SVETI JOVAN IMAO JE SVOJ MANASTIR U ZABREGI: Ruševine ovog kompleksa pod zaštitom su države (FOTO)

U pitanju je manastirski kompleks sa crkvom posvećenom Svetom Jovanu Glavoseku, ali su od ove svetinje ostali samo ostaci – delovi zidina pod zaštitom države kao spomenik kulture od velikog značaja u sklopu spomeničkog kompleksa Petruška oblast.

Zidine ovog manastira nalaze se na levoj obali reke Crnice, kod sela Zabrega, desetak kilometara severoistočno od Paraćina i sa dve strane čitav kompleks je bio zaštićen oštrim stenama. O vremenu zidanja ove svetinje zna se veoma malo, ali se pretpostavlja da je građena krajem 14. veka, kad i većina srednjovekovnih manastira i crkava u klisuri Crnice.

Na osnovu pronađenog natpisa na kamenu zna se da je manastir obnovljen 1580. godine, te da je manastirska crkva, čija je osnova jednobrodna, građena u moravskom stilu. Pravljena je od sige i lomljenog kamenja, pa su sačuvani zidovi negde debljine i čitav metar.

Ostaci crkve sa dozidanom pripratom dimenzija jedanaest puta 4,4 metra otkriveni su sedamdesetih godina prošlog veka, sa očuvanim zidovima do 1,5 do čak preko dva metra. Kragujevački  Zavoda za zaštitu spomenika kulture  tokom 2010. i 2011. obavio je arheološka istraživanja i konzervatorske radove u porti, kada je utvrđeno da zapadno i južno od crkve postoje dva objekta u kojima su se nalazile kelije, trpezarija, i ekonomske prostorije...

Svakog 11. septembra, na dan slave Usekvovanje glave Svetog Jovana, kod ovog manastira u Zabregi održava se narodni sabor, a pored meštana tog sela, dolazi i stanovništvo iz okoline jer je ova svetinja veoma poštovana, o čemu govori i postavljen krst, doniran prethodne godine, saznajemo u udruženju "Petrus", koje se bavi očuvanjem kulturnog nasleđa ovog kraja.