GOROSTAS IZ LELIĆA: Ugljevik se sprema da obeleži jubilej velikog Vladike Nikolaja

Perić je odao priznanje episkopu šabačkom, tada šabačko-valjevskom Lavrentiju, koji je imao hrabrosti, volje i žarke želje da svetog Nikolaja, koji je kanonizovan pre 17 godina, vrati u zavičaj i otadžbinu. Prilikom posete šabačkom „Glasu Crkve“, koji je objavio sabrana dela vladike Nikolaja, Perić je naglasio značaj koji je njegov Bogomoljački pokret imao baš na prostoru sadašnje Eparhije zvorničko-tuzlanske i naročito u ugljevičkom kraju, gde je Manastir Tavna, u kom je bogomoljački pokret razvijao arhimandrit Danilo.

- Ostali smo jaki i snažni u veri, u vreme jednopartijskog jednoumlja, zato što smo, pored ostalog, imali  moćne „pelcere“ na „njivi Gospodnjoj“, koje nam je ostavio sveti Nikolaj(srpski) kroz svoj bogomoljčki pokret - kaže  Perić.

- To je bio i duhovni i kulturni pokret, jer je lepo primetila naša najveća spisateljka i intelektualka Isidora Sekulić da „tamo gde deluje gospodin Velimirović više nema ni psovki, narod je pristojan, učtiv i pobožno vaspitan“.

Perić je podsetio da  su „na vest o vladičinoj smrti, mnogi ugledni Srbi i Amerikanci, ugledne ličnosti iz kulture, javnog, političkog i naučnog života, brojne institucije i organizacije uputili su telegrame saučešća“.

Telegram saučešća američko-kanadskom vladiki Dionisiju uputio je iz Francuske, kralj Petar II Karađorđević, koji je bio sprečen da prisustvuje sahrani:

- Vaše Preosveštenstvo,

- Ja Vas molim, da primite moje duboko saučešće kao predstavnik naše Crkve u Americi i Kanadi, povodom ovog velikog našeg gubitka, kojim je pogođena Crkva i celo Srpstvo. U toj želji, molim Vas, Preosvećeni Vladiko, da pred predstavnicima tamošnjeg Srpstva budete tumač moga saučešća.

Američki kongres izglasao je Rezoluciju u vidu saučešća srpskom narodu povodom vladičine smrti koja glasi:

- Predstavnički dom Sjedinjenih Američkih Država, primio je sa dubokom žalošću vest o smrti episkopa Nikolaja, najvećeg sina našeg dostojnog Srpskog saveznika u dva svetska rata, i duhovnog vođe Srpskog naroda u Jugoslaviji. Predstavnički dom ovim upućuje saučešće srpskom narodu zbog gubitka svog velikog duhovnog vođe i zaslužnog sina.

Po manastirima i crkvama širom Srbije, svakodnevno su zvonila zvona i služene zaupokojene liturgije. Crkva u Srbiji, utamničena i pod budnim okom UDBE i komunističke vlasti, tihovala je „stisnutih usta i zuba“ iako je izgubila jednog od najvećih jeraraha u svojoj istoriji. Jugoslovenska štampa nije ni jednom rečju objavila vest o vladičinom upokojenju. Ni crkvena štampa, razumljivo, nije se mogla oglasiti makar jednim malim nekrologom, niti je donela vest o upokojenju.

- Bogu i rodu smo zahvalni što se, u međuvremenu, iz korena promenio  odnos prema  takvom gorostasu, koga je, uz  vladiku Lavrentija dosta osvetlio „Glas Crkve“, kroz istoimeni časopis, i promovisanjem njegovih sjajnih dela na čemu sam im, od srca, čestitao prilikom jučarašnje posete toj izdavačkoj kući i njenom glavnom uredniku protođakonu dr Ljubomiru Rankoviću, čija je  knjiga „Evo čoveka“, posvećena patrijarhu Pavlu, u izdanju Kompanije „Novosti“ i „Glasa Crkve“ upravo u štampi.