JEDINSTVO EVROPSKE UNIJE PONOVO NA ISPITU: Varšava i Berlin u svađi zbog ratnih reparacija koje ponovo traži Poljska
PROŠLOST i brojne suprotnosti splele su se u jabuku razdora između Poljske i Nemačke, posle zvanične note iz Varšave da joj Berlin isplati 1,26 triliona dolara na ime reparacije za štete koju su ovoj zemlji pričinili Hitlerovi nacisti tokom nemačke okupacije u Drugom svetskom ratu.
Šef poljske diplomatije Zbignjev Rau potpisao je zvaničnu notu koju će uručiti nemačkom MIP-u, a trenutak nipošto nije slučajan. Izabrano je, naime, da se ovaj zahtev potpiše i objavi uoči posete Analene Berbok, ministarke spoljnih poslova Nemačke, Poljskoj.
Čvor u koji su se upravo vezali bilateralni odnosi dve članice EU još jedno je u nizu iskušenja po jedinstvo Unije. Posle migrantske krize bez presedana, koja je zahvatila Evropu 2015. godine, a zatim i pandemije virusa korona, porodica država na Starom kontinentu nije uspela da opravda zajedništvo ispred kog su njene članice uporno stavljale nacionalnu politiku i interese.
Nemački mediji listom podsećaju da "nema zemlje koja toliko kritikuje ponašanje zvaničnog Berlina tokom ukrajinske krize, kao što to čini Poljska". U nizu navodnih argumenata, navodi se i "spora i neadekvatna reakcija kad su u pitanju pošiljke oružja, municije i vojnog materijala Ukrajini".
Poljaci sada traže da se, bez odlaganja, preduzmu koraci u vezi sa "efektima nemačke okupacije Poljske od 1939. do 1945. godine" i to, kako se precizira, na "trajan, kompleksan, pravno obavezujući i materijalan način".
PIONIR NEMAČKOG JEDINSTVA
ČINjENICA da je Poljska pionir nemačkog jedinstva, teško će ovog puta uspeti da ublaži tenzije u bilateralnim odnosima. Ostaje, međutim, zapisano u istoriji da su Poljaci, koji su demonstrirali za slobodu, demokratiju i političko učešće u brodogradilištima u Gdanjsku 1980. godine, a potom i širom zemlje pod zastavom Solidarnosti, poslužili kao uzor i Nemcima u nekadašnjoj Istočnoj Nemačkoj. Pokazali su da je promena moguća. Prisustvujući proslavi Dana nemačkog jedinstva u Varšavi, 3. oktobra, Analena Berbok odala je počast posebnoj ulozi koju je Poljska imala u ponovnom ujedinjenju Nemačke.
Iako nemački političari, pre svih iz redova opozicije, redovno podsećaju na tešku krivicu koju Berlin nosi, za državni vrh sve je odavno razrešeno. Komunistička Poljska odrekla se, naime, 1953. godine prava da potražuje ratne reparacije. Moskva je tada želela da oslobodi Istočnu Nemačku, svog saveznika, svih finansijskih obaveza.
Osim toga je takozvanim ugovorom "Dva plus četiri" iz 1990. godine ova tema uređena i pravno, kroz klauzule koje se odnose na spoljnopolitičke posledice nemačkog ponovnog ujedinjenja.
Mediji u Nemačkoj ipak komentarišu da uprkos ovome, prostora za pravne svađe još uvek ima i da na sve još ni blizu nije stavljena tačka.
BOMUS VIDEO - TITOVA VILA OD 50 MILIONA DOLARA: Pogledajte kako izgleda jedna od najstarijih vila u Njujorku