MAMUTI I KELTI SU ŽIVELI U TRSTENIKU: Zub praistorijske životinje, težak sedam kilograma, deo svedočanstva života pored Zapadne Morave (FOTO)
ZUB runastog mamuta našli su ribolovci u Zapadnoj Moravi u Trsteniku.
Foto:Muzejska zbirka Trstenik
Prema podacima Muzejske zbirke Narodnog univerziteta u ovom gradu, gde se čuva i prirodnjačka baština, zub otkriven pre nešto više od 15 godina,vrlo je očuvan.
-To je zub odrasle jedinke,ima visinu 18,širinu 14,a dužinu 35 centimetara-navode za "Novosti" Muzejskoj zbirci NU.-Težak je 7 kilograma. Mamuti su na teritoriji današnje Srbije u živeli u razdoblju pleistocena (geološko razdoblje koje je počelo pre 1,8 miliona godina, a završilo pre 12.000 godina).
Nisu samo životinje živele pored Zapadne Morave. Dva najpoznatija trstenička neolitska nalazišta su Blagotin (selo Poljna) i Šljivik (selo Stragari).I oba su na obalama. Arheološkim iskopavanjima utvrđeno je da su se neolitski stanovnici ovih naselja bavili ribolovom. U antičkom periodu život je bio skoncentrisan na rečne terase.
Materijalni nalazi sa terena svedoče o tragovima Kelta na ovom području, ali i o velikom rimskom naselju (vrhovi kopalja, oruđe, fibule, ulomci keramike, novčići) koje se prostiralo na teritoriji sela Počekovina i Ribnik.
U Grabovcu,naselju nad Zapadnom Moravom, uzdiže se tvrđava u narodu poznata kao Jerinin grad. Premeštanjem centra srpske srednjovekovne države na Zapadnu Moravu, trstenički kraj se brže razvija. U tom periodu podignuti su manastir Ljubostinja, zadužbina kneginje Milice, na obali Ljubostinjske reke i manastir Veluće, na obali Srebrnice.
ŠTA JOŠ ČUVA PRIRODNjAČKA ZBIRKA?
U ovoj zbirci u Trsteniku su pored terioloških primeraka, kao što je zub runastog mamuta-Mammuthus primigenius i geološko-paleontološke eksponate (fosil amonita),kao i paleozoološke (koštani materijal iz vinčanskog perioda) i ornitološke eksponate (preparati ptica, koje nastanjuju trstenički kraj).
Turski katastarski popisi svedoče da su Trsteničani na obali Zapadne Morave, izgrađivali skele i druga plovila koja su prodavali, ali i da su naplaćivali skelarinu.
Zapadna Morava bila je i granica dve suprostavljene monarhije, Austrije i Turske. Nakon oslobođenja od turske vlasti u 19. veku, podiže se nova varoš Trstenik na visokoj rečnoj terasi, sa desne obale Zapadne Morave. Tu se nalazi i danas.