GODIŠNJE IZGUBE CEO GRAD: U Republici Srpskoj nastavljen negativan demografski priraštaj, i to čak 20. godinu zaredom
U REPUBLICI Srpskoj je u prošloj godini rođeno 9.274 dece, dok je umrlo 19.002 lica. Zbog negativnog prirodnog priraštaja za samo godinu dana ostali su bez skoro 10.000 stanovnika, odnosno jednog grada ili opštine!
Sve manje dece, Foto Novosti
Negativan prirodni priraštaj u Srpskoj tako se nastavio i 20. godinu zaredom, ali za razliku od ranijih godina sada se povećava broj umrlih.
Sagovornici "Novosti" kažu da mnogo faktora utiče na negativni prirodni priraštaj, ali da je najočigledniji onaj da Srpska ima staru populaciju i da već godinama ima približno isti broj rođenih, što znači da nema nekog povećanja nataliteta.
Aleksandar Majić, demograf, kaže da prema zvaničnim podacima natalitet u Srpskoj ne opada koliko je uvećan mortalitet.
- Povećan mortalitet je došao i sa pojavom virusa korona. Nažalost, Srpska ima stariju populaciju i najbrojniju generaciju stanovništva koju čine građani rođeni posle Drugog svetskog rata pa do 1950, zbog čega imamo uvećan mortalitet. Pre pandemije mortalitet je bio oko 15.000 na godišnjem nivou dok je sad prešao 19.000. Mortalitet će rasti u narednim godinama i biti iznad 20.000 stanovnika - ističe Majić.
On kaže da je jedan od gorućih problema i taj što u RS sve manje žena rađa.
- Teško se boriti sa smrtnošću populacije koja je realnost zbog starosti, ali definitivno treba raditi na podizanju nataliteta - smatra Majić.
Jedno od rešenja kako povećati natalitet u Srpskoj nudi i Miladin Gotovac, predsednika Udruženja roditelja sa četvoro i više dece "Četiri plus" RS.
On kaže da se na nivou RS treba što pre usvojiti zakon o majci. Imaju već spreman tim od 20 stručnjaka koji taj zakon može sročiti za 15 dana. Čekaju od Vlade RS zeleno svetlo za izradu zakona. Miladin Gotovac, Foto Granice Doboja
Prema njihovim zakonskim rešenjima, svaka majka u RS bi imala pravo na novčani dodatak od 20 odsto prosečne plate za rođeno dete i to bi bilo do 18. godine starosti deteta.
- Ako se zna da je to cifra od oko 200 KM to bi u praksi značilo da svaka majka na primer troje dece u RS ima primanja od 600 KM mimo plate - ističe Gotovac.
Gotovac kaže da je taj zakon pronatalitetna mera koja već ima načelnu podršku svih stranaka RS, a sada je Vlada na potezu.
- Primena ovog zakona bi značila izdatak od 250 miliona KM, ali to je novac koji se vraća u budžet. Nadamo se da će uskoro stići podrška iz Vlade za ovaj zakon koji nam je definitivno potreban - kaže Gotovac. Aleksandar Majić, Foto Novosti
MUŠKARCI ŽIVE KRAĆE
PREMA podacima Republičkog zavoda za statistiku RS, prosečna starost prilikom umiranja za muškarce u prošloj godini bila je 72,2 godine, a za žene 77,7 godina. U odnosu na 2020. godinu, prosečna starost prilikom umiranja za muškarce u blagom je porastu, dok je prosečna starost prilikom umiranja za žene u blagom padu. Od ukupnog broja umrlih, svako šesto lice umre ispod 65 godina starosti.