U JASENOVCU APRIL 1945. BIO NAJKRVAVIJI: Predavanje Ognjena Karanovića na Jutjub kanalu Kulturnog centra Novog Sada (VIDEO)
PREDAVANjE istoričara Ognjena Karanovića „Logor Jasenovac – srpsko-hrvatski odnosi u Drugom svetskom ratu" (drugi deo) može se pogledati na našem Jutjub kanalu.
Foto: KCNS
Nastavljajući priču o jasenovačkom logoru, Karanović se osvrnuo na samu strukturu najvećeg koncentracionog logora u tadašnjoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj na prostoru okupirane Jugoslavije za vreme Drugog svetskog rata. Jasenovac ima mnogo šire značenje od samo velike površine logorskih jedinica na kojima su bile izgrađene barake, odnosno logorski kampovi.
- To su praktično bile fabrike smrti, mučilišta u doslovnom smislu te reči. Jasenovački logor je zapravo bio jedan omanji grad sa dominantnim srpskim, pravoslavnim stanovništvom. Obuhvatao je više kampova: Kamp I Bročice, Kamp II Krapje, Kamp III Ciglana, Kamp IV Kožara, Kamp V Stara Gradiška. Dodatna bliska područja sa gubilištima su bila Gradina, Jablanac, Uštice, Mlaka, Dubica (krečana) i Granik (na reci Savi) – istakao je Karanović.
Logor Jasenovac osnovan je kako bi bili uništeni svi ljudi nepodobni za NDH, a naročito srpski živalj. Posle Srba, najviše su stradali Jevreji i Romi. Kompletna romska zajednica dovedena je u Jasenovac i mahom su radili grobarske ili najteže fizičke poslove. Nijedan Rom nije preživeo duže od tri meseca u logoru, a u celokupnoj NDH preživelo je tek nekoliko desetina Roma. Svi zatočenici su mučeni glađu, a naročito su bili zloglasni kamp Ciglana i takozvana Zvonara – objekti specijalizovani za mučenje zarobljenika glađu.
Intenzitet masovnih ubijanja naročito je pojačan pred sam kraj rata da bi se zameli tragovi jasenovačkih stratišta i uklonili dokazi masovnih zločina. April 1945.godine bio je najkrvaviji mesec, a kompletna arhiva s dokumentacijom je uništena.