VOJVOĐANSKA "NACIJA" PO OBRASCU IZ KOMUNIZMA: Regionalna pripadnost ne može biti zamena za nacionalnu
PREDSEDNIK Pokrajinske vlade Igor Mirović i njegovi saradnici smatraju da se ministarka Gordana Čomić i drugi učesnici, u tzv. društvenom dijalogu, prvo moraju upoznati sa istorijskim činjenicama, viševekovnim procesom izgradnje nacionalnog identiteta i posebno sa tim da politički predstavnici Srba koji žive u Vojvodini dijalog o takvim nepobitnim činjenicama smatraju nepotrebnim, štetnim i - uvredljivim.
Igor Mirović i Gordana Čomić
- Očekujemo i reakciju Vlade Republike Srbije o toku i načinu sprovođenja ovakvih, u najmanju ruku, neutemeljenih namera i stavova - poručili su u utorak Mirović i njegovi saradnici povodom inicijative Nenada Čanka (LSV) i Aleksandra Odžića (Vojvođanska partija), uz razumevanje ministarke Čomić, da se na popisu iduće godine žiteljima naše severne pokrajine prvi put omogući da se nacionalno opredeljuju kao - Vojvođani.
O ovoj opasnoj nameri, koju na mala vrata, a sve pod izgovorom regionalnog identiteta kao relikta iz Brozovih vremena, "Novosti" su upozorile javnost, a sada se o tome izjasnila pokrajinska administracija. Uz napomenu da su inicijativom kao i podrškom ministarke za ljudska prava neprijatno iznenađeni, Mirović i saradnici postavljaju i pitanje:
- Zašto u takvim pokušajima učestvuje član Vlade Srbije kada se takvo izjašnjavanje, kao slobodno, može naznačiti u posebnoj rubrici pod "ostali"?
Na tvrdnju Čomićeve da je reč o društvenom dijalogu, Mirović odgovara kontrapitanjem - o kakvom društvenom dijalogu je reč kada se teme otvaraju među istomišljenicima, a debata ne vodi u parlamentima, nego na zatvorenim partijskim sastancima sa kojih dobijamo cinična saopštenja?
U AP Vojvodini, poručuje Pokrajinska vlada, svima je garantovano slobodno izjašnjavanje o nacionalnoj pripadnosti, a regionalna pripadnost ne može, po poznatom komunističkom obrascu, biti zamena za nacionalnu pripadnost.
Zamisao o uvođenju tzv. vojvođanske nacije, za istoričara iz Novog Sada Petra Đurđeva je groteskna i poklapa se sa idejom rastakanja i razgradnje srpskog nacionalnog identiteta, što je bio ideal Brozovog vremena:
- S druge strane takva inicijativa, osim za većinski srpski narod, može da predstavlja i svojevrsno negiranje nacionalnih manjina i njihovog prava da se slobodno izjasne kojoj naciji žele da pripadaju.
Đurđev navodi i da "iskustvo sa slobodnih izbora od 1990. godine do danas govori da projekat dalje razgradnje srpskog naciona ovde ne može da prođe i da inicijatorima takve zamisli ostaje samo žal za prošlim vremenima kada je nekoliko komunističkih porodica upravljalo čitavom Vojvodinom kao svojom privatnom imovinom".
SMETA I MAJSKA SKUPŠTINA
NEDAVNU najavu gradonačelnika Novog Sada Miloša Vučevića o pripremi inicijative za podizanje spomenika nastanku Vojvodine (Majska skupština 1848. godine), predsednik Vojvođanske partije Aleksandar Odžić nazvao je "perfidnim načinom nametanja srpske Vojvodine i pored činjenice da ona to nikada nije bila".
Istoričar Đurđev, međutim, podseća da je upravo na Majskoj skupštini u Sremskim Karlovcima, u okviru tadašnje Austrije, formirano "Vojvodstvo Srbija" ("Vojvodovina Srbija"), a da su na Velikoj narodnoj skupštini 1918. godine u Novom Sadu Srbi ostvarili svoj viševekovni ideal o pripajanju matici Srbiji.
ČOMIĆEVA SE POZIVA NA EVROPSKU PRAKSU, ALI JOJ JE TO POGREŠAN ARGUMENT
NA POPISU U NEMAČKOJ - ILI NEMAC ILI STRANAC
ONI koji bi da pred popis naredne godine na brzinu izgrade naciju "Vojvođanin" pozivaju se na "evropsku praksu", ali ovi argumenti padaju u vodu kada se pogledaju primeri dveju najvećih država EU - Francuske i Nemačke.
Tako u Francuskoj javno pravo ne prepoznaje pojam nacionalne manjine, tačnije zvanična statistika na popisu stanovništvo deli na dve grupe - Francuzi, u smislu državljana ove zemlje, koji mogu biti različitog porekla, i stranci.
Slično je i u Nemačkoj, gde na sajtu njihovog Federalnog zavoda za statistiku, u kategoriji "nacionalnost", stoje samo dve rubrike: Nemci i stranci. Treba napomenuti da je Nemačka izrazito decentralizovana zemlja, gde je savezna država veliki deo svojih kompetencija prepustila pokrajinama od kojih neke, poput Bavarske, izuzetno insistiraju na svojoj autonomiji. Pa ipak, ni Bavarci, ni Saksonci, ni, recimo, Istočni Nemci nisu prepoznati kao posebna etnička grupa.
Povodom zahteva pojedinih vojvođanskih partija da se uvede mogućnost izjašnjavanja kao "Vojvođanin" i njihovog pozivanja na evropsku praksu, Srđan Graovac iz Centra za društvenu stabilnost, za "Novosti" kaže:
- Praksa u nekim zemljama EU daje mogućnost da se izjasnite kako hoćete, to je slučaj i u Srbiji, ali to ne znači da je time automatski stvorena određena nacija. Nije sporno da se neko izjasni kao Marsovac ili džedaj, pa samim tim i kao Vojvođanin, to je dozvoljeno našim zakonom, ali ne odražava tradicionalne nacionalne identitete. Kod nas sada postoji realan strah da izjašnjavanje kao "Vojvođanin" ne bude uvod u neke separatističke tenzije. (D. M.)