„CRNOGORSKO ĆIRILSKO ŠTAMPARSTVO 15. I 16. VIJEKA“: Izložba na manifestaciji Art ekspo" na Novosadskom sajmu
U okviru Izložbe umetnosti „Art ekspo“, na Novosadskom sajmu, upriličena je i izložba „Crnogorsko ćirilsko štamparstvo 15. i 16. vijeka“ koju je Matica crnogorska pripremila povodom 530 godina od štampanja „Oktoiha prvoglasnika“, prve štampane knjige u Crnogoraca i pojave tehnike štampe na slovenskom Jugu.
S.B.
Po rečima Ivana Jovovića, predsednika Matice crnogorske, izložba se prvi put predstavlja u Srbiji uz nadu da će biti postavljena i u drugim gradovima, pre svega na području Vojvodine gde se, kako je rekao, nalaze najbrojnija i najaktivnija crnogorska nacionalna udruženja.
- Predočićemo izložbu kako bi, ne samo pripadnici crnogorske zajednice, već i svi zainteresovani građani Srbije bili u mogućnosti da se bliže upoznaju sa dometima srednjovekovnog crnogorskog ćirilskog štamparstva- poručio je Jovović. - Izložba pokazuje da štampana knjiga među Crnogorcima, s kraja 15. i početkom 16. veka, nije bila izolovani incident kulture, već intelektualna potreba šireg kruga ljudi sa prostora nekadašnje Zete, odnosno Crne Gore. Samo u nekoliko decenija na prelazu 15. i 16. veka, veći broj ljudi sa crnogorskog prostora, od primorja do basena Skadarskog jezera, ovladao je tehnikom štampe, o čijoj delatnosti svedoče domaći i inostrani izvori i literatura.
Reprezentativnu baštinu srednjovekovnog crnogorskog štamparstva, kako Jovović ističe, predstavljaju knjige štamparije Crnojevića, kao i izdanja nastala u Veneciji Božidara Vukovića Podgoričanina i njegovog sina Vićenca.
- Deo tih knjiga, od kojih neke imaju karakter inkunabula, poput onih štampanih u Crnoj Gori krajem 15. veka u štampariji Crnojevića, predstavljaju vrednost evropske civilizacije. Nažalost, osmanska invazija je do kraja 16. veka u Crnoj Gori zaustavila razvoj štamparske delatnosti, pri čemu su nestale ili uništene brojne knjige nastale u dukljansko-zetskom periodu istorije. Na sreću, deo izdanja crnogorskih srednjovekovnih štampara sačuvan je daleko od zemlje porekla. Zahvaljujući saradnji i partnerstvu sa Bugarskom akademijom nauka uspeli smo da uz pomoć savremene tehnike vratimo u našu kolektivnu baštinu „Psaltir sa posljedovanjem“ iz 1494. godine štamparije Crnojevića i „Praznični minej“ iz 1538. godine Božidara Vukovića Podgoričanina- rekao je Jovović.
IZLOŽBU „Crnogorsko ćirilsko štamparstvo 15. i 16. vijeka“, pored brojnih znatiželjnika, kako ističe Stanko Popović, organizator izložbe na Novosadskom sajmu, posetili i učenici srednjoškolskog centra „Mileva Marić-Ajnštajn“ u Novom Sadu, kojima je održan i javni čas.
BONUS VIDEO - DR NOVOSTI: Kako biti emocionalno inteligentniji?