STRADALO 120 UŽIČANA - CELA FABRIČKA SMENA: Sećanje na stravičnu eksploziju u partizanskoj fabrici oružja i municije

Povodom jedne od najvećih tragedija u istoriji grada na Đetinji,  služen je parastos tragično nastradalim radnicima i civilima, a venci su položeni na spomenik žrtvama.

Oslobođenjem Užica 24. septembra 1941. godine i stvaranjem Užičke republike, pod kontrolom partizanskih vojnih vlasti počela je sa radom Partizanska fabrika oružja i municije, a grad je postao centar svih aktivnosti Josipa Broza i Vrhovnog štaba NOPOJ.

U podzemne prostorije izgrađene pre izbijanja Drugog svetskog rata za potrebe trezora Narodne banke Kraljevine Jugoslavije, useljena je nova fabrika.

- Danonoćnim radom, u tri smene, u fabrici oružja i municije radnici su proizveli 2.700.000 puščanih metaka, 90.000 metaka za pištolj, 21.040 pušaka, 30.000 ručnih bombi i 2.000 nagaznih mina. Takođe je izvršen remont na oko 20.000 pancirnih topovskih granata, popravljeno oko 4.500 pušaka, 200 teških mitraljeza, 300 puškomitraljeza, nekoliko topova i tenkova i veća količina drugog oružja i municije… - reči su predstavnika ovdašnjeg muzeja.

Do eksplozije koja se lančano proširila na fabriku oružja kao i na sklonište za civile, došlo je 22. novembra 1941. godine oko 15 časova: stradali su cela fabrička smena i civili koji su se tu zatekli.

- Njihovu žrtvu ne smemo zaboraviti nikada i zadatak svakog od nas je da nastavi tradiciju sećanja i poštovanja. U obavezi smo generacijama koje dolaze ostavimo svest o tome kolika je žrtva ovde stradalih, ali i svih ostalih stradalih u ratovima za oslobođenje i slobodu u kojoj uživamo – rekao je Rajko Radosavljević, zamenik gradonačelnice Užica.

Vence na spomenik stradalima, pored delegacija grada Užica i opštine Sevojno, položile su  delegacije SUBNOR-a, „Prvog partizana“, Udruženja vojnih penzionera, Udruženja potomaka ratnika Major Kosta Todorović, Društva istoričara Užica kao i rodbina i prijatelji nastradalih.