ANTIFAŠIZMOM KRIJU GREHE JASENOVCA: Burne reakcije posle izjave Plenkovića da je hrvatska imala najjači partizanski pokret
HRVATSKA nije razumela da deustašizacija nije proces laganja o ulozi Hrvata u Drugom svetskom ratu, već da je to pokajanje pred žrtvama ustaškog ludila i osuda samog postojanja NDH - rekao je ministar policije Aleksandar Vulin, reagujući na izjavu hrvatskog premijera Andreja Plenkovića da je ova zemlja imala najmasovniji partizanski pokret u Evropi, zbog čega joj je osigurano istaknuto mesto među ratnim pobednicama.
Foto P. Mitić
- Nisu krivi Hrvati što im je bez pokajanja oprošten Jasenovac, krivi su Srbi, jer im pokajanje nisu tražili - kaže Vulin, i podseća da su zagrebačke ulice bile prazne kada su 8. maja 1945. jedinice 45. srpske divizije iz sastava druge armije NOV, pod komandom Koče Popovića, ušle u grad. Kada je, međutim, 1941. godine ušao Vermaht, dočekale su ga hiljade.
Voljom ogromne većine Hrvata, kako ističe ministar Vulin, do poslednjeg časa Trećeg rajha, Hrvatsku je vodio Pavelić. Da bi se istina o ulozi hrvatskog naroda u Drugom svetskom ratu sakrila, planski je smanjivan broj ubijenih u Jasenovcu i ćutalo se o bezbrojnim jamama i poklanoj srpskoj deci. Prema istom konceptu "Alojzije Stepinac trebalo je da postane svetac, jer ako je vikar ustaške vojske svetac, onda je i vojska koju je duhovno vodio sveta".
Istoričar dr Nemanja Dević ističe da je ceo antifašistički otpor u NDH tokom Drugog svetskog rata nosio srpski narod i iznosi podatak da se krajem 1941. u partizanskim odredima u Hrvatskoj borilo oko 13 odsto Hrvata - oko 800 boraca i rukovodilaca.
- Slično je bilo i 1942. i 1943, a promena je nastupila tek nakon kapitulacije Italije, kada je postalo jasnije koja strana pobeđuje u građanskom ratu. Tada je došlo do masovnog pristupanja Hrvata partizanima, a čitavi domobranski garnizoni preko noći su oznake NDH zamenjivali komunističkim - kaže Dević.
Kako ističe, krajem 1943. Hrvati su tako ostvarili blagu prednost u nacionalnom sastavu partizanskih jedinica, ali ne iz antifašističkih koliko iz oportunih pobuda. Međutim, oni su prema planskoj politici komunističkog rukovodstva bili natprosečno zastupljeni u rukovodećem kadru:
- U Prvom hrvatskom korpusu 1943. godine 93 odsto nacionalnog sastava činio je srpski narod, ali su i za komandanta i za političkog komesara jedinice postavljeni Hrvati. Zabrinjavajuća je tendencija revizije istorije u Hrvatskoj, ali i zabijanje glave u pesak domaćih intelektualaca.
Hrvatski istoričar Tvrtko Jakovina kaže da su Srbi masovno pristupili partizanskom pokretu na početku rata da ne bi bili istrebljeni:
- Taj ustanak ne bi uspeo bez učešća i drugih. Na obeležavanju Dana fašizma, u Brezovici, kraj Siska, trebalo bi insistirati da je Sisački odred nastao kada su se Hrvati pobunili protiv ustaške države, pošto su videli šta se dešava njihovim komšijama. Partizanski pokret su činili i Srbi i Hrvati, a vodili ga komunisti. Sve je to poznato i ne treba nam hrvatska desnica da nam "otvori oči" - tvrdi Jakovina.
SISAČKI ODRED UMESTO POBUNE U SRBU
PO Titovom zapisu, početkom maja 1944. godine 44 odsto partizana bili su Srbi, 30 odsto Hrvati, 10 Slovenci, četiri Crnogorci i 2,5 muslimani. Sisački odred bio je prva partizanska jedinica, nastala 22. juna 1941. Do 1991, kao Dan ustanka, međutim, obeležavala se pobuna Srba, u Srbu, 27. jula 1941.