OVO JE NAJSTARIJA KATOLIČKA CRKVA U BANATU: Tri veka stražari nad Vršcem, sa brda Misa (FOTO)
KAPELA Uzvišenje svetog Križa u Vršcu – među meštanima poznatija kao Crkvica na bregu – najstariji je katolički verski objekat u Banatu.
Foto: J.J.Baljak
Sagrađena je na brdu Misa, na Vršačkim planinama, odakle već puna tri veka stražari nad Vršcem. Posle srednjovekovne Vršačke kule, najstarija je građevina u tom južnobanatskom gradu.
Gradnja crkve, koja isprva nije imala toranj, počela je 1720. godine zahvaljujući dobrovoljnim prilozima vernika. Crkvene knjige počele su da se vode 1723, a poslednji kamen je u nju ugrađen 28. jula 1728. godine.
Sa arhitektonske strane, specifična je po tome što do njenog ulaza vodi kameno stepenište, koje je obnovljeno 2007. godine. Tada je crkveni plato preuređen u lep i moderan vidikovac, koji danas predstavlja nezaobilaznu tačku za turiste, jer se odatle pruža najlepši pogled na panoramu Vršca i na najlepši zalazak sunca.
Obnovljeno je tada i 13 stacija koje simbolizuju Hristovo posrtanje na putu do Golgote. Ti beli zidani stubovi, poređani u krug, nalaze se sa desne strane crkve, u izdvojenom delu.
Koliko je za vršačke katolike Crkvica na bregu bila značajna, govori i podatak da su je u vreme crkvenih reformi cara Jozefa Drugog, kada su bili ukidani hramovi svih veroispovesti, sami otkupili na licitaciji i, posle careve smrti, vratili je Gradu.
Ona danas nije otvorena za vernike i posetioce. Službe se vrše svega jednom do dva puta godišnje. Tokom vekova, tu se službovalo na mađarskom, hrvatskom i nemačkom jeziku.