TAJANSTVENI GRAD NA TARI JOŠ NEDOVOLJNO ISTRAŽEN: Bedemi Solotnika čuvali rudnike i put
UŽIČKI istoričar umetnosti Dragiša Milosavljević, pokušava da skine tamu zaborava sa utvrđenja u selu Solotuša, na desetak kilometara od Bajine Bašte.
Foto: Knjiga "Solotnik" Dragiše Milosavljevića
Zbog nedostatka istorijskih izvora i skromnih istraživanja, velom tajni obavijen je Solotnik ili Gradina, Kulina i Jerinin grad, kako meštani zovu utvrđenje na istočnoj strani Nacionalnog parka "Tara". Podignuto je na kamenom uzvišenju, koje je strmom severnom stranom okrenuto Solotuškoj reci. Jedina mogućnost prilaza bila je sa južne strane, preko mosta koji se noću dizao. Foto: Knjiga "Solotnik" Dragiše Milosavljevića
- Zamak Solotnik ima približno trapezoidnu osnovu 20 puta 30 metara. U jugoistočnom delu nalazila se kula kružne osnove, čija je visina sve do 1940. godine bila gotovo 12 metara, kada se, nažalost, obrušila uništavajući i objekte ispod nje. Debljina zidova još uvek je od 1,20 do 1,70 metara, a na ctrani okrenutoj napadaču blizu čak četiri metra. Očuvana visina bedema na nekim delovima dvorca prelazi četiri metra - piše Milosavljević i ističe:
TABLA CARA JUSTINIJANA
MNOGOBROJNA su predanja u njedrima Tare, a jedno kaže da je na srušenoj kuli stolećima postojala tabla iz 6. veka, sa imenom graditelja, neimara Viktorinosa, lokalnog episkopa i cara Justinijana Upravde, koji je gradnju utvrđenja organizovao i verovatno finansirao. Potraga za tablom nije dala rezultate.
- Nema nikakve sumnje da je grad - utvrđenje bio važna zaštita rudnika soli i plemenitih metala, koji su radili u blizini, ali je i kontrolisalo put Srebrenica-Višegrad-Užice.
U traganju za zidanjem i sudbinom Solotnika, Milosavljević na stranicama knjige navodi da su arheolozi Filozofskog fakulteta pre 18 godina izveli ograničena i nedovoljna istraživanja, a da je njihov profesor dr Đorđe Janković tvrdio da su temelji iz doba Kelta i Rimljana. Foto: Knjiga "Solotnik" Dragiše Milosavljevića
Neki tragovi ukazuju na obvnovu u nemanjićko doba, a otkrića strela, mačeva i tobolaca upućuju da su zamak osvojile Osmanlije između 1459. i 1463. godine
ĆUP ZLATA
JOŠ se u Podrinju veruje da je u gradu Solotniku, negde u unutrašnjosti, vlasnik - vlastelin, pre osvajanja grada od Osmanske vojske u 15. veku, zakopao ćup zlata, za kojim se, po svemu sudeći, još traga i kopa.
- Oskudnost pisanih tragova, ali i nezainteresovanost istoričara, geografa i posebno kartografa za lokalitet ove vrste uslovili su njegovo gotovo brisanje sa evidencije kulturnog nasleđa Srbije. Tek u periodu od 2006. do 2008. godine Nacionalni parka "Tara" i Opština Bajina Bašta raspisali su tender za rekonstrukciju srednjovekovnog grada. Elaborat sa projektnom dokumentacijom uradio je arhitekta prof. dr Mirko Kovačević - ističe Milosavljević, nadajući se da će čuvari nasleđa dići glas, kao i preovladati turistički razlozi.