SMRT INDIJANSKE DECE, SRAMOTA KANADSKE ISTORIJE: Otkriveni posmrtni ostaci 215 dece na mestu bivšeg internata
OSTACI 215 domorodačke dece, neke od njih starosti tri godine, otkriveni su na mestu nekadašnje internatske škole za domorodačku decu, na jugu kanadske provincije Britanska Kolumbija, oko 350 kilometara od Vankuvera.
Reč je o učenicima škole za domorodačku decu u blizini grada Kamlupsa, koja je zatvorena 1978. godine, a njihovi ostaci pronađeni su uz pomoć posebnog radara, saopšteno je iz lokalne domoradačke zajednice.
Uzroci i vreme smrti ove dece još uvek nisu poznati.
- Posle ovoga, imamo više pitanja nego odgovora - rečeno je u domorodačkoj zajednici u kojoj kažu da su odranije imali "neka saznanja", koja nikada nisu bila dokumentovana i koja su ovim potvrđena.
Škola je bila pod vođstvom Rimokatoličke crkve i počela je sa radom 1890. godine. U njoj je moglo da boravi i do 500 dece i bila je jedna od najvećih. Kanadska vlada je preuzela upravljanje nad njom 1969, da bi je zatvorila posle devet godina.
Otkriće je premijer Džastin Trudo u petak nazvao potresnim podsetnikom na sramotno poglavlje u istoriji te zemlje.
Šestogodišnja istraga kanadskog internatskog sistema, kroz koji je prošlo najmanje 150.000 domorodačke dece koja su nasilno odvajana od svojih porodica, utvrdila je 2015. godine kako je taj u međuvremenu ukinuti sistem, predstavljao "kulturni genocid" u kome je emocionalno, fizičko i seksualno zlostavljanje bilo veoma rasprostranjeno, baš kao i prisilni rad.
Veruje se da je osnovni cilj ovakvih ustanova bio da se zatre sve domorodačko u deci i da se sprovede njihova asimilacija u tada dominantnu evropsku kolonijalnu kulturu.
Sistem je trajao od 1840-ih godina, pa sve do devedesetih godina prošlog veka, kada je poslednja ustanova u njoj zatvorena. Škole, kojih je bilo oko 100, bile su vođene od kanadske vlade i crkve.
U zvaničnim dokumentima se navodi da su učenici bili izloženi epidemijama morbila, tuberkuloze, gripa i drugih zaraznih bolesti, a procenjuje se i da je u njima umrlo oko 4.100 dece.
U jednom drugom izveštaju iz 2015. godine se pominje da bi njihov broj mogao da bude veći - 6.000. U pola slučajeva se ne navode uzroci smrti, a u ovoj studiji se kaže da se tačan broj nikada neće saznati jer su mnogi podaci uništeni ili nestali tokom vremena.
Veruje se da je otkriće ostataka 215 dece u internatskoj školi u blizini grada Kamlupsa, koja je bila najveća ustanova ovakve vrste u Kanadi, izvan dosad poznatih i da će broj preminulih sada biti uvećan.
Premijer Trudo je rekao da mu je ovo otkriće "slomilo srce". Kanadska država se 2008. godine zvanično izvinila zbog sistema koji je postojao kada su u pitanju domorodačka deca koja su uzimana iz porodica i zajednice i slata u internate. Ali papa Franja se nije izvinio za ulogu Katoličke crkve koja je rukovodila u dve trećine ovakvih škola.
NA LOŠEM GLASU
OVO nije prvi put da se internat u Kamlupsu pominje u dokumentima koja su istražiavala događanja u školama gde su se nalazila domorodačka deca uzeta iz svojih porodica. Prethodni izveštaj je naveo smrt 51 deteta u ovoj ustanovi u periodu od 1915. do 1963. godine. Kamlups je takođe opisan kao "izrazito nehigijenska škola" u kojoj su deca umirala od tuberkuloze, gripa ili boginja.