ZVONA I BEZ KTITORA: Najavljen nastavak izgradnje manastira na brdu Đurovača, iznad Trstenika
IAKO je, početkom godine, iz Kanade stigla tužna vest da je preminuo Ljubiša Radojević (97), poreklom iz sela Bogdanje kod Trstenika, njegovi potomci će ispuniti njegovu želju da u rodnom mestu podigne manastirski kompleks sa crkvom.
Uostalom, za života je donirao čak 20 miliona dinara, nameran da se u Bogdanji ponovo čuje crkveno zvono, a njegov sinovac, koji nosi ime po ktitoru, pomno je pratio osveštavanje i početak izrade temelja - prošlog proleća, na Đurđevdan.
- Srećni smo što smo bili u prilici da mu pošaljemo fotografije gradilišta, a porodica je spremna da nastavi Ljubišino zaveštanje - napominje istoričarka Jelena Vukčević,članica Crkvenog odbora. - Ideja je da se nova crkva izgledom što više približi staroj, koja je bila građena od lomljenog kamena, a spolja okrečena malterom.
A, pomenuti sinovac Ljubiša će već u julu ponovo biti u trsteničkom kraju. Lane je svedočio kako se u svemu ispoštovala želja plemenitog ktitora, koji je decenijama živeo u Britanskoj Kolumbiji, te podsetio da je čika Ljubiša 2019. finansirao i obimna istraživanja, kada su arheolozi Narodnog muzeja iz Kruševca pronašli temelje crkve s kraja 17. i početka 18. veka, te brojne druge vredne nalaze. I, upravo se na temeljima te stare, podiže i nova bogomolja - crkva Svetog Đorđa u okviru manastirskog zdanja.
- Na postojanje drevnog hrama su ukazala prethodna geofizička istraživanja stručnjaka Rudarsko-geološkog fakulteta iz Beograda, kao i predanja meštana koji se svakog Đurđevdana okupljaju na tom, za njih svetom mestu. Ispredale su se priče, uglavnom vezane za Jug Bogdana, legendarnog oca kneginje Milice, a i selo se zove Bogdanje - objašnjava Jelena Vukčević, inače i kustos muzejske zbirke pri Narodnom univerzitetu u Trsteniku, prenoseći pretpostavke da je manastir, po svemu sudeći, porušen tokom borbi za oslobođenje od Turaka.
Uostalom, manastir Ljubostinja je vazdušnom linijom udaljen tek nešto više od dva i po kilometra, a brdo na kojem je pre tri godine otkrven nesvakidašnji arheološki lokalitet se naziva - Bogdanjštica.
- Projekat su izradili stručnjaci, sve je pratio Zavod za zaštitu spomenika iz Kraljeva, pa će na teritoriji Trstenika, pored manastira Veluće i Ljubostinja, "nići" i treća svetinja ovoga tipa, što je velika stvar - poručio je sinovac Ljubiša Radojević.
TRAGOVI
NAJSTARIJI pisani trag o postojanju crkve se nalazi u zapisu Joakima Vujića iz 1828, koji pominje manastir porušen tokom "vojevanja princa Eugenija". Crtež slikara Vladislava Titelbaha iz 1882, u "Srpskim ilustrovanim novinama" prikazuje jednobrodnu crkvu sa znatno oštećenim svodom...