OTKRILI KUĆU OD DRVETA STARU 7.600 GODINA: Arheolozi na Svinjaričkoj čuki kod Lebana odgonetaju tajne zemljoradnika iz ranog neolita
Tokom ovogodišnje sezone arheoloških istraživanja na lokalitetu Svinjarička Čuka u blizini čuvenog Caričinog grada, u okolini Lebana, detaljno je ispitan novootkriveni objekat za koji se smatra da je kuća sagrađena u tehnici pletera i lepa, sa ostacima drvenih stubova, stara oko 7.600 godina.
foto: OeAI-OeAW
Detaljno je ispitan i prošle godine pronađen, pola milenijuma stariji, objekat u kome su sada otkriveni izuzetno retki zemljani sanduci, najverovatnije korišćeni za skladištenje.
Istraživanja na rečnoj terasi Svinjaričke Čuke, na kojoj je registrovano više faza ranoneolitskog naseljavanja, vrše se u saradnji austrijskih i srpskih arheologa i traju od 2018. godine. Ona su nastavljena i ove sezone. Tokom avgusta i početkom septembra, ispitivani su urušeni ostaci arhitekture koji pokrivaju pod unutar novootkrivene kuće, kao i različiti predmeti koji su svakodnevno upotrebljivani, uključujući i keramičke posude oko ovog objekta. foto: OeAI-OeAW
- Otkriće još jedne kuće iz starčevačke kulture je izuzetan nalaz koji nam pruža nova značajna saznanja o životu prvih zemljoradnika na prostoru juga Srbije i, što je još važnije, ide u prilog cilju ovog višegodišnjeg istraživanja koje treba da nam ukaže na puteve neolitizacije Evrope - ističe arheolog Vladimir Stevanović, viši kustos Narodnog muzeja u Leskovcu.
TERENSKA NASTAVA ZA STUDENTE
PROJEKAT istraživanja lokaliteta Svinjarička čuka ove godine je prvi put bio i mesto terenske nastave i prakse za studente Univerziteta u Beču. Dugogodišnja međunarodna saradnja proširena je i učešćem specijalista iz različitih oblasti, od stručnjaka za predmete od okresanog kamena, do poznavalaca nakita i keramike.
On naglašava da su istraživači nastavili rad i na dobro očuvanim ostacima još jedne građevine koja predstavlja rane dokaze o naseljavanju neolitskih zemljoradničkih zajednica u regionu, stare čak 8.100 godina, pronađene tokom prošlogodišnje arheološke kampanje.
- Radi se o kompleksnoj pravougaonoj građevini gde smo naišli na nekoliko skladišnih prostora koji su podvrgnuti različitim mikro-arheološkim analizama kako bi prikupili što preciznije podatke o prvim zemljoradničkim zajednicama – objašnjava Stevanović.
Istražene neolitske kuće pružile su mnoštvo arheoloških nalaza kao što su keramičke posude, kamene alatke, kameni i glineni nakit, kameni žrnjevi, figurine i različiti predmeti za pripremu hrane. Dosadašnja saznanja potvrđuju dugotrajno naseljavanje Svinjaričke Čuke i to od starijeg i srednje neolita, poznog bakarnog doba, srednjeg i poznog bronzanog doba, starijeg gvozdenog doba i srednjeg veka.
ANALIZE DREVNE DNK
TAKOZVANE mikroarheološke analize na ovom lokalitetu odnose se na mikromorfološke analize i sistematsko uzorkovanje prikupljenih arheoloških materijala radi mnogobrojnih analiza: botaničke i zoološke kao i analize hemijskog sastava zemljišta, izotopa, lipida i drevne DNK. Ove i predstojeće različite laboratorijske analize pružiće nove podatke o svakodnevnom životu ranoneolitskih zajednica na centralnom Balkanu.
Sve ovo je rezultat saradnje Austrijskog arheološkog instituta Austrijske akademije nauka, Arheološkog instituta u Beogradu i Narodnog muzeja u Leskovcu. Projekat finansira Austrijski fond za nauku, tamošnje Federalno ministarstvo za evropske i međunarodne poslove i Austrijska akademija nauka.