IN MEMORIAM - Dara Čalenić (1934-2021)

Vrsna komičarka i karakterna glumica koja je obeležila drugu polovinu HH veka svojim posvećenim stvaralačkim radom u pozorištu (od 1949) i filmu i televiziji (od 1957), ali i u drugim oblastima kulture i društvenog života.

Rođena u Novom Sadu, pohađala je Glumačku školu pri Srpskom narodnom pozorištu, gde je i ostvarila i svoje prve uloge. Prve angažmane dobila je u Kraljevu, Užicu i Somboru i zatim se 1954. vratila u stalni angažman svoje matične kuće. Od 1960. je u Beogradu, prvo u Savremenom pozorištu, a zatim u Jugoslovenskom dramskom pozorištu (od 1964) gde je ostvarila oko četrdeset glavnih uloga, među kojima Alison ("Osvrni se u gnevu"), Petrunjelu ("Dundo Maroje"), Bobočku ("Povratak Filipa Latinoviča"), Fineju ("Mudra glupača"), Lizistratu ("Lizistrata"), Kolombinu ("Maskerata") i druge. Za ulogu Izote u drami "Savonarola i njegovi prijatelji" nagrađena je Sterijinom nagradom 1965, a 2006. godine "Zlatnom plaketom" Sterijinog pozorja za izuzetnu glumačku ličnost. Na filmu je od 1957. kod Soje Jovanović u komediji "Pop Ćira i pop Spira" (nagrada za najbolju debitantsku ulogu), kod Žorža Skrigina u "Gospođi ministarki" (1958), zatim "Vetar je stao pred zoru" Radoša Novakovića (1959 - nagrada za epizodnu žensku ulogu u Puli) i niz drugih, sve do antologijskih uloga u filmovima "Put oko sveta" (1964) i "Silom otac" (1969) Soje Jovanović, "Kad budem mrtav i beo" Živojina Pavlovića (1967), "Čuvar plaže u zimskom periodu" (1976) i "Varljivo leto '68" (1984) Gorana Paskaljevića i popularne Dare Petrović u filmskom serijalu "Lude godine" Zorana Čalića (1978-1981). Nastupila je u većem broju domaćih televizijskih drama i serija.

Sa suprugom istaknutim filmologom prof. dr Vladom Petrićem (sa kojim je radila na mnogim pozorišnim predstavama i filmovima) odlazi 1970. u Ameriku, gde je profesor Petrić radio na Harvardovom filmskom arhivu sve do odlaska u penziju, kada se, 2015. godine, sa suprugom, vraća u Beograd. Posvećeni jedno drugom, supružnici su proveli izuzetan ljudski i stvaralački vek, sarađujući i na pozorišnim predstavama "Persona" (prema istoimenom Bergmanovom filmu) i "Lepotica Amhersta" (prema poeziji Emili Dikinson) u Bostonu i širom Amerike. Dara i Vlada, jedinstvene ličnosti našeg kulturnog života, koje su obeležile svoje vreme, utemeljili su 2004. Fondaciju "Dara Čalenić" koja svake godine na "Sterijinom pozorju" dodeljuje dve specijalne nagrade za najboljeg glumca i glumicu do 30 godina.