CENTAR GRADA SRAVNJEN SA ZEMLJOM: Obeležena godišnjica savezničkog bombardovanja Leskovca
POLAGANjEM venaca na spomen-česmu podignutu u znak sećanja na nedužne žrtve u Leskovcu obeleženo je 77 godina od savezničkog bombardovanja u Drugom svetskom ratu. Počast stradalima odali su predstavnici lokalne samouprave, Vojske Srbije i leskovačkog SUBNOR-a.
Foto: I. M.
Centar Leskovca je u bombardovanju od strane saveznika, 6. septembra 1944. godine, sravnjen sa zemljom. Na grad je iz aviona savezničke alijanse bačeno 69 tona „tepih bombi“ koje su napravile pustoš, a u oblaku dima nestao je najveći deo jednog od najrazvijenijih gradova tadašnje Jugoslavije.
Poznata su imena 819 stradalih Leskovčana, ali se veruje da je u ovom bombardovanju poginulo najmanje 2.000 ljudi, dok je porušeno više od 1.800 objekata. Sirene su se začule u podne, a 18 minuta kasnije, iz 28 savezničkih aviona u pratnji 20 lovaca, počele su da padaju bombe pod kojima je zauvek nestala i arhitektura kakvom su mogli da se pohvale malobrojni gradovi u Srbiji. Foto: I. M.
U posleratnom periodu se o ovom događaju dugo ćutalo. On je bio ignorisan ili je pominjan tek sa nekoliko rečenica. Leskovac je stradao uz znanje i odobrenje vrha Komunističke partije Jugoslavije i to na dan kada se veliki broj građana okupio u centru grada da proslavi rođendan Kralja Petra.
Cilj savezničke operacije, pod naziom „Nedelja pacova“, bio je da spreči povlačenje Nemaca iz Grčke, ali je Leskovac najverovatnije bio „nebranjeni grad“, jer je u njemu u trenutku bombardovanja bilo tek nekoliko stotina Nemaca, dok su Bugari u svom povlačenju već stigli do Pirota.
Saveznici su Leskovac prvi put bombardovali 5. aprila 1944. godine, zatim i nekoliko puta krajem jula, ali je 6. septembra bombardovan najbezobzirnije, veoma razorno i surovo, kao ni jedan drugi grad.