PRVI PUT U JAVNOSTI: Privatna pisma poznate porodice iz Kruševca ugledala svetlost dana (FOTO/ VIDEO)
PISMA, razglednice i dopisnice, koje su pre jednog veka slale dve poznate kruševačke porodice, prvi put su izložene u javnosti u okviru posebne postavke Istorijskog arhiva Kruševac.
Foto:S.Babović
Privatna prepiska porodica Katić i Đoganetić nije i jedino što se od srede može videti na originalnoj izložbi u Galeriji Kulturnog centra. Kroz postavku „Pozdravi sve Kruševljan(k)e“ mogu se, osim čestitki za velike hrišćanske praznike, slave i unapređenja, „iščitati“ i društvene norme, običaji i istorijske okolnosti u vremenu nastanka diskretne korenspodencije.
- Najveći izazov bila je selekcija pisanog materijala, odlučili smo se za dve porodice, koje su imale vrlu živu prepisku sa bliskimi daljim rođacima, prijateljima, poznanicima – predočava za „Novosti“ Branislava Milošević, viši arhivist i autorka izložbe. - Obe porodice su bile od ugleda i obe u svojim prepiskama „otkrivaju“ tadašnji društveni i porodični život.
Sagovornica „Novosti“ podvlači da je u provj polovini 20.veka, nezamislivo bilo nejavljanje dragim osobama sa letovanja, putovanja, kroz pisma i dopisnice. Sam čin pisanja je vrlo ličan, jer pokazuje da je pojedinac uložio i pažnju i misli. Razglednice su bile posebno popularne polovinom 19.veka i kao možda najpribližnija forma modernoj komunikaciji slanja poruka, pokazale su se i najdugovečnijom praksom.
- Katići su stara porodica, koja se bavila trgovinom i preduzetništvom i upravo otuda je njihova prepiska i obimna, jer podrazumeva i brojne poslovne kontakte - kaže Branislava Milošević. - U našem fondu imamo prepiske glave ove porodice, Dragutina Katića (1866-1950), njegovog sina Milivoja i ćerki Milice i Zore.
BAŠTINA
ISTORIJSKI arhiv je u poslednjim danima 2023. obeležio 75 godina postojanja, upravo otvorenom izložbom "Pozdravi sve Kruševljan(k)e", predstavljanjem izdavačke delatnosti i svečanom akademijom. Ova institucija baštini 835 fondova iz prošlosti ustanova u Rasinskom okrugu.
Đoganetići su cinancarska porodica, koja se doselila iz Crne Gore. Ljubomir Đoganetić (1870- 1915) smatra se rodonačelnikom i prvim kruševačkim doseljenikom.
- O Ljubomiru znamo da je kao inženjer-nadzornik radio u barutani „Obilićevo“, da je usled hrabrog reagovanja pri jednom požaru u fabrici, nagrađen ordenom za hrabrost -napominje autorka izložbe. - Na žalost, sa sinom je stradao prilikom povlačenja naše vojske preko Albanije u Prvom svetskom ratu. Supruga Leposava se kao udovica bavila humaniratnim radom i značajna sredstva donirala je siromašnim porodicama i dobrotvornim društvima, poput Kola srpskih sestara.