OBELEŽJA TRAJANJA JEDNE VAROŠI: Kraljevčani slave jubileje važnih znamenitosti i datuma svog grada
Obeležavajući značajne jubileje – 200 godina od podizanja Crkve Svete Trojice, 140 godina od ustanovljenja imena Kraljeva, kao i 100 godina od podizanja rimokatoličke Crkve Svetog Mihaela Arkanđela, u Kraljevu je objavljena monografija „Duhovna lenta kraljevačkog graditeljstva: tri obeležja trajanja varoši” čiji su autori dr Predrag Terzić i Danilo Tripo Spahić, istoričar u ovdašnjem Zavodu za zaštitu spomenika kulture.
Ova publikacija predstavlja trajno pisano svedočanstvo o tri izuzetno značajna kulturno-istorijska spomenika i znamenitosti grada Kraljeva kroz čije se trajanje i istorijski usud očitava i istorija grada na Ibru.
Crkva Svete Trojice, čiji je ktitor, po uzoru na srpske srednjovekovne vladare bio knez Miloš Obrenović, sagrađena je pre dva veka, 1824. godine, u periodu kada tadašnji Karanovac od obične turske kasabe postaje srpska varošica u kojoj počinju da se značajno razvijaju zanati i trgovina.
Nedaleko od Crkve, sedam godina kasnije, uz odobrenje kneza Miloša, konak je za svoje potrebe sagradio knez Požeške nahije Vasilije Vasa Popović, pa otuda i naziv - Gospodar Vasin konak. Vladika Nikolaj Velimirović je 1936. iz manastira Žiče u konak preselio sedište žičke eparhije i tu je živeo i stvarao do 1941. Posle Drugog svetskog rata u Gospodar Vasinom konaku najpre su bili smešteni vojna komanda i zatvor, da bi posle rekonstrukcije 1951. postao Gradski, a potom i Narodni muzej, dok je u njemu danas Duhovni centar „Sveti vladika Nikolaj Velimirović“.
Ove znamenitosti, prema rečima protojereja stavrofora prof. dr Velibora Džomića predstavljaju ne samo graditeljsko umeće ljudi koji su ih sagradili, već pokazuju i kakvo je bilo opredeljenje naroda u pojedinim periodima, jer je Kraljevo, kroz istoriju Srba, uvek bilo u epicentru ovdašnjih dešavanja i prilika.
- Gde god su ljudi prvo dolazili, oni su prizivali blagoslov Božji da sazdaju naselje, da sazdaju grad, a taj blagoslov je ovaploćen u vidljivim hramovima zemaljskim. Tako je ovaj grad sadeven, pre svega, oko Crkve Svete Trojice, Crkve silaska Svetog Duha na apostole pre dva veka. Svakako, od velikog je značaja i Gospodar Vasin konak koji je bio i ostao narodna i crkvena kuća – naglašava Džomić. - A, ono što posebno daje pečat ovom gradu jeste i ta širina ovoga naroda i naših predaka kada je pre stotinak godina u Kraljevu ustrojena i rimokatolička župna crkva.
KULTURNO DOBRO
RIMOKATOLIČKA Crkva svetog Mihaela Arkanđela sa Župnim dvorom u Kraljevu sagrađena je pre jednog veka, između Prvog i Drugog svetskog rata i kao značajna istorijska građevina proglašena je nepokretnim kulturnim dobrom Republike Srbije. Podignuta je za potrebe velikog broja vernika rimokatoličke veroispovesti iz Francuske, Nemačke i zapadnih delova kraljevne Jugoslavije angažovanih tada u novootvorenoj fabrici aviona u gradu na Ibru.