JUSTINOV GROMKI GLAS IZLIVAO JE POTOKE BLAGODATI: U Muzeju SPC večeras se otvara izložba povodom važnih godišnjica Justina Ćelijskog

Od početka ove godine obeležavaju se: 130 godina od rođenja Justina Ćelijskog, 45 godina od njegovog upokojenja i 10 godina od prenosa njegovih moštiju. Svečanosti su održane u njegovom rodnom Vranju, u manastiru Ćelije - mestu njegovog podviga, kao i u Valjevu. A, u spomen na velikog duhovnika i jednog od najvećih teologa 20. veka biće priređeni prigodni događaji u Beogradu. U Muzeju Srpske pravoslavne crkve večeras će patrijarh Porfirije otvoriti izložbu "Prepodobni Justin Ćelijski - riznica duha i premudrosti", dok će u nedelju poglavar SPC u Hramu Svetog Save služiti liturgiju, uz sasluženje svih arhijereja. Iste večeri, u Pozorištu na Terazijama biće održana svečana akademija na kojoj će o svom duhovnom ocu, avi Justinu, govoriti episkop bački Irinej.

- Otac Justin jedan je od korifeja srpske crkve - kaže za "Novosti" sveštenik Vlada Radovanović, direktor Muzeja SPC. - Preživeo je Prvi i Drugi svetski rat, a u komunističkom režimu stradanje i progon. Mada je njegovo delovanje bilo ograničeno na manastir Ćelije, njegov glas dopirao je do mnogih. Gromkim glasom privukao je i značajne ličnosti ovog vremena, među kojima je i episkop bački Irinej. Oni su seme koje je zasadio uspeli da raznesu dalje. Na izložbi će kroz fotografije biti prikazan njegov život i proglašenje za svetitelja. Među 260 predmeta i fotografija, naći će se i lične stvari najpoznatijeg vranjskog teologa.

Teolog Nenad Bojkov, koji je sa protođakonom Mickom Mickovićem priredio izložbu u Muzeju SPC naveo je da je otac Justin "najsavršenije i najtačnije mogao da ostvari sintezu oltara i fakultetske katedre, sintezu nauke i vere u istinitog Boga":

- Rođen na praznik Blagovesti kao Blagoje, zaista je doneo blagu vest celom pravoslavnom svetu pod imenom Justin. Prepodobni Justin Ćelijski i Vranjski je, i za vreme života ali posebno posle upokojenja, izlivao i do danas izliva potoke blagodati. Izložba koju otvaramo samo je mali deo našeg dara zahvalnosti koji mu prinosimo.

Prigodno žitije, koje je svojevremeno priredio avin učenik episkop Atanasije (Jevtić), kaže da je otac Justin rođen na Blagovesti 1894. u Vranju, i da se na isti dan 1979. upokojio u manastiru Ćelije. Najpre je završio devetorazrednu Bogosloviju u Beogradu, a profesor mu je bio vladika Nikolaj. Za vreme Velikog rata Blagoje Popović je mobilisan u četu mladih bolničara. Kasnije, sa vojskom prelazi Albaniju i 1916. dolazi u Skadar gde moli tadašnjeg patrijarha Dimitrija za monaški postrig i postaje kaluđer Justin. Sa grupom mlađih bogoslova odlazi na bogoslovske studije u Petrograd, ali zbog Ruske revolucije prelazi u Oksford. Po završetku rata i studija u Engleskoj vratio se u zemlju i postao nastavnik Bogoslovije u Sremskim Karlovcima. Kako mu u Engleskoj nije prihvaćena doktorska disertacija o Dostojevskom, sa drugom temom doktorirao je 1926. u Atini.

Od 1934. postaje profesor Bogoslovskog fakulteta, zapisano je i da je, sa Branislavom Petronijevićam, jedan od osnivača Srpskog filozofskog društva. Ratno vreme proveo je deleći sudbinu svog naroda, u manastirima i u Beogradu. Po dolasku komunističke vlasti 1945. Justin je prognan sa fakulteta, a zatim je i uhapšen i zatvoren. Štaviše, umalo nije bio streljan kao narodni neprijatelj. Iz zatvora ga je izbavio patrijarh Gavrilo (Dožić), koji se vratio iz nemačkih logora, i od tada je Justin Ćelijski živeo u svojevrsnom zatočeništvu, u malom srpskom ženskom manastiru Ćelije, kod Valjeva. Neprestano je praćen, često isleđivan u Udbi, ograničavana mu je sloboda kretanja i susreta, ali nikada nije bio ostavljen od ćelijskog sestrinstva koje je radi njega stradalo od bogobornih komunističkih vlasti. Justin nikada nije mogao biti vraćen na Univerzitet, ali su kod njega tajno dolazili na razgovore i savete mnogi univerzitetski profesori, ne samo teolozi, nego i sa drugih fakulteta, naročito lekari i psiholozi, a još češće pesnici i književnici. U manastiru Ćelije proveo je više od 30 godina.