BRONZANI TRAGOVI IZ PROŠLOSTI: Požarevljani se spomenicima odužili znamenitim sugrađanima

D. NOVKOVIĆ

24. 01. 2022. u 07:30

STARE zgrade, fotografije i dokumenta nisu jedini svedoci bogatog nasleđa Požarevca, već na istoriju grada u srcu Braničeva podsećaju i biste, odnosno spomen-ploče postavljene u čast naučnika, umetnika, palih boraca, graditelja...

Foto D. Novković

Bronzane biste su najbrojnije, a većina je locirana u centru grada. U Sunčanom parku su, tako, sećanja na glumce Milivoja Živanovića i Žanku Stokić, dramaturga Slobodana Stojanovića, slikarku Milenu Pavlović Barili i pesnikinju Milice Stojadinović Srpkinje.

Gradski park krase biste narodnog učitelja Vase Pelagića, te narodnih heroja Čede Vasovića, Boška Vrebalova i Božidara Dimitrijevića Kozice, a u stambenom naselju "Đura" se nalazi poprsje pesnika Đure Jakšića, koji je izvesno vreme radio i u Požarevcu. Nedaleko odatle, ispred palate "Morava", stoji i bista narodnog heroja Radomira Vujovića, koji ima i svoj trg u gradu. U Požarevcu je svojevremeno živeo i fizičar Pavle Savić, pa je postavljena i njegova bista - ispred zdanja ovdašnjeg Društva inženjera i tehničara.

Foto D. Novković

Foto D. Novković

Na isti način, sugrađani su se odužili i vojvodama iz Prvog srpskog ustanka - Petru Dobrnjcu i Milenku Stojkoviću, dok se u krugu Opšte bolnice nalazi obeležje posvećeno dr Vojislavu Duliću, čije je ime ova ustanova ranije nosila.

Za razliku od bista, spomen-ploče su teže uočljive, a ima ih desetak na više gradskih lokacija. Jedna od njih je na zgradi Politehničke škole, u kojoj je pre 200 godina počeo sa radom prvi Nahijski sud u Srbiji, druga je na zgradi Dečjeg dispanzera i posvećena je njegovom osnivaču, dr Miomiru Brankoviću.

Na zgradi Visoke tehničke škole stoji ploča sa važnim datumom - 15. oktobar 1985, kada je zvanično počela gradnja toplovoda u Požarevcu. Na nekim objektima su postavljene ploče sa imenima njihovih graditelja, pa tako na zgradi nekadašnje Robne kuće "Beograd" stoji ime arhitekte Petra Petrovića i nazivi firmi koje su ovaj objekat gradile tokom 1977. i 1978.

Foto D. Novković

Foto D. Novković

Foto D. Novković

I na zgradi Politehničke škole je navedeno ime njenog autora, arhitekte Matije Bleha iz Beograda, koji je ovu zgradu i projektovao, i izgradio...

Figure i ergela

NAJBROJNIJA memorijalna obeležja u gradu su biste, dok prikaz celokupne figure - u prirodnoj veličini - imaju samo knez Miloš Obrenović, u gradskom parku, i "Srpski vojnik" u Kosovskoj ulici.

A, jedini spomenik podignut u čast neke životinje se nalazi u ergeli "Ljubičevo" i predstavlja figuru Ljubičevca, konja koji je sedamdesetih godina prošlog veka bio jedan od najuspešnijih trkača u zemlji. Njegova figura od belog mermera je smeštena u centralnom delu ergele, u blizini Trofejne sale.

Sećanje na braću Vujović

ZAPAŽENO spomen-obeležje, sa likom u bronzi, ima i komunista Radomir Vujović, kao i njegova braća Vojislav i Grgur. Posle njih, i on je ubijen u Staljinovim čistkama, 1939. u Moskvi, ali je 1958. sudski rehabilitovan - poput brata Grgura.

Pogledajte više