HRVATSKA VLADA POTPISALA „USTAV SVEMIRA“: Zagreb se pretposlednji u EU uključuje u kosmička istraživanja

Predrag Stojković 11. 11. 2022. u 22:27

HRVATSKI naučnici će napokon moći da učestvuju u istraživanju i korišćenju svemira, nakon što je vlada donela Zakon o potvrđivanju Ugovora o načelima koja uređuju aktivnosti država u istraživanju i iskorištavanju svemira

Foto: AP Photo/NASA

Reč je o svojevrsnom „ustavu svemira“ iz kojeg proizlaze svi drugi međunarodni ugovori, a koji je dosad potpisalo čak 112 država sveta. Hrvatska i Litvanija jedine su članice EU koje to još nisu uradile, iako je Ugovor stupio na snagu davne 1967.

Ugovorom je usvojeno načelo slobode svemira, pa se potvrđuje da svemir pripada čitavom čovečanstvu. Prema Ugovoru, svemir i nebeska tela otvoreni su za istraživanje i korišćenje od svih država bez ikakve diskriminacije, na osnovu jednakosti, sa slobodnim pristupom svim regijama nebeskih tela. Slobodni su za naučna istraživanja, a takva istraživanja provode se za dobrobit i u interesu svih država i vlasništvo su celog čovečanstva, piše zagrebački Jutarnji list.

Svemirski prostor i nebeska tela ne podležu nacionalnom prisvajanju proglašenjem suverenosti, korišćenjem ili okupacijom, ili na bilo koji drugi način.

U Ministarstvu nauke i obrazovanja smatraju da se ugovorom Hrvatskoj omogućava da što kvalitetnije doprinese praćenju svemirskih politika.

Cilj je podsticanjeg daljeg istraživanja i širenja informacija o pitanjima svemira, ali i proučavanje pravnih pitanja od zajedničkog interesa koja mogu nastati u istraživanju i korištenju svemira.

-Umrežavanje hrvatske nauke i ekonomije u visokorazvijene svetske krugove preduslov je za snažniji razvoj istraživačkog, inovacijskog i privrednog potencijala Hrvatske u ovom području. Svemir je jedno od područja na kojima Hrvatska nastoji da umreži hrvatsku nauku i ekonomiju na međunarodnom nivou, pa je stoga u februaru 2018. potpisan Sporazum između vlade i Evropske svemirske agencije o svemirskoj saradnji u mirnodopske svrhe, kažu u Ministarstvu.

U Ugovoru, između ostalog, piše da države potpisnice u orbitu oko Zemlje neće postavljati bilo kakve objekte koji nose nuklearno oružje ili bilo koju drugu vrstu oružja za masovno uništenje, ugrađivati takvo oružje na nebeska tela ili smeštati takvo oružje u svemiru na bilo koji drugi način.

“Sve države stranke Ugovora iskorišćavaju Mesec i druga nebeska tela isključivo u miroljubive svrhe. Zabranjena je uspostava vojnih baza, postrojenja i utvrđenja, testiranje bilo koje vrste oružja i izvođenje vojnih manevara na nebeskim telima. Nije zabranjeno korišćenje vojnog osoblja za naučna istraživanja ili u bilo koju drugu miroljubivu svrhu”, piše u Ugovoru, prenosi Jutarnji.

sputnikportal.rs

BONUS - NAJAKTUELNIJI VIDEO SNIMCI

Pogledajte više