NEVEROVATNO OTKRIĆE U RIBNICI KOD MIONICE: Pronašli 12 novih vrsta insekata, od kojih šest živi samo tu i nigde više u svetu
U SPOMENIKU prirode "Ribnica" u selu Paštrić kod Mionice, pronađeno je 12 novih živih vrsta, od kojih se šest može naći samo u ovom delu Srbije i nigde u svetu! Reč je o novim vrstama puževa, riličara i stonoga.
Foto Okvir zivota
Značajna otkrića rezultat su šestomesečnih istraživanja koja je, u okviru projekta "Građani za SDG 15.1", organizovao Ekološki pokret "Okvir života" iz Mionice. Učestvovalo je 13 stručnjaka Biološkog fakulteta u Beogradu i 29 tzv. građanskih naučnika. Zabeležene su 944 vrste, među kojima najviše insekata - 456, a više od 130 je zaštićeno srpskim i međunarodnim zakonima. Foto: EU "Okvir života"
- Otkrili smo, između ostalih, dve nove vrste puževa, jednu riličara i tri stonoga. One još nemaju latinska imena, niti će njihove fotografije biti dostupne javnosti, dok stručnjaci Biološkog fakulteta u Beogradu ne objave naučne radove o tome. Tada će nove vrste dobiti zvanična imena - kaže biolog Ivana Radović iz Ekološkog pokreta "Okvir života" u Mionici.
DA OSTANE NETAKNUTO
PROSTOR klisure reke Ribnice predstavlja refugijum, što znači da su vrste tu našle sklonište u vreme kada su se dešavale globalne klimatske promene - objašnjava dr Dalibor Stojanović sa Biološkog fakulteta u Beogradu. - Područje Ribnice je značajno i zbog budućih promena, zato mora da ostane sačuvano i netaknuto. U svetu trenutno postoji globalna kriza biodiverziteta. Veliki broj vrsta nestaje i pre nego što su otkrivene, iako imaju veliki značaj. Taj značaj nije samo naučni, već se vremenom otkriva da koriste i čoveku, u oblasti farmacije, medicine, industrije...
Cilj projekta bilo je istraživanje šireg područja Spomenika prirode "Ribnica" u Paštriću, da bi se došlo do podataka o živom svetu, na osnovu kojih bi se, eventualno, predložilo proširenje ovog jedinstvenog prirodnog dragulja Srbije. Naime, podaci iz literature pokazali su da je ovo zaštićeno područje premalo i da bi trebalo da se obuhvati veći deo klisure reke Ribnice. Foto: EU "Okvir života"
- Naš terenski rad u Ribnici podržan je od IMPETUS projekta, koji finansira Horajzon Evropa program za istraživanje i inovacije - kaže Ivana. - Svaka nova otkrivena vrsta predstavlja kariku koja svedoči razvoj i diverzitet živog sveta. Nismo očekivali da ćemo zabeležiti ovako veliki broj vrsta, čak više od 900, u ovom delu Srbije. Nismo ni pomišljali da ćemo otkriti nove vrste, a sve to ukazuje da je Ribnica veoma važan prostor za biodiverzitet.
Spomenik prirode "Ribnica" prostire se na 28 hektara i pod zaštitom je države kao nepokretno kulturno dobro od izuzetnog značaja. Ribnička pećina stanište je čak 15 vrsta slepih miševa, od ukupno 32 koliko ih živi na području Srbije! Šalitrena pećina je značajno arheološko nalazište...
Foto: EU "Okvir života"
GRAĐANI U NAUCI
POJMOVI "volonterska nauka", "građanska nauka", "građani u nauci" predstavljaju, najkraće rečeno, učešće građana u nekom naučnom istraživanju, od prikupljanja, analize do sistematizacije podataka. Danas je građanska nauka veoma popularna u svetu. Uključivanje građana u naučne projekte podstiče radoznalost i bolje razumevanje nauke, a istovremeno obezbeđuje povezanost profesionalnih naučnika i javnosti. Njome se bave pojedinci, timovi ili mreže volontera.
- Projekat je, takođe, pokazao da građanska nauka ima veliki značaj i potencijal u istraživanju živog sveta - kaže Ivana. - Građanski naučnici, nezavisno od stepena obrazovanja i uzrasta, mogu da posmatraju živi svet oko sebe i da dođu do veoma važnih saznanja i podataka. Spisak vrsta do kojih smo u Ribnici došli nije konačan i sa istraživanjima ćemo nastaviti. Osim toga, pokrenućemo kampanju zaštite biodiverziteta i doma više od 900 vrsta živog sveta...