ZAŠTITA OD SUNCA: Šta je UPF odeća

Jedan od načina zaštite je nošenje odeće sa dugim rukavima i nogavicama, uz obavezne šešire, a drugi, kudikamo tehnološki moderniji, je oblačenje specijalno dizajniranih stvari za zaštitu od sunca, sa UPF oznakom. Pitate se šta li je to?

Skraćenica UPF nastala je od reči Ultraviolet Protective Factor ili faktor zaštite od ultraljubičastog zračenja, a reč je o sistemu ocenjivanja koji se koristi za odeću. Slično je SPF-u (faktor zaštite od sunca), sistemu ocenjivanja koji se koristi kod proizvoda za zaštitu od sunca. Međutim, dok se SPF odnosi samo na efikasnost kreme za sunčanje u borbi protiv UVB zraka, koji se smatraju štetnijom vrstom svetlosti, UPF meri delotvornost tkanine u filtriranju ultraljubičastog A (UVA) i ultraljubičastog B (UVB) zračenja. Tako je UPF indikator količine UV zračenja (UVA i UVB) koje tkanina propušta. Kada vidite oznaku UPF 50+ to znači da materijal od kog je napravljena odbija čak 98 odsto sunčevih zraka, dok samo dva procenta prodiru do vaše kože. Oznaka UPF 30 propušta 3,3 odsto njih, a minimalna, odnoSno UPF 15, dozvoljava da 6,7 procenata UV zraka dospe do vašeg tela. Vrlo je jednostavan sistem prilikom kupovine: potražite što veći broj UPF oznake, kao i odeću koja pokriva što veću površinu kože i obezbedićete sebi najbolju zaštitu od sunca.

Nošenje ove odeće pomaže kod umanjenja svih rizika po zdravlje povezanih sa UV zračenjem, ali je posebno korisna kod sledećih grupa ljudi:

Osetljivi na sunce - oni sa kožom koja lako izgori ili ima pege podložniji su UV zracima, kao i osobe svetlijeg tena ili sa velikim brojem mladeža.

Tamnoputiji ljudi - oni sa boljom pigmentacijom kože u njoj imaju veće prisustvo melanina, jedinjenja koje pruža UV zaštitu. Međutim, tamnija pigmentacija takođe otežava uočavanje oštećenja nastalih zbog UV zračenja, pa može njene „vlasnike“ učiniti manje obazrivijima.

Deca i stariji - najmlađi imaju relativno tanku, osetljivu kožu i svako njeno oštećenje u ranom uzrastu povećava rizik od ozbiljnih problema kasnije u životu. Uz to, oštećenost kože se povećava tokom vremena, kao i zdravstveni rizik za sve odrasle, kako stare.

Osobe koje vreme provode na velikim nadmorskim visinama, u ekvatorijalnim regionima, te na snegu ili vodi - intenzitet UV zračenja je veći tamo gde je vazduh ređi (kao što je slučaj na velikim nadmorskim visinama), i sunce se nalazi direktnije iznad glave. Tada UV zraci kroz atmosferu prolaze kraći put do vas (u ekvatorijalnim oblastima, recimo). Velika je jačina UV zračenja i tamo gde se svetlost snažnije reflektuje o površine, poput snega i vode.

Pacijenti koji uzimaju lekove - osetljivost na sunce povećava se upotrebom lekova, naravno, ne svih, ali velikog broja njih. Tu spadaju oni koji se koriste u tretmanu akni, zatim antihistaminici, antibiotici, određeni antiinflamatorni lekovi, pa čak i biljni suplementi. Zato, ukoliko ste na medikamentnoj terapiji, obavezno proverite šta piše na uputstvu za lek koji pijete.