POLITIKA ISPRED UMETNOSTI: Petrit Halilaj sa Kosova odbio da učestvuje na Oktobarskom salonu
SKANDAL koji je umetnik Petrit Halilaj uspeo da izazove u izvesnim krugovima, dižući neopravdanu buku i iskaljujući svoj još manje opravdan bes na organizatore Oktobarskog salona, očito je autoru sa Kosova i Metohije značajniji no učešće u ovoj prestižnoj likovnoj manifestaciji.
Foto: A. Mulla
Halilaj ne samo što je odbio da njegov rad bude predstavljen u Beogradu, jer u zvaničnom saopštenju uz njegovo ime nije bila pomenuta "Republika Kosovo", već nije pristao niti na jedan ponuđeni mu kompromis kao rešenje. Umesto toga, odabrao je da publicitet stiče politizacijom priče u međunarodnim medijima.
- Kulturni centar Beograda, kao organizator 58. Oktobarskog salona Beogradskog bijenala, nije imao niti ima nameru da uskraćuje bilo koja prava bilo kome, o čemu svedoči i dosadašnje iskustvo saradnje sa umetnicima koji su rođeni ili žive i rade na Kosovu ili bilo gde drugde, kao što nema ni mogućnost rešavanja pitanja međunarodne politike - ističe se u zajedničkom saopštenju KCB i Odbora Oktobarskog salona. - Kao gradska, javna institucija, KCB nije u mogućnosti da napiše ime zemlje, koju politika države u kojoj se izložba organizuje kao ni šira međunarodna zajednica - zemlje članice UN, ne priznaju. Prvi put nismo uspeli da pronađemo rešenje i žao nam je zbog toga.
Aleksandar Ilić, v. d. direktora KCB, ističe da ceo događaj i konotacije koje on dobija zahvaljujući ponašanju Halilaja, i te kako štete i manifestaciji o kojoj je reč i Kulturnom centru Beograda - instituciji koja se ponaša u skladu sa zvaničnom politikom, pre svega sopstvene države.
- U ovakvoj, već napetoj političkoj situaciji, pamflet koji je Halilaj napisao i njegovo ponašanje su takvi da tu nema nikakvog dodira sa umetnošću, niti ima mesta za umetnost, a sve to u velikom je neskladu sa temom izložbe za koju je bio selektovan, pod imenom "Sanjari" - navodi Ilić. - Kulturni centar Beograda, kao organizator, spreman je da ponovo otvori dijalog sa umetnikom Petritom Halilajem kako bi eventualno promenio odluku kada je reč o učešću na izložbi 58. Oktobarskog salona - Beogradskog bijenala.
NA "ARTNETU" - SRPSKI?
INTERESANTNO je da se upravo na "Artnetu", sajtu na kome je Halilaj objavio svoje otvoreno pismo pretvarajući priču, izazvanu njegovom odlukom, u svojevrsni skandal, ovaj umetnik predstavlja kao - srpski. Naime, uz aukcije njegovih radova, koji se mogu kupiti posredstvom "Artneta", navedeni su osnovni biografski podaci, odnosno 1986. kao godina rođenja i odrednica koja ukazuje da je reč o "srpskom" autoru. Halilaj, inače, živi i radi i u Nemačkoj i na Kosovu, gde je rođen, u mestu Kosterc.
Međutim, male su šanse da Halilaj, koji je do sada odbijao svaki pokušaj saradnje i poziv na novi razgovor, sada na to pristane i ipak predstavi svoj video-rad u sklopu 58. Oktobarskog salona, koji će biti održan od 19. septembra do 1. oktobra, a čiji su selektori Ilarija Marota i Andrea Baćin.
Podsetimo - Halilaj u otvorenom pismu objavljenom u "Artnetu", kao skandal predstavlja to što organizatori Oktobarskog salona nisu pomenuli tzv. Republiku Kosovo uz njegovo ime, dok su pored imena drugih učesnika bile navedene i njihove zemlje. Kada je zatražio ispravku, dodata je zvezdica (fusnota), ali umetnik je tek to doživeo kao "ponovljeno odbijanje Srbije da prizna Kosovo kao nezavisnu državu". KCB je, kako je dodao, kasnije uklonio navode o zemljama porekla pored imena svih učesnika, ali je on, i pored toga, odlučio da se povuče sa izložbe "Sanjari".
Vladislav Šćepanović, koji kao član Odbora Oktobarskog salona izbegava da daje izjave mimo zvaničnog saopštenja, i sam podvlači očigledno - da organizatori kao institucije Republike Srbije nisu u mogućnosti da uz ime selektovanog umetnika napišu ime države koju Srbija ne priznaje.
- Jasno je da je Halilaj ovde video priliku da promoviše sebe - kaže Šćepanović, kao umetnik koji sa ponosom predstavlja našu zemlju na velikim manifestacijama poput venecijanskog Bijenala.