DECA I U KANDŽAMA RODITELJA: Povodom prinudnog prosjačenja u Republici Srpskoj se oglasio i Ombudsman

A, za prvih šest meseci ove godine, zabeleženo je 128 prekršaja ove vrste i izdato 127 prekršajnih naloga. Podnet je i jedan zahtev za pokretanje prekršajnog postupka.

I, dok iz Ombudsmana RS preciziraju da se za prisilno prosjačenje koriste i bebe, a zarad prikupljanja što više novca maloletna deca su primorana da rade ovakve poslove pod pretnjom fizičkog zlostavljanja i izgladnjivana, MUP RS saopštava da le lane evidentirano 15 osoba koje se dovode u vezu sa prosjačenjem, ali nisu izvršioci. Od pomenutih, četvoro je mlađe od 14 godina, pa se protiv njih, shodno Zakonu o prekršajima, ne može pokrenuti, niti voditi ovaj postupak.

Inače, osobe koje prosjače, ili na to navode nekog drugog, kažnjavaju se novčanom kaznom od 200 KM do 800 KM, a ukoliko na to navode maloletnika, osobu s invaliditetom ili duševno obolelog - globa se kreće u rasponu od 400 KM do 1.200 KM. U nekim okolnostoma je predviđena i zatvorska kazna...

Maloletnici se najčešće koriste za prinudno prosjačenje, jer je njima najlakše manipulisati. Statistika pokatuje da polovinu ekspolatacije čini prinudno prosjačenje, a ostatak su seksualna i neka druga vrsta zloupotrebe.

Iz izveštaja Ombudsmana Republike Srpske se vidi i da decom "trguju" njihovi poznanici - najčešće roditelji, supružnici, prijatelji i rođaci. U tom smislu, mališani iz romske populacije su prepoznati kao najosetljivija kategorija, pogotovo kada je reč o prisilnom prosjačenju.

Najčešći uzroci prosjačenja su nemaština, odnosno siromaštvo, pa novac koji deca isprose služi da čitava porodica preživi. Nadležni, zato, ukazuju na neophodnost rada relevantnih institucija na jačanju roditeljskih kompetencija i socijalno-zaštitnih funkcija porodica.

Jer, uslovi u kojima deca žive i rade na ulici ozbiljno ugrožavaju pre svega njihovo pravo na život, zdravlje i obrazovanje, te na roditeljsku zaštitu i pravo na primeren životni standard.

Deca koja su bila žrtve bilo kog oblika prinudnog prosjačenja često razvijaju veliki broj psihosomatskih simptoma, a oporavak je spor i mukotrpan.

Nije retkost da građani pokažu empatiju i daju novac malim prosjacima, uvereni da im time čine dobro, ali je to - po pravilu - samo produžavanje agonije deteta u lancu prisilnog prosjačenja, zlostavljanja, pa i trgovine belim robljem, u krajnjem slučaju.

- Bilo bi korisnije da građani kada se susretnu sa decom koja prose pozovu policiju ili Centar za socijalni rad, kako bi mališana sklonili sa ulice i pružili mu dugoročnu podršku, odnosno zaštitu u sistemu društvene brige o deci. Takođe je važno da centri za socijalni rad odmah reaguju u skladu sa Zakonom, uz pojačan nadzor - poručuju, na kraju, iz Ombudsmana Republike Srpske.