MAĐARSKOJ ZAMRZLI 22 MILIJARDE EVRA: Evropska komisija ponovo kažnjava Orbana

Iznos od 22 milijarde evra je suma koja je namenjena Mađarskoj iz "kohezionih fondova" EU i koje zemlja treba da dobije iz dugoročnog budžeta EU između 2021. godine i 2027. godine. Odluka da se zadrži ceo iznos za zemlju doneta je jer su u četvrtak Komisija i Budimpešta potpisali takozvani sporazum o partnerstvu u kojem se detaljno navodi kako će se trošiti novac iz budžeta EU, kao i 11 operativnih programa u okviru kohezione politike.

- Nastavićemo da radimo sa mađarskim vlastima na prevazilaženju ove situacije - rekla je Elisa Fereira, komesarka EU za koheziju i reforme. Mađarska i EU su već godinama u sukobu oko vladavine prava, korupcije, tretmana seksualnih manjina, obrazovanja i migracijske politike.

Pored kohezionih fondova, EU je takođe zamrzla 5,8 milijardi evra donacija za Mađarsku iz fonda EU za oporavak, a novac neće biti isporučen sve dok vlada krši nezavisnost pravosuđa. Pristup evropskom finansiranju za države članice je od kraja 2020. godine uslovljen je poštovanjem vladavine prava i osnovnih vrednosti EU. U aprilu 2022. godine pokrenut je takozvani postupak „unakrsne usklađenosti“ protiv Mađarske koji omogućava da se obustavi isplata evropskih fondova državi članici, kada ona krši principe vladavine prava a time nanosi štetu finansijskim interesima EU.

Evropska komisija je 30. novembra 2022. godine ponovila svoj zahtev upućen državama članicama 18. septembra 2022. da blokiraju milijarde evra namenjenih Mađarskoj u okviru evropskih fondova, zatim to potvrdila 9. decembra ove godine. Države članice su 12. decembra prihvatile predlog i zamrzle 6,3 milijarde evra za Mađarsku. Komisija je odobrila mađarski plan oporavka i otpornosti jer se zemlja obavezala da će sprovesti niz reformi i da će primeniti 17 uslova zadatih od Komisije a koji su povezani sa pravosuđem i korupcijom na visokim nivoima.