BANAT NA GRANICI RIMSKOG CARSTVA: U Novom Sadu predstavljena knjiga dr Zoltana Čemerea (FOTO)
U ARHIVU Vojvodine predstavljena je knjiga „Srednjovekovna utvrđenja Banata” autora dr Čemere Zoltana u saizdavaštvu Izdavačke kuće „ Prometej” i Arhiva Vojvodine u Novom Sadu.
Foto Arhiv Vojvodine
Istorija regiona koji danas nazivamo Banatom bila je proteklih milenijuma usko povezana za istorijom Podunavlja, kao pogranične oblasti između različitih kultura i civilizacija. Tokom antičkog perioda tu se protezala granica između Rimskog carstva i Barbarikuma.
U doba razvijenog srednjeg veka, ova reka je na potezu od današnjeg Beograda, pa do Turn Severina, predstavljala granicu, a prostor Banata u njegovom zaleđu, pograničnu oblast Ugarske, u početku naspram Vizantijskog carstva, kasnije prema Srbiji i Bugarskoj, a pred kraj ove epohe i prema Otomanskoj državi.
Periodi pograničnih ratova, posebno vizantijsko-ugarski sukobi u 12. veku i tursko-ugarski sukobi u 14-16. veku, praćeni upadima stranih vojski na tle Banata, iziskivali su potrebu za gradnjom brojnih fortifikacija, prvenstveno na samoj granici, u priobalju Dunava.
Stoga je ova oblast, posebno pred kraj ove epohe (15-16. vek) spadala među najboljeutvrđene granice poznosrednjovekovne Ugarske, sa gotovo dvadesetak kraljevskih kastruma poređanih uz levu obalu Dunava, na potezu od Oršove do Torništa (Pančeva).
O velikom broju utvrđenja govori i sam ovaj rad koji beleži gotovo stotinu objekata odbrambenog karaktera od kojih je jedan znatan deo opstao u funkciji tokom čitavog srednjovekovnog perioda (gradovi poput Kovina, Harama, Temišvara ili Oršave).
O knjizi su govorili Prof. dr Đura Hardi, Zoran Kolundžija osnivač i direktor IK "Prometej" i dr Nebojša Kuzmanović ,direktor Arhiva Vojvodine.
Autor dela upoznao je publiku sa rezultatima svog istraživanja na osnovu prikupljene istorijske, arheološke i topografske građe, koji govore o dve etape u razvoju u razvoju vojne arhitekture ovog područja. Prvo razdoblje traje od kraja 10. do kraja 13. veka i obeleženo je postojanjem županijskih tvrđava, kao vojno-ekonomskih i religijskih centara svojih područja.
Drugo razdoblje trajalo je od početka 14., pa do sredine 16. veka, a obeležavaju ga dva tipa odbrambenih objekata – kastrumi, kao centralne tačke kraljevskih poseda ili odbrambene tačke na granici, odnosno kastelumi, kao odbrambeni i rezidencijalni objekti ovdašnje vlastele.
Zanimljivo izlaganje dr Čemerea pobudilo je živu diskusiju publike na završetku promocije.Moderator događaja bila je Sanja Demirović, arhivistkinja.