HRAM SVETOG SAVE SPONA DRVARA I BEOGRADA: U gradiću koji su nekada pamtili po Titu, ponose se svetinjom sa imenom prvog arhiepiskopa SPC

I u Drvaru su na to neizmerno ponosni, naročito kada se nađu u matici Srbiji, u njenoj prestonici, gde svima pričaju da i oni imaju hram koji nosi ime našeg svetitelja i prosvetitelja.

Tako je bilo i kada su nedavno deca iz Drvara prisustvovala obeležavanju rođendana Njegove svetosti patrijarha srpskog Porfirija u beogradskom Hramu Svetog Save. Patrijarhu su darovali crtež istoimenog hrama u svom rodnom gradu i tradicionalne proizvode od drenjina po kojima je takođe poznat ovaj kraj.

Na području Drvarske parohije nalazi se jedanaest pravoslavnih hramova, ali glavni je onaj koji nosi ime Svetog Save. Sagrađen je između 1932. i 1939. godine, za vreme sveštenomučenika Milana Banjca. U ovom hramu, 1991. godine ustoličen je prvi episkop bihaćko-petrovački Hrizostom Jevtić.

- U Hramu Svetog Save u Drvaru postoji i kripta gde su 1992. godine pohranjene mošti sveštenomučenika drvarskih Milana (Banjca) i Milana (Golubovića), te mučenika stradalih zajedno sa njima u Risovačkoj jami, kod Krnjeuše u opštini Bosanski Petrovac. Tu su ih ustaše na svirep način mučile, a potom bacile u bezdan - kaže za "Novosti" Saša Crljić, starešina Hrama Svetog Save u Drvaru.

Prema njegovim rečima, hram se već godinama obnavlja jer je pravoslavna bogomolja devastirana u proteklom ratu u Bosni i Hercegovini početkom devedesetih:

- Hram treba da se renovira, a posebno unutrašnjost. Spoljašnji deo je urađen, kao i novi krov, ali sad je u planu detaljna unutrašnja rekonstrukcija - priča nam sveštenik Crljić.

Za "Novosti" objašnjava da je posle Prvog svetskog rata započeta izgradnja tri hrama koji je trebalo da ponesu ime Svetog Save:

- Jedan hram je trebalo da bude sagrađen kod Splita, drugi kod Šibenika i treći u Drvaru. Od planirana tri, sagrađen je samo ovaj u Drvaru, što nas na ovim prostorima čini ponosnim. Ovaj hram je bio na metikomunista dugo posle završetka Drugog svetskog rata a i drvarski kraj je bio komunistički.

- Komunisti su posle rata hram pretvorili u skladište soli i brašna. Hram je prvi put osveštan tek 1989. godine, čak 50 godina nakon što je sagrađen - ističe sveštenik Crljić. Deca iz Drvara se ponose svojim Hramom Svetog Save i tome je umnogome doprinela veronauka koju uče u školi. - Danas možemo reći i da se ljudi vraćaju crkvi i žele da se obnovi Hram Svetog Save. Ipak, zasad nema dovoljno većih priložnika, ali narod izdvaja za obnovu koliko može i nadam se u neko dogledno vreme da ćemo crkvu potpuno obnoviti, da bude na ponos svih Drvarčana - poručio je sveštenik Crljić.

Inače, od jedanaest pravoslavnih hramova na području Drvara najstariji - Preobraženja Gospodnjeg je u Velikom Cvjetniću i podaci o njemu datiraju još iz 1788. godine. Pravoslavne svetinje su i Hram Vaznesenja Gospodnjeg u Vrtoču, Kapela Svetih sveštenomučenika drvarskih Milana i Milana na Spasovini, Hram Svetog proroka Ilije u Bastasima i Hram Pokrova Presvete Bogorodice na Zavođu u Šipovljanima, te Kapela Svetog velikomučenika Dimitrija na Kamenici. Tu je i Hram Preobraženja Gospodnjeg u Velikom Cvjetniću, Hram Rođenja Presvete Bogorodice u Trubaru, Hram cara Konstantina i carice Jelene u Boboljucima, Hram Uspenja Presvete Bogorodice u Prekaji, Hram Svetog proroka Ilije u Rorama i Crkva Svetog Prokopija u Mokronogama.