FOTOGRAFIJE KOJE SU RAZNOSILI POŠTARI: Izložba starih razglednica svedočanstvo o Valjevu s početka 20. veka

Branko Puzović 20. 02. 2023. u 10:00

U Narodnom muzeju u Valjevu priređena je izložba razglednica sa početka 20. veka, na kojima je predstavljen grad na Kolubari. Iz zbirke oko 1.000, kojima muzej raspolaže, prikazano je 60 razglednica Valjeva sa okolinom te najznačajnijih gradskih institucija i ustanova.

Foto: B. Puzović

U NARODNOM muzeju u Valjevu priređena je izložba razglednica sa početka
20. veka, na kojima je predstavljen grad na Kolubari.

Iz zbirke od oko 1.000, kojima muzej raspolaže, prikazano je 60 razglednica Valjeva sa okolinom, te najznačajnijih gradskih institucija i ustanova. Na izložbi autorke Marine Ćirović, kustosa-istoričara, na 22 panoa su više od veka stare razglednice na kojima su Okružni sud, osnovna škola, Valjevska gimnazija, Oficirski dom, Komanda Drinske divizije, kasarna Petog puka... Prikazuju i najuži centar Valjeva - ulice Knez Miloševu,
Čika Ljubinu, Karađorđevu, Vojvode Mišića, Vuka Karadžića...

Takođe, panoramu najbliže okoline Valjeva - Degurić, Petnicu, Ćelije, Brankovinu i Divčibare.

- Izložba je nastala u želji da novijim generacijama prikažemo razlednice, koje su kao sredstvo komunikacije prilično nestale - kaže Marina Ćirović. - Mogu da se i danas kupe, kao suvenir, ali retko se dešava da ih neko, uz poruku, pošalje na nečiju adresu. Nekada su bile glavni način komunikacije, slali su ih sa letovanja, zimovanja, odmora, da se jave svojima, ili prijateljima.

Motiv za izložbu, ističe autorka, bila je i želja da se mladima predstavi nekadašnji izgled Valjeva, a stariji podsete na ta vremena. Pojedini objekti i danas su zadržali nekadašnju namenu, poput suda, komande vojske, pojedinih kasarni, Valjevske gimnazije, a druge, poput Oficirskog doma, Valjevske štedionice, hotela "Sekulić" promenile su
funkciju, a mnoge su oronule, ili napuštene.

- Većina zgrada, nažalost, bolje izgleda na tadašnjim razglednicama, nego danas - kaže autorka. Najstarija razglednica u zbirci, na kojoj je fotografija Petničke pećine, potiče iz 1900. godine, u izdanju Jovana J. Molnara. Ona sa pogledom sa Brđana, iznad Valjeva, putovala je poštom početkom prošlog veka, a razglednicu škole i glavne gradske ćuprije, sa žigom iz 1904. godine, objavio je Moša Koen... - Dugo se smatralo da su razglednice zapravo fotografije na kartonu - kaže Marina Ćirović. - Međutim, za razliku od fotografija, razglednice putuju, imaju i filatelističke oznake poput poštanskih maraka i žigova, tekst, poruku, imena primaoca i pošiljaoca, naročito ako su upućene nekoj značajnoj ličnosti. 

Pogledajte više