distrikt Tenesija. Specijalizovano tužilaštvo je 19. novembra 2022. godine objavilo šokantnu vest na svom sajtu da Džek Smit odlazi sa pozicije glavnog tužioca na mesto Specijalnog savetnika u SAD. Na funkciju je postavljen odlukom Glavnog državnog pravobranioca SAD. U narednom periodu trebalo bi da nadgleda dve važne istrage koje se vode u SAD. Jedna istraga vezana je za Donalda Trampa, bivšeg predsednika SAD.
DžEKA Smita je zamenio Aleks Vajting i trenutno se nalazi na funkciji vršioca dužnosti Specijalizovanog tužioca. U Specijalizovano tužilaštvo je došao juna 2019. godine i do avgusta 2020. godine nalazio se na funkciji koordinatora za istrage, a kada je postao zamenik Specijalizovanog tužioca. Radio je kao profesor na Pravnom fakultetu Univerziteta Harvard. Diplomirao je na Koledžu Jejl i na Pravnom fakultetu Jejl. Radio je godinama u Haškom tribunalu gde je bio glavni tužilac u postupku protiv pripadnika OVK: Fatmira Ljimaja, Isaka Musljiua i Haradina Balje, kao i u postupcima protiv Milana Martića i Dragomira Miloševića. Njegovo eventualno imenovanje bilo bi kruna njegove karijere. Pod uslovom da dokaže optužbe koje zastupa.
Sa druge strane se nalaze branioci optuženih: Gregori Keho, kao advokat Hašima Tačija, Ben Emerson, kao advokat Kadri Veseljija, potom Venkatesvari Alagendra, kao advokat Jakupa Krasnićija i Dejvid Jang, advokat Redžepa Seljimija. Svaki branilac ima svoj tim ljudi, a posebno su interesantne biografije Denisa Hopera i Bena Emersona. Međutim, za nas su značajniji „portreti“ optuženih koji su opisani u optužnici. Iz optužnice je primetno biografsko siromaštvo o optuženima, a koji su značajno doprineli uobličavanju statusa Kosova i Metohije. U SAD je iz pera Rodžera Bojza i Suzi Džeger izašla 2018. godine romansirana biografija Hašima Tačija, u kojoj se nalaze i hvalospevi velikog broja uticajnih svetskih ličnosti o ulozi Tačija u burnim kosovskim vremenima. Brojni poznavaoci događaja smatraju da iza njenog objavljivanja stoji lično Tači, u pokušaju da izbegne optužnicu Specijalizovanog tužilaštva. Ipak, treba imati u vidu da su Tači i ostali optuženi svesni da se njihova uloga tokom rata na Kosovu i Metohiji ispisuje u Hagu. A šta javnost može saznati iz optužnice o biografijama optuženih, a šta ne?
HAŠIM Tači, zvani Zmija, rođen je 24. aprila 1968. godine u mestu Broćna, opština Srbica. Tači je jedan od osnivača OVK, kao i Centralnog ili Glavnog štaba OVK. Bio je član Glavnog štaba i čitave 1998. godine i tokom 1999. godine. Najkasnije od juna 1998. godine, Tači je bio na čelu Direkcije za politička pitanja i Direkcije za informacije OVK, a do kraja marta 1999. godine postao je predsednik Privremene vlade Kosova i vrhovni komandant OVK. U novembru 1999. godine, Tači je bio jedan od osnivača i vođa Partije demokratskog progresa Kosova, koja je 2000. godine promenila naziv u Demokratska partija Kosova. Izabran je 2008. godine za predsednika Vlade Kosova, a 2014. postao je prvi zamenik predsednika Vlade i ministar spoljnih poslova Kosova. Za predsednika Kosova izabran je 2016. Na dosadašnjim pojavljivanjima u sudnici njegov advokat ga je oslovljavao sa „predsednik Tači“.
KADRI Veselji, zvani Ljulji, rođen je 31. maja 1967. godine u Kosovskoj Mitrovici. Veselji je bio jedan od osnivača OVK i njenog Glavnog štaba. Bio je član Glavnog štaba i čitave 1998. godine i tokom naredne. Najkasnije od juna 1998. godine, Veselji je bio član Direkcije OVK za politička pitanja i načelnik obaveštajne službe OVK. Krajem marta 1999. godine, po formiranju Privremene vlade Kosova, došao je na čelo Obaveštajne službe Kosova (ŠIK) i postao je ministar za obaveštajne poslove. Veselji je 2013. godine bio na dužnosti potpredsednika Tačijeve stranke, a 2014. godine postao je predsednik Skupštine Kosova. Po izboru Tačija za predsednika Kosova, Veselji je postao predsednik stranke.
REDžEP Seljimi, poznat i kao Desetka, Agron, Tafilj ili Ljuljzim, rođen je 15. marta 1971. godine u mestu Ovčarevo kod Srbice. Seljimi je bio jedan od osnivača Glavnog štaba OVK. Bio je član Glavnog štaba i čitave 1998. godine i tokom naredne. U junu 1998. godine, Seljimi se nalazio na dužnosti načelnika Direkcije OVK za operacije. Najkasnije u avgustu 1998. godine postao je glavni inspektor OVK, a krajem marta 1999. godine, postao je ministar unutrašnjih poslova u Privremenoj vladi Kosova. U novembru 1999. godine učestvovao je u osnivanju stranke Hašima Tačija. Seljimi je bio visoki oficir u Kosovskom zaštitnom korpusu, a 2010. godine izabran je za poslanika u Skupštini Kosova.
JAKUP Krasnići, rođen je 1. januara 1951. godine u selu Negrovce kod Glogovca. Od prvih meseci 1997. godine, bio je član Glavnog štaba OVK. U junu 1998. godine bio je član Direkcije OVK za politička pitanja i zvanični portparol OVK. Kasnije te godine zvanično je postavljen na dužnost zamenika komandanta OVK. Po formiranju Privremene vlade Kosova postao je njen portparol. Učestvovao je u osnivanju stranke Hašima Tačija. U decembru 2007. godine postao je predsednik Skupštine Kosova, a u periodu od septembra 2010. godine do aprila 2011. godine, bio je vršilac dužnosti predsednika Kosova.