UPOZORAVAO DA SE OLAKO ODRIČEMO ĆIRILICE : Odlazak istaknutog lingviste Dragoljuba Petrovića

Jovanka SIMIĆ 19. 11. 2024. u 22:41

PREMINUO je Prof. dr Dragoljub Petrović (Kosor kod Podgorice, 20. 6. 1935 ‒ Leušići, 16. 11. 2024), ugledni srpski lingvista, srbista, dijalektolog, fonolog i univerzitetski profesor -- saopštila je Matica srpska u Novom Sadu.

Foto :Arhiva Novosti /D. Dozet

 Diplomirao je, magistrirao i doktorirao na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, gde je proveo svoj radni vek predajući Dijalektologiju i Fonologiju srpskohrvatskog, odnosno srpskog jezika.U više navrata bio je direktor ili pomoćnik direktora Instituta za južnoslovenske jezike, odnosno šef Odseka za srpski jezik i lingvistiku Filozofskog fakulteta u Novom Sadu.

  Iz bogate naučne produkcije izdvajamo sledeće publikacije: O govoru Zmijanja (1973), Govor Banije i Korduna (1978), Onomastika Kuča (1988), Škola nemuštog jezika (1996), Sumrak srpske ćirilice: Zapisi o satiranju srpskih nacionalnih simbola (2005), Zlovremenik (2011). Koautor je brojnih drugih naslova: Fonološki opisi srpskohrvatskih/hrvatskosrpskih, slovenačkih i makedonskih govora obuhvaćenih   .Opšteslovenskim lingvističkim atlasom (Sarajevo, 1981); Onomastika Kačera (Beograd, 2003); Fonologija srpskoga jezika (Beograd‒Novi Sad, 2010) i dr. Priredio je više dela   Jovana Kašića, Pavla Ivića i Aleksandra Belića, a bio je redaktor Rečnika bačkih Bunjevaca, Imenoslova bačkih Bunjevaca i Rečnika srpskih govora Vojvodine, jednog od kapitalnih projekata Odeljenja za književnost i jezik Matice srpske.

 - Dobitnik je nagrade Pavle Ivić za 2003. i 2010. godinu. Aktivno je učestvovao u radu Međunarodnog komiteta slavista, gde je bio član Međunarodne komisije za jezičke  kontakte, Međunarodne komisije za Opšteslovenski lingvistički atlas, Međunarodnog redakcionog kolegijuma Opštekarpatskog dijalektološkog atlasa. Bio je član uredništva Srpskog dijalektološkog zbornika (Beograd), Zbornika Matice srpske za filologiju i lingvistiku (Novi Sad) i Priloga proučavanju jezika (Novi Sad). Bio je stalni član-saradnik Matice srpske, član njenog Odeljenja za književnost i jezik i, u više mandata, član Upravnog odbora.Večna mu slava! - saopštila je Matica srpska.

U intervjuima  "Novostima", uporno je ukazivao na opasnosti  po srpski jezik i pismo,a novembra 2013.godine  u intervjuu naslovljenom  ZAPERCI GUŠE SRPSTVO I SRPSKI JEZIK, prof dr Petrović isticao :

"Ironija je da se srpski jezik ni u Srbiji ne oseća kao u svojoj kući. To je i više od ironije, to je greh, jer u raspadu Jugoslavije nisu stradali samo država i narodi, već i jezik, prvenstveno srpski. On je, za razliku od drugih jezika, političkim sredstvima namnoženim posle tog raspada, i dalje ugrožen, a ponajviše ga ugrožavamo mi sami..."

 Zatim je dodao da smo olako  smetnuli s uma da su srpska kultura i duhovnost utemeljeni na ćirilici:

 "Od Miroslavljevog jevanđelja do 1945. godine sve što je napisano na srpskom jeziku napisano je ćirilicom. Pristajući da se svoga pisma odreknemo, dovedeni smo do toga da pristanemo na gubitak identiteta. Srljamo u procep da biramo između Evropske unije i sopstvenog identiteta..."

  Isticao je i da je najbolniji zaperak izrastao u Crnoj Gori , da  tzv.Crnogorski jezik pripada  avetnim entitetima te da je to  jezik koji su utemeljile lingvističke neznalice i plagijatori, "a u crnogorski ustav unele ga komunističke neznalice koje su taj potez objašnjavale floskulom da  imaju pravo svoj jezik da zovu svojim imenom“.

  -Gde su to čuli ne znam, ali znam da je Amerika porobila sav svet pod engleskim, ne pod američkim jezikom. Španski i portugalski jezik ne govore se samo u Španiji i Portugaliji, nego po celoj Latinskoj Americi. Dakle priče o tome da neko ima pravo da naziva jednu jezičku realnost na tri ili pet načina, ima prođu samo među narodima koji su duhovno i nacionalno neutemeljeni.-govorio je prof Petrović koji se energično protivio i   anomalijama  u  Zakonu o rodnoosetljivom jeziku.

Pogledajte više